در پی اعلام نتایج انتخابات پارلمانی عراق و اعتراضات برخی گروه‌های شیعه، برهم صالح، رئیس جمهوری عراق ضمن تأکید بر حق قانونی اعتراض به نتایج انتخابات خواستار احترام همگان به اراده ملت و روندهای قانونی شد.
برهم صالح در بیانیهای گفت عراق در شرایطی حساس در برابر چالش‌های دشواری قرار دارد و «به‌شدت نیازمند وحدت ملی و اولویت دادن به مذاکره و گفت‌وگو و مقدم دانستن منافع عالی کشور» است.
رئیس جمهوری عراق گفت:
«اعتراض به نتایج انتخابات حقی قانونی است و باید به آن در روال‌های قانونی مشخص‌شده و مسالمت‌آمیز به دور از اخلال در امنیت و نظم عمومی انجام شود.»
در روزهای اخیر شهرهای مختلف عراق صحنه تظاهرات معترضان به نتایج انتخابات پارلمانی بوده است. روز گذشته، یکشنبه ۲۵ مهر / ۱۷ اکتبر در چندین استان این اعتراضات برگزار شد و امروز دوشنبه ۲۶ مهر / ۱۸ اکتبر نیز معترضان در برخی از استان‌های مرکزی و جنوبی عراق تظاهرات کردند و راه‌ها را بستند.
در استان دیالی معترضان جاده دیالی-المقدادیه و جاده ارتباطی با بعقوبه و جاده بغداد-الخالص را مسدود کردند. همچنین معترضان جاده ارتباطی بین بغداد و کرکوک و جاده بعقوبه-خانقین را نیز مسدود کردند.
این در حالی است که شب گذشته (یکشنبه) مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق خواهان رفع اختلاف‌های حزبی و شخصی شد.
الکاظمی گفت:
«ما با برگزاری انتخاباتی سالم و زودهنگام به وعده خود در قبال مردم عمل کردیم و مردم نماینده خود را برگزیدند. (…) ما اکنون در مرحله‌ای جدید قرار داریم که باید از همه تجربیات گذشته بهره گیریم و با همکاری یکدیگر اختلاف‌ها را کنار بگذاریم.»
حزب دموکرات کردستان که در اقلیم کردستان بیشترین آرا را به‌دست آورده از نتایج انتخابات عراق استقبال کرد و از معترضان خواست که اعتراض خود را از راه‌های قانونی اعلام کنند.
این حزب در بیانیهای گفت براساس قانون «به‌منظور اثبات درستی و سلامت انتخابات همه نیروهای سیاسی حق دارند که شکایت‌های خود را در مدت زمانی مشخص اعلام کنند».
حزب دموکرات با بیان این‌که انتخابات «آزاد و سالم» بود از همه گروه‌ها خواست که خویشتن‌داری کرده و منافع عالی کشور را ارجح بدانند.
روز دوشنبه هیئت بلندپایه‌ای از حزب دموکرات کردستان، به ریاست فاضل میرانی، رئیس دفتر سیاسی این حزب برای مذاکره با نیروهای سیاسی کرد درباره مرحله پس از انتخابات عراق، وارد سلیمانیه شد و با نمایندگان اتحادیه میهنی کردستان و اعضای دفتر سیاسی این حزب مذاکره کرد. این هیئت همچنین قرار است با اعضای جنبش تغییر (گوران) نیز دیدار کند.
تلاش این هیئت ایجاد تشکلی یکپارچه از کردها برای آغاز مذاکره با بغداد جهت تشکیل حکومت جدید در عراق است.
در همین حال، کاظم الفرطوسی، سخنگوی گردان سید شهدا، یا کتائب سید الشهدا، گروه شبه‌نظامی شیعه عراقی و از شاخه‌های سازمان حشدالشعبی که به سپاه پاسداران جمهوری اسلامی نزدیک است دوشنبه ۲۶ مهر / ۱۸ اکتبر نتایج انتخابات را «جعلی» خواند و گفت این گروه مخالفت خود را از طریق قانونی و یا با «تشدید فشار مردمی» نشان خواهد داد.
