به گزارش هشت صبح، همزمان با آغاز درسهای حضوری دانشگاههای دولتی در برخی از ولایتهای افغانستان، وزارت تحصیلات عالی طالبلان با انتشار آییننامهای اعلام کرد استادان، کارمندان اداری و دانشجویان دانشگاهها و موسسات تحصیلات عالی موظفاند از این پس «لباس ملی» به تن کنند. هشت صبح مینویسد طالبان مشخص نکردهاند که لباس ملی همان لباس پیراهن و تنبان است یا لباس دیگری. در این آییننامه کارمندان اداری و دانشجویان مکلف شدهاند «سیرت و صورتشان» را با شریعت اسلامی تطبیق دهند. درباره چگونگی آن هم جرئیاتی ذکر نشده است.
یعقوب یسنا، نویسنده و استاد پیشین دانشگاه البیرونی، در واکنش به طرح جدید وزارت تحصیلات عالی گفت این طرح، به معنای سلب آزادی فردی و اعمال فشار بر استادان و دانشجویان است. یسنا در مصاحبه با هشت صبح گفت:
«وقتی به لباس استادان و دانشجویان دانشگاه گیر میدهند، این کار سلب آزادی حق خصوصی یک استاد دانشگاه و دانشجویان است. امروز لباس ملی میگویند، فردا لنگی و ریش را اضافه میکنند. طالبان با چنین فشارهای سازماندهی شده میخواهند استادان را وادار به فرار کنند تا افراد مورد نظر خود را در دانشگاهها مقرر کنند.»
بر اساس آییننامه وزارت تحصیلات عالی هیچ خبرنگاری حق تصویربرداری از محوطه دانشگاهها و مصاحبه با استادان و کارمندان اداری دانشگاههای دولتی را ندارد. حامد عبیدی، سخنگوی وزارت تحصیلات عالی حکومت پیشین و استاد دانشگاه گفت در صورتیکه در لایحه جدید وزارت تحصیلات عالی افغانستان، خبرنگاران و رسانهها به هیچ صورت اجازه ورود به دانشگاهها را نداشته باشند، این اقدام «در حقیقت» به معنای «خفه ساختن صدای آزادی بیان و خاموش ماندن صدای رسای دانشجویان است.»
فرخنده محبی، دانشجوی دانشکده خبرنگاری یکی از دانشگاههای دولتی، در مصاحبه با هشت صبح گفت:
«پوشیدن لباسهای رسمی، توهین به رسم و عنعنات افغانستان نیست، بل نشاندهنده پذیرش فرهنگهای مختلف به هدف برقراری ارتباط خوب است.»
پیش از این در آییننامه دیگری وزارت تحصیلات عالی بر جداسازی کامل جنسیتی در دانشگاهها تاکید کرده بود. براساس این آئیننامه، دانشجویان دختر و پسر باید در کلاسهای جداگانه درس بخوانند. دانشجویان، استادان و کارمندان اداری زن باید با «حجاب کامل» به دانشگاه بیایند. این پوشش باید «سیاه، ساده و گشاد و چندلا باشد که تمام بدن را بپوشاند.» در ضمن، آرایش برای آنان ممنوع شده است. همچنین براساس این طرح، تنها استادان زن میتوانند به دانشجویان دختر درس بدهند و در صورت کمبود، از استادان مرد بهطور موقت برای تدریس این دانشجویان استفاده خواهد شد.
طالبان هم به شیوه حکمرانی «اعتراف تلویزیونی» متوسل شد
همزمان با این تحولات وزارت امور داخله ۲۹ زن را که ۱۰ روز قبل در کابل مخفی شده بودند وادار به اعتراف تلویزیونی کرد.
به گزارش طلوع نیوز برخی از بازداشت شدگان در این فیلم اعتراف میکنند که از سوی برخی از فعالان زن در خارج از افغانستان برای برپایی اعتراضها در برابر حکومت کنونی افغانستان ترغیب میشدند. زنان معترض در این ویدیو میگویند:
«نیلوفر ایوبی، میترا مهران، عطیه مهربان، هدا خموش و زهرا موسوی از جمله بانوانی هستند که در خارج هستند و برای ما میگفتند که ما باید علیه حکومت امارت اسلامی اعتراض کنیم.»
عاقل عزام، سخنگوی وزارت امور داخله در مصاحبه با طلوعنیوز گفت:
«بانوان معترضی که بر خلاف امارت اسلامی شعار داده بودند، از طرف نیروهای امارت اسلامی چندی پیش بازداشت شدهاند. اینها در سخنانشان اعتراف کردند که از خارج کمک دریافت میکردند و از کارهایشان فعلا پشیمان هستند. و فعلا هم هیچ تهدید به زندگی شان متوجه نیست.»
پخش اعترافهای این بانوان بازداشت شده با واکنشهای گسترده روبهرو شده است.
سمیرا حمیدی، مسئول بخش افغانستان در سازمان عفو بینالملل گفته است:
«آن زنانی که زنان معترض از آنان نام میبرند، مسئول پاسخگویی به همه افغانان به ویژه فعالان حقوق زناناند. امیدوارم شما به اشتباهتان پی برده باشید. شما زندگی زنان را به خطر انداختید. شما راهبرد پشتیبانی، برنامه امنیت، و حتی برنامه تخیله را ندارید. زنان بازداشت شده کجا اند؟ اگر طالبان تا اکنون آنان را رها نکردهاند، بیدرنگ آنان را آزاد سازند. ما ضمانتهای قوی از سوی یونما نیاز داریم.»
مونسه مبارز، عضو جنبش اصلی زنان مقتدر گفت:
«ویدیوی اعتراف بانوان بازداشت شده به چند دلیل قابل قبول و قابل تایید نیست. اولاً اینکه این اعترافها تحت اجبار و اکراه و فشار صورت گرفته است. افراد به مرز مرگ و زندگی قرار داده شده است. در این شکی نیست که انسانها برای زنده ماندن و زندگی کردن و نفس کشیدن تقلا میکنند.»
شبانه شبدیز، عضو جنبش اصلی زنان مقتدر گفت:
«شخصاً گروپ ما با هیچ یک از آنها به تماس نیستیم و در گروه ما اضافه نیستند. برای ما کدام نظر و مشورهیی هم ندادند.»