عبدالله حمدوک، نخست وزیر سودان سهشنبه ۲۱ سپتامبر/۳۰ شهریور اعلام کرد دولت این کشور توانسته پس از شکست یک کودتای نظامی، اوضاع را به سرعت تحت کنترل خود درآورد.
او افزود تلاش برای کودتا توسط عناصر داخل و خارج از تاسیسات ارتش سازماندهی شده و دولت برای نخستین بار کودتاچیان را که پیشتر نیز دست به اقداماتی علیه دولت انتقالی زده بودند، دستگیر کرده است.
مقامات و منابع نظامی به خبرگزاری فرانسه گفتهاند در جریان این کودتا گروهی از افسران نظامی تلاش کرده اند ساختمان رسانههای دولتی را اشغال کنند.
فشار نظامیان هوادار عمرالبشیر بر دولت انتقالی
مقامهای دولت انتقالی سودان می گویند این نخستین بار نیست که جناحهای وفادار به عمرالبشیر دست به کودتا علیه شورای انتقالی میزنند و این شورا توانسته تلاشهای قبلی را شناسایی یا خنثی کند اما برای اولین بار است که این افراد را بازداشت کرده است.
عمر البشیر، رهبر سودان در سال ۲۰۱۹ و بهدنبال ماهها تظاهرات سراسری از قدرت برکنار شد و دولت انتقالی سودان قدرت را در دست گرفت. سودان اما با بحران رو به افزون اقتصادی دست و پنجه نرم میکند و در ماههای گذشته شاهد بروز اعتراضات خیابانی بوده است.
شورای انتقالی که قرار است بر گذار سودان به دولت دموکراتیک و برگزاری انتخابات آزاد در سال ۲۰۲۴ نظارت کند با تنشهای گوناگون روبهروست. تحلیلگران بر این باورند که مشکلات امنیتی و اعتراضات اخیر در این کشور ممکن است تلاشی از سوی نظامیان وابسته به البشیر برای جلوگیری از انتقال قدرت به غیرنظامیان باشد. برخی از خبرنگاران هم تایید کردهاند که عناصری از داخل ارتش پشت اعتراضات اقتصادی در شرق سودان قرار دارند.
دولت هم وفاداران به عمرالبشیر را مسئول اعتراضات و ناامنیهای شرق سودان میداند و میگوید آنها با دامنزدن به فشارهای اقتصادی و تشدید فشار بر شورای حاکم، سعی دارند جلوی گذار به دولت دموکراتیک را بگیرند.
نخست وزیر سودان در این زمینه گفت: «آنچه در این کودتا رخ داد ادامه تلاشهای قبلی علیه شورای انتقالی است. آنها سعی کردند از موقعیت شهرهای مختلف با بستن بنادر و برزگراهها استفاده کنند. آنها از بحران ملی استفاده کردند و سعی کردند مانع پیشروی ما در این دوره انتقالی شوند».
دستگیری بیش از ۴۰ افسر نظامی
اعلام شکست کودتا بهدنبال تیراندازیهای پراکنده در پایگاهی در شهر ام دومان صورت گرفت که به فاصله یک پل در مجاورت خارطوم، پایتخت سودان قرار دارد.
محمد الفکی سلیمان، سخنگوی وزارت خارجه سودان از دستگیری مظنونان به دستداشتن در کودتا خبر داد و گفت بازجویی از آنها در جریان است. برخی گزارشها میگویند مقامهای دولت بیش از ۴۰ افسر را بازداشت کردهاند.
حمزه بالول، وزیر اطلاعات این کشور هم در در بیانیه ای که در تلویزیون دولتی خوانده شد «بقایای» رژیم قبلی را مسئول کودتای نافرجام سه شنبه دانست و گفت: «ما به عقب برنمی گردیم … افرادی هستند که تلاش می کنند زمان را به عقب برگردانند».
او افزود: «نیروهای تاریکی انقلاب را هدف قرار دادند» اما نهادهای دولتی «اولین خط دفاعی» حافظ گذار سودان به دموکراسی خواهند بود.
در تصاویر ویدئویی که صبح سهشنبه منتشر شدند، خودروهای زرهی در خیابانهای خارطوم دیده میشوند. دیگر گزارشها نیز از بستهشدن پل اصلی رود نیل و جاده های خارطوم به بنادر خبر داده بودند.
دولت اما می گوید که وضعیت در این کشور اکنون «تحت کنترل» است.
خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داده که تردد در حال حاضر در مرکز خارطوم بدون مشکل جریان دارد.