وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که توافق بر سر احیای برجام نه قریبالوقوع و نه قطعی است و گفت که واشنگتن به طور مساوی برای سناریوهایی با توافق و بدون بازگشت متقابل به اجرای کامل توافق هستهای آماده میشود.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هشدار داد که واشنگتن آماده اتخاذ «تصمیمات دشوار» برای بازگرداندن برنامه هستهای ایران به محدودیتهای آن تحت توافق هستهای است.
رابرت مالی، رئیس هیأت مذاکرهکننده آمریکا در وین پنجشنبه هفته گذشته در جلسه استماع کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان به قانونگذاران گفته بود که مذاکرات وین برای احیای برجام به آخرین چالش باقی مانده راه برده است. به گفته وزیر امور خارجه ایران تنها دو موضوع باقی مانده که نیازمند تصمیمگیری سیاسی در واشنگتن است: تضمین منافع اقتصادی ایران از برجام و خروج نام سپاه پاسداران از فهرست گروههای تروریستی.
سپاه پاسداران یکی از بازیگران مهم در اقتصاد ایران است. چنانچه نام سپاه پاسداران در فهرست گروههای تروریستی باقی بماند، حتی اگر توافق هستهای با ایران هم احیا شود، هر کس که با افراد یا شرکتهای وابسته به سپاه تجارت کند، شامل تحریمهای آمریکا و یا مجازاتهای کیفری میشود.
نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل یکشنبه گذشته در جلسه کابینه گفت:
«ما از قصد ایالات متحده به تسلیم در مقابل مطالبه وحشتناک ایران و حذف سپاه پاسداران از لیست سازمانهای تروریستی بسیار نگرانیم.»
بنت در ادامه با گوشه چشمی به امارات متحده عربی و عربستان سعودی افزود:
«این تنها مشکل اسرائیل نیست. کشورهای دیگر نیز که متحدان ایالات متحده در منطقه هستند شبانه روز با این سازمان در مواجه اند.»
رایزنی وزیران امور خارجه ایران و عراق
حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه ایران شامگاه دوشنبه ۲۱ مارس/ یکم فروردین در گفتوگوی تلفنی با فواد حسین، وزیر امور خارجه جمهوری عراق، ضمن تبریک عید نوروز، در خصوص موضوعات مورد علاقه دو کشور، از جمله چشمانداز احیای توافق هستهای و همچنین ادامه گفتوگوهای تهران و ریاض در بغداد گفتوگو کرد. به گزارش رسانههای داخلی، امیرعبداللهیان در مورد مذاکرات وین گفت:
«ما به مرحله نهایی توافق نزدیک هستیم. در اندک موضوعات بسیار مهم باقیمانده، ابتکاراتی را از طریق هماهنگ کننده اتحادیه اروپا به آمریکا ارائه کردهایم. اکنون این طرف آمریکایی است که باید حسن نیت ادعایی خود را در عمل نشان دهد. ما در رسیدن به توافق خوب، قوی و پایدار مصمم هستیم.»
امیر عبداللهیان در ادامه این مکالمه تلفنی تأکید کرد که علی باقری کنی، مذاکرهکننده ارشد ایران با انریکه مورا، هماهنگکننده گفتوگوها «در تماس مستقیم و مستمر» است.
وزیر امور خارجه ایران با اشاره به برگزاری نشست سازمان همکاری اسلامی، خواستار تمرکز سازمان همکاری اسلامی بر موضوعاتی شد که «به همبستگی و تقویت فضای همدلی امت اسلامی» کمک کند.
اعلام برائت روسیه
مذاکرات وین برای احیای برجام حدود ۱۰ روز قبل در حالی که طرفها بر نزدیک شدن به حصول توافق تأکید میکردند، متوقف شد. علت توقف مذاکرات درخواست روسیه مبنی بر تضمین کتبی منافع اقتصادیاش از توافق بود. بعد از سفر امیرعبداللهیان به مسکو و دیدار و گفتوگوی او با سرگئی لاوروف این گره نیز گشوده شد.
لوان جاگاریان، سفیر روسیه در تهران در مصاحبهای با شبکه تلویزیونی «روسیه-۲۴» که متن انگلیسی آن در خبرگزاس منتشر شده درباره مذاکرات احیای برجام در وین گفت:
«میخواهم یک بار دیگر تأکید کنم همانطور که قبلاً گفتهایم روسیه هیچ ارتباطی با این وقفه ندارد.»
هفته گذشته یک مقام دولت آمریکا به نیوزویک گفت آمریکا مشارکت روسیه در پروژههای هستهای ایران که بخشی از اجرای کامل برجام هستند را تحریم نخواهد کرد.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز شامگاه دوشنبه گفت مسکو در احیای برجام که راه را برای بازار جهانی نفت ایران باز میکند، به دنبال منافع «خودخواهانه» نیست. لاوروف ادعا کرد که واشنگتن آماده سرعت بخشیدن به احیای توافق هستهای با ایران با هدف مجازات روسیه است.