الفرطوسی به وب‌سایت شفق‌نیوز گفت:
«مسئله کنونی تشکیل ائتلاف‌های سیاسی نیست بلکه مخالفت با نتایج انتخابات و عدم به‌رسمیت شناختن آن است، زیرا شواهد زیادی مبنی بر دستکاری در نتایج وجود دارد به‌ویژه با توجه به این‌که شمار رأی‌دهندگان در برخی از حوزه‌های انتخابیه چهار تا پنج هزار نفر کمتر از تعداد آرا بود.»
روز گذشته (یکشنبه) نیز ابوعلی العسکری، مسئول امنیتی کتائب حزب‌الله از دیگر گروه‌های مسلح شیعی در عراق که از سوی ایران حمایت می‌شود در توئیتر انتخابات پارلمانی عراق را «بزرگ‌ترین عملیات تقلب و فریبکاری» خوانده و نوشته بود:
«باید الکاظمی به‌دلیل اقدامات خود محاکمه شود که آخرین مورد آن خیانت بزرگی است که با تبانی دشمنان در تقلب انتخاباتی مرتکب شد.»
العسکری افزوده بود:
«باید در سریع‌ترین زمان ممکن حقوق رأی‌دهندگان و نامزدهای آن‌ها را اعاده کرد، در غیر این صورت امور به سمت وضعیتی ناگوار پیش خواهد رفت.»
همزمان، نخستین ائتلاف میان نمایندگان مستقل و اعضای جنبش امتداد در پارلمان آینده عراق، تشکیل شد. جنبش امتداد برآمده از تظاهرات مردمی است و نمایندگان مستقل نیز وابسته به هیچ حزب یا جریان سیاسی نیستند.
مسئولان این ائتلاف جدید گفته‌اند هدف از تشکیل این ائتلاف تأسیس اپوزیسیون واقعی در درون پارلمان آینده است. علاء الرکابی، رهبر جنبش امتداد ضمن بیان این‌که ائتلاف جدید به‌زودی به صورت رسمی اعلام خواهد شد گفت این ائتلاف می‌تواند در پارلمان بسیار تأثیرگذار باشد.
الرکابی افزود:
«ما در هیچ دولت سهم‌خواهی شرکت نخواهیم کرد اما اقدام به تشکیل اپوزیسیون سیاسی در داخل پارلمان خواهیم کرد و عملکرد وزارت‌خانه‌ها و نهادهای دولتی را زیر نظر خواهیم داشت.»
نامزدهای مستقل در انتخابات پارلمانی عراق ۴۰ کرسی و جنبش امتداد ۹ کرسی به دست آورده‌اند.
مانند انتخابات گذشته در عراق، مسیر همواری برای تشکیل دولت ائتلافی در عراق وجود ندارد و توافق بر سر آن می‌تواند مدتی به درازا بکشد.
کمیسیون عالی مستقل انتخابات عراق شامگاه شنبه ۲۴ مهر / ۱۶ اکتبر نتایج انتخابات پارلمانی را در وب سایت خود منتشر کرد و گفت «نتایج شمارش دستی آرا ۱۰۰ درصد با شمارش الکترونیکی آرا یکی بود».
براساس نتایج اعلام شده نهایی، ائتلاف سائرون یا همان جریان صدر متعلق به مقتدی صدر، روحانی شیعه با ۷۳ کرسی از ۳۲۹ کرسی پارلمان در صدر قرار گرفت. نمایندگان مستقل ۴۰ کرسی، ائتلاف تقدم، به رهبری محمد الحلبوسی، رئیس پارلمان ۳۸ کرسی، ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری مالکی، نخست‌وزیر سابق ۳۷ کرسی، حزب دموکرات کردستان ۳۲ کرسی، ائتلاف الفتح به رهبری هادی العامری از طرفداران ایران ۱۷ کرسی و اتحادیه میهنی کردستان به ریاست بافل طالبانی ۱۶ کرسی به‌دست آوردند.
جریان صدر با وجود کسب بیشترین کرسی برای تشکیل کابینه جدید، نیاز به ائتلاف با سایر گروه‌های پارلمانی دارد.
کمیسیون انتخابات عراق اعلام کرد که میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی ۴۳ درصد بوده است.