علی چگنی، سفیر ایران در هند گفت: ایران آماده است تا نیازهای امنیت انرژی هند را از طریق راهاندازی مبادلات روپیهای برای صادرات نفت و گاز تامین کند. ایران همچنین مایل به همکاری نزدیک با هند برای احیا و یافتن مسیرهای جایگزین برای پروژه متوقف شده خط لوله ایران – پاکستان – هند برای انتقال گاز طبیعی به هند است.
سفیر ایران در نشستی که مرکز تجارت جهانی MVIRDC و انجمن صنایع هند (AIAI) مشترکاً در بمبئی برگزار کردند طی سخنانی گفت:
«ساز و کار تجارت روپیه-ریال میتواند به شرکت های هر دو کشور کمک کند تا مستقیماً با یکدیگر معامله کنند و از هزینههای واسطهگری توسط طرف سوم جلوگیری کنند.»
حجم مبادلات تجاری ایران و هند به دلیل تحریمها از ۱۷ میلیارد دلار از آوریل سال ۲۰۱۸ تا مارس ۲۰۲۹ به کمتر از دو میلیارد دلار در سال مالی جاری (آوریل-ژانویه) کاهش یافته است. با این حال، علی چگنی گفت حجم مبادلات تجاری ایران و هند ممکن است دستکم شش برابر بیشتر از آمارهای رسمی باشد. به گفته سفیر ایران در هند برخی از تراکنشهای مالی بین دو کشور در گزارشهای رسمی منعکس نشده است. چگنی گفت:
«اگر ایران و هند ساز و کار تجاری روپیه-ریال را راهاندازی کنند، حجم مبادلات تجاری بین دو کشور به ۳۰ میلیارد دلار هم میرسد.»
در سال ٢٠١٧ و قبل از تصمیم آمریکا به خروج از برجام، حجم مبادلات تجاری ایران و هند به حدود ١٥ میلیارد دلار رسیده بود که حدودا ٢ درصد از حجم مبادلات هند را شامل میشد. صادرات ایران به هند عمدتا شامل نفت خام و مواد اولیه پتروشیمی و صادرات هند به ایران، که در همان سال کمتر از ٢ میلیارد دلار بود، عمدتا شامل برنج، فولاد، دارو و برخی اقلام صنعتی مانند سیمان بود.
با اجرایی شدن تحریم نفتی آمریکا علیه جمهوری اسلامی، هند به مدت شش ماه از معافیت از تحریم برخوردار شد اما با پایان یافتن مهلت معافیت، وزیر نفت و گاز این کشور اعلام کرد هند توانسته است جایگزینهای مناسب را برای جبران کمبود ناشی از تحریم نفتی ایران بیابد.
با تحریم بانکی ایران، بانک دولتی هند از ارائه خدمات ارزی به شرکتهای واردکننده نفت ایران خودداری کرد. تحریم آمریکا همچنین مانع ازمبادلات دلاری بین ایران و هند شده و مقامات هندی و ایرانی از آن زمان در صدد یافتن راههایی از جمله استفاده از روپیه در مبادلات دو کشور بودهاند. روپیه هند قابل معامله در بازار ارز است اما ارز نیرومندی نیست. مدتی تهاتر کالا هم در دستور کار دو کشور قرار گرفت.
سفیر ایران خاطرنشان کرد که جمهوری اسلامی ایران برای سهولت سفر بازرگانان، گردشگران و دانشجویان هند ویزای الکترونیکی صادر میکند.
ویجی کلانتری، رئیس مرکز تجارت جهانی MVIRDC بمبئی نیز طی سخنانی گفت در جهان پساکووید، زمانی که زنجیره تامین کالا در جهان در حال تغییر شکل است، هند باید روابط تجاری خود با ایران را تغییر دهد. به گفته کلانتری بندر چابهار میتواند دروازه طلایی برای تجارت هند به کشورهای اوراسیا و اروپا باشد. ، رئیس مرکز تجارت جهانی MVIRDC در ادامه افزود: دو کشور باید جابجایی بیوقفه محمولهها را از طریق بندر چابهار تسهیل کنند.
پس وزیر جمهوری اسلامی تنها راهکاری که به نظرش رسیده همان معاملات پایاپای صدر اسلام است و همانطور که ولایتی گفت به یمنی ها نگاه کنید که چگونه مانند سرداران صدر اسلام بادیه نشینی می کنند و یا جنتی که گفت شما یک وعده غذا بخورید تا آقازاده ها در اروپا و امریکا بجای شما پرخوری کنند در مبادلات تجاری هم باید مسیر بادیه نشینی را احیا کنیم . به این می گویند پیشرفت البته خدا پدرشان را بیامرزد که ما را به 1400 سال قبل و غرور سرداران اسلام می برند مانند بعضی ها ما را به دوران افتخارات 2500 ساله ی دوران کوروش نبرند .
فرهاد - فرهادیان / 19 March 2022