فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی که به آمریکا سفر کرده، جمعه ۲۳ مهر / ۱۵ اکتبر با آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا دیدار کرد. آنها در این دیدار درباره ایران، یمن و مسائل منطقهای گفتوگو کردند.
آنتونی بلینکن در نشست خبری مشترک با فیصل بن فرحان ضمن تأکید بر اهمیت روابط واشنگتن و ریاض و دوستی نزدیک دو کشور گفت ایالات متحده متعهد به دفاع از امنیت عربستان سعودی است.
فیصل بن فرحان نیز روابط دو کشور را برای منطقه و جهان مهم دانست و گفت مذاکرات با بلینکن ثمربخش بوده و در مورد تقویت زمینههای همکاریهای استراتژیک و همکاری در زمینه گسترش هماهنگیهای مشترک گفتوگو کرده است.
وزیر امور خارجه عربستان سعودی در ژوئن گذشته با همتای آمریکایی خود موضوع توقف حمایت مالی ایران از شبهنظامیان حوثی در یمن را بررسی کرده بود.
این دو همچنین در حاشیه نشست وزیران خارجه کشورهای گروه ۲۰ موضوع تقویت هماهنگی مشترک میان آمریکا و عربستان سعودی برای متوقف کردن «اقدامات مداخلهجویانه» ایران در منطقه را مورد بررسی قرار داده بودند.
فیصل بن فرحان روز گذشته، پنجشنبه ۲۲ مهر / ۱۴ اکتبر نیز با رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران دیدار کرد.
وزارت امور خارجه عربستان سعودی در بیانیهای اعلام کرد که این دو راههای تقویت همکاری عربستان سعودی و آمریکا در موضوع هستهای ایران و مذاکرات احیای برجام را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
براساس این بیانیه، «نقض کنوانسیونها و معاهدات بینالمللی مربوط به توافق هستهای توسط ایران و حمایت این کشور از شبهنظامیان تروریستی که بیثباتکننده خاورمیانه هستند» نیز مورد گفتوگو قرار گرفت.
همزمان با این دیدارها، وزیر امور خارجه عربستان سعودی در مصاحبه با فایننشال تایمز گفت ریاض در حال بررسی موافقت با بازگشایی کنسولگری ایران در جده است اگر چه مذاکرات دو کشور تا حد ازسرگیری کامل روابط پیشرفت نداشته است.
او مذاکرات عربستان سعودی و ایران را که در بغداد برگزار شده «مذاکراتی دوستانه و مقدماتی» خواند و افزود:
«ما در مذاکرات جدی هستیم، برای ما این تحولی بزرگ محسوب نمیشود، همیشه گفتهایم که در پی یافتن راهی برای ثبات در منطقه هستیم.»
از ماه مارس/ فروردین سال جاری مذاکرات مستقیم و پنهانی بین مسئولان سعودی و ایرانی با میانجیگری مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق در بغداد جریان دارد. مهمترین موضوعات مطرح شده در این مذاکرات، جنگ یمن و پرونده هستهای ایران است. دور چهارم مذاکرات ایران و عربستان سعودی حدود سه هفته پیش آغاز شد و این نخستین دیدار دو رقیب منطقهای پس از روی کار آمدن ابراهیم رئیسی بهعنوان رئیس جمهوری جدید ایران است.
یک مقام سعودی نیز به فایننشال تایمز گفت عربستان سعودی همچنین در حال بررسی درخواست ایران برای بازگشایی دفتر نمایندگی جمهوری اسلامی در شورای همکاری اسلامی جده است. این مقام افزود با این حال عربستان سعودی بهدنبال بازگشایی کنسولگری خود در مشهد نیست.
این مقام سعودی افزود ایران با مذاکره با عربستان سعودی میخواهد به غرب این پیام را بدهد که میتواند مسائل خود را با عربستان حل و امنیت منطقه را با هماهنگی کشورهای منطقه تأمین کند.
بهگفته این مقام سعودی، عربستان همواره در پی مذاکره با تصمیمگیرندگان اصلی سیاستهای حکومت ایران و افراد نزدیک به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی بوده و به همین دلیل گفتوگو با مقامات دولت سابق ایران از جمله محمدجواد ظریف، وزیر خارجه پیشین جمهوری اسلامی را بیهوده میدانسته است.
حدود یک هفته پیش، یک سایت عربی به نام «عربی پست» نوشته بود که مقامات امنیتی عربستان سعودی به تهران سفر کردهاند تا موضوع بازگشایی سفارت این کشور در تهران را بررسی کنند و هیئت سعودی تدابیر امنیتی داخل سفارت را نوسازی کرده است. همچنین گفتهشد که یک هیئت نیز از سوی ایران برای بررسی بازگشایی سفارت ایران در ریاض و کنسولگری ایران در جده به عربستان سعودی سفر کرده است.
یک منبع نزدیک به دفتر نخستوزیر عراق نیز به «عربی پست» گفت مصطفی الکاظمی در دور چهارم مذاکرات پیشنهاد ساخت بزرگراه مشهد ـ مکه را که از شهر کربلا عبور میکند مطرح کرده و با استقبال دو طرف روبهرو شده است.
روابط ایران و عربستان سعودی از سال ۲۰۱۶ پس از اعدام نمر باقر النمر، روحانی شیعه در عربستان و سپس حمله معترضان به سفارت سعودی در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد قطع شد. تنش بین دو کشور پس از حمله سال ۲۰۱۹ به تأسیسات نفتی عربستان سعودی که نیمی از تولید نفت این کشور را از بین برد، بدتر شد. ریاض مسئول این حمله را تهران دانست، اما مقامهای ایرانی این اتهام را رد کردند.