در آستانه برگزاری دور هشتم مذاکرات وین برای احیای برجام، حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد که با وجود بحران معیشتی گسترده در ایران، عدم توافق سبب شوکهای اقتصادی در ایران نخواهد شد. حاجی دلیگانی جمعه ۳ دی در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم گفت:
«بر خلاف بودجه سالهای گذشته که با نگاه به رفع تحریمها لایحه بودجه تدوین میشد این بودجه با بیتوجهی به این موضوع نگارش شده است بنابراین به مردم ایران قول میدهم در صورت توافق یا عدم توافق شاهد شوکهای عجیب و غریب همچون سابق نخواهیم بود.»
عضو هیأت رئیسه مجلس در ادامه یادآوری کرد که مذاکرات برجام «تحت اشراف شورای عالی امنیت ملی» پیش میرود و به این ترتیب تلاش کرد مسئولیت شکست مذاکرات را از روی دولت بردارد. حسینعلی حاجی دلیگانی گفت:
«خوشبختانه دولت در بودجه سال آینده بدون گره زدن برجام که تحت اشراف شورای عالی امنیت ملی پیش میرود حوزه اقتصاد را مجزای از آن در نظر گرفته است.»
روز گذشته انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام با انتشار پیامی در توئیتر اعلام کرد مذاکرات وین از دوشنبه ۲۷دسامبر/ ۶ دی از سر گرفته میشود.
دور هفتم مذاکرات ایران و ۱+۴ در وین به منظور احیای برجام جمعه گذشته پس از چندین روز رایزنی بیوقفه و دشوار به پایان رسید. علی باقری رییس هیأت مذاکرهکننده ایران گفت دستاورد دور هفتم دو سند بوده است. قدرتهای غربی اما از روند مذاکرات خشنود نبودند.
جبهه متحد علیه ایران
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، چهارشنبه ۲۲ دسامبر/ یکم دی گفت ایالات متحده و شرکایش در حال بحث در مورد تعیین یک چارچوب زمانی برای پایان دیپلماسی هستهای با ایران هستند و افزود که مذاکرات فعلی با تهران ممکن است ظرف چند هفته به پایان برسد.
او در جریان سفر به اسرائیل در جمع خبرنگاران تلویحاً برای ایران ضربالاجل تعیین کرد:
«ما به صورت عمومی در مورد این موعد مقرر صحبت نمیکنیم اما میتوانم به شما بگویم که در پشت درهای بسته درباره چارچوبهای زمانی صحبت میکنیم و این مهلت، طولانی نیست.»
ابوالفضل عمویی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران در واکنش به اظهارات سالیوان در توییتی نوشت:
«ضربالاجل چند هفتهای برای غرب است نه ایران. اگر شما برای رسیدن به یک توافق خوب جدیت دارید، از جزماندیشی دست بردارید و پیشنهاد ایران برای رفع تحریمها را بردارید. زمان به نفع شما پیش نمیرود.»
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین هم بلافاصله در پاسخ نوشت:
«به لحاظ مفهومی ما طرفدار رویکردی متفاوت هستیم. ما بر اساس این درک پیش میرویم که همه ما در یک قایق هستیم. هیچ جبهه متحدی علیه ایران در مذاکرات وین وجود ندارد. ایران شریک ارزشمند و محترم ما است. ما برای یافتن راهحلهای مورد قبول همه به یکدیگر نیاز داریم.»
مذاکرات لغزنده
حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه دولت سیزدهم عصر روز پنچشنبه در جریان نشست خبری مشترک با فواد حسین وزیر خارجه عراق که برای دیدار با مقامات ایرانی به تهران سفر کرده بود درباره دستاوردهای دور هفتم گفت:
«در دوره اخیر مذاکرات وین ما توانستیم بعد از دو مرحله گفتوگو به یک سند و دستور کار واحد برسیم و این یک پیشرفت مهم بود.»
تنها دستاورد محسوس دور هفتم، موافقت ایران با نصب دوربینهای نظارتی در تأسیسات تسای کرج بود که به گفته ناظران مانع از فروپاشی کامل مذاکرات شد.
امیرعبداللهیان در انتقاد از فرانسه گفت:
«در جریان این مذاکرات ما در مجموع موضع برخی از کشورهای اروپایی از جمله فرانسه را سازنده نمیبینیم و انتظار داریم که طرف فرانسوی در نقش سازنده در این مذاکرات متمرکز شود و کمک کند که در این مرحله از مذاکرات آنچه را که مربوط به حقوق ایران است محقق شود و در این زمینه متمرکز باشد.»
سهشنبه ۷ دسامبر / ۱۶ آذر، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه با تأکید بر اینکه طرحهای ارائه شده توسط ایران در مذاکرات پایه معقولی برای حصول به یک توافق ندارد. ایران خواهان لغو همه تحریمها و سپس بازگشت به تعهداتش در برجام است، قدرتهای غربی اما خواهان لغو گام به گام تحریمها در ازای اقدامات ایران برای بازگشت به برجاماند.
روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در گزارشی به نقل از منابع آگاه مدعی شده بود که حتی چین و روسیه نیز از طرحهایی که علی باقری در مذاکرات هستهای مطرح کرده استقبال نکردهاند. سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان هم با بیان این که پیشنهادهای ایران در این دور از مذاکرات، غیرقابل پذیرش است، تأکید کرده بود که برلین همچنان خواهان دنبال کردن مسیر دیپلماتیک در مورد پرونده هستهای است، اما در عین حال هشدار داد که فرصت رو به پایان است.
وزیر خارجه ایران مذاکره با سه قدرت اروپایی را «سخت» و «پرچالش» ارزیابی کرده است.
بیشتر بخوانید: