وب‌سایت بلومبرگ چهارشنبه ۲۷ بهمن / ۱۶ فوریه اعلام کرد که مذاکرات دیپلماتیک بر سر برنامه هسته‌ای ایران در وین با آغاز کنفرانس امنیتی مونیخ دچار وقفه خواهد شد.

یک مقام اروپایی درگیر در مذاکرات احیای برجام به بلومبرگ گفت اکنون تمرکز بر روی نشست امنیتی کلیدی در مونیخ است که با حضور یک هیئت بلندپایه آمریکایی برگزار می‌شود. برگزارکنندگان این کنفرانس می‌گویند چشم‌انداز توافق با ایران در دستور کار کنفرانس مونیخ است.

کنفرانس امنیتی مونیخ از مهم‌ترین گردهمایی‌های امنیتی در دنیا است که هر ساله در مونیخ آلمان با حضور بسیاری از مقام‌های کشورهای جهان برگزار می‌شود. قرار است این کنفرانس با وجود شیوع گسترده سویه اومیکرون کرونا امسال به‌شکل حضوری و با شرکت شمار زیادی از سران و وزیران کشورهای مختلف در روزهای ۲۹ بهمن تا یکم اسفند (۱۸ تا ۲۰ فوریه) برگزار شود.

کاخ سفید هفته گذشته اعلام کرد که کاملا هریس، معاون رئیس جمهوری آمریکا به‌همراه هیئتی برای شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ به آلمان سفر خواهد کرد.

بلومبرگ نوشته است که طرف‌های مذاکرات احیای برجام خوش‌بینی فزاینده‌ای نسبت به دستیابی به توافق نشان داده‌اند و این وضعیت در بازارهای نفت منعکس شده است. با این حال، اختلاف‌های عمده‌ای در مورد آن‌چه برای عقب انداختن پیشرفت‌های هسته‌ای ایران نیاز است، باقی مانده است.

ایران درجه‌ای از انعطاف‌پذیری در رابطه با موضوع تضمین‌ آمریکا مبنی بر عدم خروج از برجام را مطرح کرده است، اما بعید است که این برای واشنگتن کافی باشد.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، به روزنامه فایننشال‌ تایمز گفت کنگره آمریکا باید با انتشار یک «بیانیه‌ سیاسی» تضمین بدهد که دیگر از برجام خارج نخواهد شد.

امیرعبداللهیان گفت:

«ما به حدی از جدیت در تضمین نیاز داریم. به جای تضمین‌های قانونی، ایران ممکن است مایل به پذیرش بیانیه کنگره باشد که تعهدات سیاسی ایالات متحده را برای بازگشت به توافق هسته‌ای و اجرای آن تضمین کند.»

او افزود:

«اصولاً افکار عمومی در ایران نمی‌تواند سخنان رئیس یک دولت را به‌عنوان تضمین بپذیرد، چه رسد که آن کشور آمریکا باشد.»

قوانین آمریکا این امکان را به دولت جو بایدن نمی‌دهند که تضمین‌های قانونی مورد نیاز تهران را ارائه دهد. اما امیرعبداللهیان به فایننشال‌ تایمز گفته است که از مذاکره‌کنندگان جمهوری اسلامی خواسته تا به طرف‌های غربی پیشنهاد بدهند که «دست‌کم پارلمان‌های آن‌ها یا رئیسان پارلمان‌های آن‌ها، از جمله کنگره آمریکا» پایبندی خود به توافق هسته‌ای را در شکل «بیانیه سیاسی» اعلام کنند.

براساس قوانین آمریکا هیچ رئیس‌جمهوری نمی‌تواند رئیس‌جمهوری بعدی را متعهد به چنین توافق‌نامه‌ای کند. مگر این‌که «دو سوم» اعضای سنا، قانونی در این‌باره تصویب کند که این امر ممکن نیست.

علی واعظ، مدیر بخش ایران در گروه بین‌المللی بحران به بلومبرگ گفت جمهوری اسلامی «گزینه‌های مختلفی مطرح کرده، اما هیچ‌یک از آن‌ها واقع‌بینانه نیستند». او گفت صدور یک بیانیه سیاسی از سوی کنگره غیرممکن است.

نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، این هفته نشست هیئت کنگره در مونیخ را هدایت خواهد کرد. پلوسی نماینده حزب دموکرات از کالیفرنیا پیش از این توافق هسته‌ای با ایران را یک «دستاورد بزرگ دیپلماتیک» خوانده بود. او که به اسرائیل سفر کرده است چهارشنبه ۲۷ بهمن / ۱۶ فوریه در دیدار با نمایندگان پارلمان اسرائيل (کنست)، گفت:‌

«ایالات متحده به داشتن اسرائیل به‌عنوان متحد افتخار می‌کند و به حمایت از امنیت و ثبات آن در میانه تهدیدهای ایران ادامه خواهد داد.»

پلوسی در اسرائیل به خبرنگاران گفت:

«ما در مبارزه با فعالیت‌های تروریستی جمهوری اسلامی ایران و توسعه هسته‌ای آن کشور با هم متحد هستیم. این موضوع یک تهدید جهانی است و مسئولیت‌پذیری ما در این‌باره ضروری است.»

در کنفرانس امنیتی مونیخ مخالفان توافق هسته‌ای با ایران به رهبری لیندسی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه کارولینای جنوبی نیز حضور خواهند داشت. گراهام این هفته به جروزالم پست گفت اکثریت نمایندگان هر دو جناح با حمایت از احیای برجام مخالفت خواهند کرد.

لیندسی گراهام با بیان این‌که «این توافق اگر به‌دست آید، هیچ اثر حقوقی‌ای فراتر از دولت فعلی نخواهد داشت»، گفت پیشنهاد جایگزینی برای پایان دادن به غنی‌سازی اورانیوم ایران در ازای کاهش تحریم‌ها و عرضه سوخت ارائه خواهد کرد.

به نظر می‌رسد اما تاجران نفت خوش‌بین‌تر هستند زیرا نشانه‌هایی از بازگشت ایران به بازارهای بین‌المللی نفت دیده می‌شود؛ از جمله دیدار مقامات شرکت ملی نفت ایران از پالایشگاه‌های کره جنوبی، یکی از خریداران عمده نفت خام ایران.

خبرگزاری یونهاپ کره جنوبی روز چهارشنبه خبر داد که بانکداران ایرانی و مقامات شرکت ملی نفت ایران هم‌اکنون در کره جنوبی هستند تا با مقامات سئول دیدار و درباره مسائل اقتصادی باقی‌مانده میان دو کشور گفت‌وگو کنند. بیش از ۷ میلیارد دلار از پول ایران در دو بانک کره‌ای تحت تحریم‌های آمریکا بلوکه شده است.

بازگشت ایران به بازار نفت در جهان می‌تواند به کاهش هزینه‌های فزاینده انرژی در سراسر جهان کمک کند. بن‌بست در مذاکرات احیای برجام می‌تواند به تنش‌ها بیفزاید و قیمت‌ نفت خام را که تا ۱۰۰ دلار در هر بشکه در حال افزایش است، بالاتر ببرد.

روز گذشته نفتالی بنت، نخست‌وزیر اسرائیل هر گونه توافق با ایران را «یک اشتباه استراتژیک» دانسته و گفته بود چنین توافقی با پرداخت میلیاردها دلار به تهران باعث تقویت «رویکرد تروریستی» جمهوری اسلامی می‌شود.