احمد امیرآبادی، رئیس گروه دوستی ایران و چین یکشنبه ۱۶ ژانویه/۲۶ دی در مصاحبه با روزنامه اعتماد توافق ۲۵ ساله ایران و چین را عامل هماهنگی منطقهای در قاره آسیا خواند و گفت: این توافق اقدامی مهم است که موجب سرمایهگذاری چین در ایران و گسترش ارتباطات منطقهای خواهد شد.
احمد امیرآبادی، رئیس گروه دوستی ایران و چین در ادامه مصاحبه با اعتماد گفت:
«استراتژی دولت سیزدهم استفاده از ظرفیت کشورهای منطقه و همسایه است، عضویت ایران در شانگهای موجب تعمیق روابط ایران، عراق، ترکمنستان و پاکستان است. علاوه بر این مذاکرات با عربستان در جریان است. ارتباط با قطر و عمان نیز در حال گسترش است.»
رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و چین سپس در ادامه افزود:
«تقویت ارتباط با شرق موجب میشود که آمریکا و غرب احساس خطر کنند و این احساس خطر موجب کوتاه آمدن در مذاکرات خواهد شد. در واقع ضربالاجلی برای غرب در مذاکرات با ایران است تا هر چه زودتر تکلیف لغو تحریم ها را روشن شود.»
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران شنبه ۱۵ ژانویه/ ۲۵ دی در پایان دیدارهای تفصیلی با وزیر خارجه چین اعلام کرد که توافق جامع همکاریهای راهبردی دو ایران و چین رسما به اجرا درآمد. وانگ یی، وزیر خارجه چین هم از آمادگی این کشور برای توسعه همکاریها در حوزه تامین مالی، انرژی، بانکی و فرهنگی، بهرغم تحریمها علیه ایران خبر داد و آغاز اجرای سند همکاریهای راهبردی ۲۵ ساله را «رویدادی مهم و زمینهساز تحول اساسی» در روابط دو کشور خواند.
مهمترین مبنای برنامه ۲۵ ساله همکاریهای مشترک ایران و چین یا به اختصار سند همکاری ایران و چین برای سرمایهگذاری در صنعت نفت ایران، شرکت ملی صادرات گاز ایران، شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، زیرساختهای ایران و همکاری نظامی، امنیتی، فرهنگی و قضایی است. «پترولیوم اکونومیست» حجم سرمایهگذاری چین در ایران را معادل ۲۸۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار آمریکا تخمین زده است.
سیداحسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی روز یکشنبه در واکنش به اعلام وزیر امور خارجه ایران مبنی بر آغاز توافق ۲۵ ساله ایران و چین، گفت:
«اکنون هر کدام از وزارتخانهها در حوزههای مرتبط به خود با طرف چینی وارد مذاکره شدهاند تا به یک قرارداد مشترک برسند.»
خاندوزی تاکید کرد که «تاکنون این قراردادها به مرحله انعقاد نهایی و آغاز اجرا نرسیده است».
آمادگی آمریکا برای «احتمال عدم موفقیت دیپلماسی»
عصر جمعه ۲۴ دی / ۱۴ ژانویه اعلام شد که دیپلماتهای ارشد ایران، بریتانیا، فرانسه و آلمان در مذاکرات احیای برجام در وین، برای مشورت درباره چگونگی پیشبرد گفتوگوها به مدت دو روز به کشورهای خود بازخواهند گشت. در این مدت و در غیاب دیپلماتهای ارشد طرفهای توافق، جلسه کارگروه سوم (ترتیبات اجرایی) با حضور کارشناسان ایران و گروه ۱+۴ در هتل کوبورگ وین برگزار شد. پیش از این جلسه، نشست کارگروه رفع تحریم با حضور کارشناسان ایران و گروه ۱+۴ در محل هتل کوبورگ برگزار شده بود.
رئیسان هیأتهای مذاکره کننده دوشنبه ۱۷ ژانویه/ ۲۷ دی برای ادامه مذاکرات به وین باز میگردند و گفتوگوها در چارچوب دیدارهای دو جانبه و چندجانبه ادامه مییابد.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا پیش از آغاز این گفتوگوها در مصاحبه با برنامه «Face The Nation» شبکه سیبیاس در پاسخ به این پرسش که ایران برای شتاب بخشیدن به زمان گریز هستهای، روند مذاکرات را کند کرده است، گفت:
« در مقدمه دو چیز را میگویم: یک، سیاست ما صریح بوده و ما مصصم هستیم تا مانع از دستیابی ایران به سلاح هستهای شویم. دوم اینکه ما معتقدیم که دیپلماسی بهترین راه برای دستیابی به این هدف است اما همانطور که شما گفتید و وزیر امور خارجه نیز گفته، زمان کوتاه بوده و من در پایان ماه گذشته در اسرائیل بودم و هماهنگی درباره احتمال عدم موفقیت دیپلماسی انجام دادیم.»
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا پنجشنبه گذشته هشدار داده بود که «فقط چند هفته» برای احیای برجام باقی مانده و در صورت شکست مذاکرات، واشنگتن آماده است گزینههای دیگر را مدنظر قرار دهد».
سالیوان در ادامه مصاحبه با سی بی اس افزود:
«ما به صورت تنگاتنگ با متحدان اروپایی خود و همچنین شرکای خود در حال کار هستیم و راهی به جلو خواهیم یافت.»
مشاور امنیت ملی کاخ سفید یادآوری کرد:
«دلیل اینکه در شرایطی کنونی هستیم این است که دولت قبلی آمریکا از توافق هستهای ایران خارج شده و ما بهای آن اشتباه فاجعهبار را میپردازیم.»
ژان ایو لو دریان، وزیر خارجه فرانسه، هفته گذشته در جریان یک نشست خبری با جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هشدار داده بود که مذاکرات احیای برجام پیشرفت هم داشته است، ولی این پیشرفت به حدی کند است که ممکن است مذاکرات به نتیجه نرسد.
جوزپ بورل با خوشبینی یادآوری کرده بود که ممکن است در هفتههای آینده توافق حاصل شود.
پایگاه خبری نور نیوز، نزدیکبه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران شنبه گذشته نوشت «محورهای اختلافی سختتر همچنان باقی است» ولی «پیشرفتها سرعت گرفته است».