آخرین آمار «اداره ملی احصایه و معلومات» افغانستان (اداره آمار) نشان میدهد که نزدیک به ۵,۵ میلیون دختر و پسر که واجد شرایط رفتن به مدرسه هستند، یا به مدرسه نمیروند و یا به آموزش دسترسی ندارند.
اداره ملی احصایه و معلومات افغانستان فقر را یکی از عوامل کاهش سطح حضور دختران و پسران در مدارس میداند. برخی از خانوادهها نیز میگویند فرزندان پسرشان به علت فقر و تنگدستی از رفتن به مدارس محروم شدهاند و مجبور به کار هستند.
این اداره میگوید از میان بیش از ۱۰ میلیون نفر، نزدیک به ۵,۵ میلیون دختر و پسر در مدارس حضور ندارند.
حسیبالله موحد، مسئول اداره احصایه و معلومات گفت:
«از مجموع افرادی که واجد شرایط شرکت در مدارس ابتدایی هستند، ۴۴ درصد حضور یافتهاند و ۵۶ درصد آنها که واجد شرایط هستند در مدارس حضور ندارند.»
شمار کودکان و نوجوانانی که در افغانستان به مدرسه نمیروند، به مراتب افزایش یافته است.
سید مسعود، استاد دانشگاه به شبکه طلوعنیوز افغانستان گفت:
«از لحاظ آماری ۱۰ درصدش را هم در نظر بگیریم، بهمعنای آن است که فعلاً ۹ میلیون نفر از کودکان ما بهرغم آنکه مدارس باز باشند یا نه، نمیتوانند به مدرسه بروند.»
نور احمد، یکی از کودکان کارگر به طلوعنیوز گفت بهدلیل مشکلات اقتصادی مجبور شده است کار کند. ذاکر حسین، یکی دیگر از این کودکان گفت مدرسه را تقریباً از کلاس هشتم رها کرده است.
اداره احصایه و معلومات افزوده است که سطح سواد نیز در افغانستان بهمراتب نسبت به کشورهای منطقه پایینتر است و سنتی بودن جامعه بر این مشکل افزوده است.
در چنین شرایطی آموزش دختران در افغانستان با روی کار آمدن طالبان همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد.
پس از هشت ماه انتظار برای بازگشایی مدارس دخترانه، وزارت معارف طالبان چهارشنبه ۳ فروردین / ۲۳ مارس اعلام کرد که تا دستور بعدی تمام مدارس دخترانه (متوسطه و دبیرستان) بسته میمانند. این وزارتخانه دلیل بستهماندن مدارس دخترانه را انتظار برای طرح لباس مطابق با شریعت اسلام و آداب و رسوم افغانستانی عنوان کرد.
وزارت معارف طالبان پس از هشت ماه فشارهای جهانی روز سهشنبه گذشته اعلام کرده بود که از چهارشنبه مدارس دخترانه باز میشوند. برخی از سازمانهای مدافع حقوق بشر و زنان هشدار داده بودند که اگر از چهارشنبه مدارس دخترانه باز نشود، کمکهای خود را به بخش آموزشی کاهش خواهند داد.
این تصمیم جدید طالبان واکنشهای منفی گستردهای داشت و در داخل افغانستان و در کشورهای جهان محکوم شد.
شواری امنیت سازمان ملل قرار است در اینباره نشستی برگزار کند. نمایندگی دایمی نروژ در سازمان ملل صبح امروز ۵ فروردین / ۲۵ مارس در توییتی نوشت شورای امنیت درباره ممنوعیت تحصیل دختران بالاتر از کلاس ششم در افغانستان، بحث خواهد کرد. این نشست قرار است بعد از ظهر جمعه برگزار شود.
وزیران خارجه آمریکا، کانادا، فرانسه، ایتالیا، نروژ، بریتانیا و نماینده اتحادیه اروپا نیز در بیانیه مشترکی گفتهاند اقدام طالبان در تضاد با تضمینهای آنها به مردم افغانستان و جامعه جهانی بود. این بیانیه را پنجشنبه ۴ فروردین / ۲۴ مارس وزارت خارجه آمریکا منتشر کرد.
در این بیانیه آمده است که تصمیم طالبان برای بستن مدارس، پس از ماهها تلاش جامعه جهانی برای حمایت از آموزگاران و انتظار بازبودن مدارس به روی همه دانشآموزان، گرفته شده است.
این کشورها گفتهاند:
«ما از طالبان میخواهیم که فوراً از این تصمیم که عواقبی فراتر از آسیب برای دختران افغان خواهد داشت، عقبنشینی کنند.»