سران کشورهای اتحادیه اروپا قصد دارند در اجلاسی که پنجشنبه ۱۶ دسامبر/۲۵ آذر در بروکسل برگزار می‌شود با انتشار بیانیه مشترکی به روسیه هشدار دهند که هرگونه حمله نظامی به اوکراین، «عواقب جدی و هزینه سنگینی» متوجه روسیه خواهد کرد. کشورهای اروپایی درباره کیفیت این پیامدها همچنان سکوت کرده‌اند.
گاردین می‌نویسد به پیش‌نویس بیانیه مشترک سران کشورهای اروپا دسترسی پیدا کرده. ظاهراً کشورهای اروپایی از روسیه می‌خواهند با عقب‌نشینی نیروهایش از مرز اوکراین، از این منطقه تنش‌زدایی کند. بر اساس پیش‌نویس این بیانیه، شورای اروپا یک بار دیگر به تأکید ضمن حمایت از استقلال و تمامیت ارضی اوکراین، نسبت به عواقب تهاجم نظامی روسیه به اوکراین هشدار داده است.
نهادهای امنیتی آمریکا احتمال داده‌اند که روسیه سال آینده میلادی از چند جبهه و با مشارکت ۱۷۵ هزار نیروی نظامی به اوکراین حمله می‌کند. کرملین ادعای نهادهای اطلاعاتی آمریکا را تکذیب کرده و می‌گوید کشورهای غربی «روسوفوبی» [وحشت بی‌دلیل از روس‌ها] دارند. برای مسکو گسترش ناتو به سرحداتش خطر مهمی به شمار می‌آید. پذیرش درخواست اوکراین برای عضویت در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی خط قرمز مسکوست. رئیس جمهوری روسیه پیش از این از آمریکا خواهان تضمین‌هایی شده بود که نیروهای ناتو در اوکراین مستقر نمی‌شوند. در سال ۲۰۱۴ روسیه کریمه را به خاک خود الحاق کرد. غرب با تحریم اقتصادی روسیه به این اقدام مسکو پاسخ داد.
روسیه در پی تضمین‌های امنیتی الزام‌آور است
کرملین هفته گذشته از مکالمه تلفنی ولادیمیر پوتین و جو بایدن، رئیسان جمهوری روسیه و آمریکا خبر داد. رئیس جمهوری روسیه فهرستی از تضمین‌های امنیتی الزام‌آور را به بایدن پیشنهاد داد. وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرد:
«رئیسان جمهوری دو کشور با توجه به تلاش‌های مستمر آمریکا و ناتو برای تغییر وضعیت نظامی-سیاسی در اروپا درباره موضوع تضمین‌های امنیتی مفصلاً با یکدیگر بحث و گفت‌وگو کردند.»
کاخ سفید اعلام کرد خواسته‌های روسیه را با دولت‌های اتحادیه اروپا در میان می‌گذارد. یکی از این خواسته‌ها این است که ناتو تعهد سال ۲۰۰۸ مبنی بر پذیرش درخواست اوکراین و گرجستان برای عضویت در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی را پس بگیرد.
ایراکلی گاباشویلی، نخست‌وزیر گرجستان روز گذشته با ینس استولتنبرگ، دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی «ناتو» در بروکسل دیدار و گفت‌وگو کرد. گاباشویلی گفت:
«به عنوان کشوری که امتحان خود را در شرایط جنگی به‌طور موفقیت‌آمیز پس داده، چشم انتظار توسعه همکاری هستیم که در نهایت باعث عضویت در ناتو خواهد شد.»
استولتنبرگ هم درباره مخالفت روسیه با عضویت کشورهای گرجستان و اوکراین در ناتو گفت: دو کشور نامزد حق انتخاب دارند تا در کدام اتحادیه قرار بگیرند و روسیه نیز حق تحمیل نظرات خود در این انتخاب را ندارد.
ابتکار الیزه: میانجیگری آلمان و فرانسه
اورزولا فُن در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، طی سخنانی در پارلمان اروپا خاطرنشان کرد که اتحادیه اروپا از آمادگی لازم برای مقابله با اقدام نظامی روسیه آماده است. فون در لاین گفت:
«من می‌خواهم بر تعهد تزلزل‌ناپذیر خود به استقلال و تمامیت ارضی اوکراین و همچنین حق هر کشور مستقلی برای تعیین آینده‌اش تأکید کنم.»
فن در لاین در ادامه افزود:
«مجموعه کاملی از تحریم‌های اقتصادی وجود دارد که بخش‌های انرژی، مالی و کالاها با کاربرد دوگانه و صنایع دفاعی را هدف قرار می‌دهد. پاسخ ما ممکن است به شکل تشدید و گسترش تحریم‌های موجود باشد. و البته ما در همان حال آماده هستیم تا اقدامات بی‌سابقه دیگری که عواقب جدی برای روسیه دارد انجام دهیم .»
در همان حال کاخ الیزه اعلام کرده است که امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه و اولاف شولتس، صدراعظم آلمان قصد دارند در چارچوب مذاکرات نورماندی، با روسیه وارد گفت‌وگو شوند. شولتس و مکرون اظهار امیدواری کرده‌اند که در شرایطی که اوکراین حاضر به گفت‌وگوی مستقیم با روسیه نیست، از این طریق راه حلی دائمی برای حفظ تمامیت ارضی اوکراین بیابند.