کره شمالی فعالیتهای هستهای در یکی از راکتورهای آب سنگین خود را آغاز کرده است و آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید که سوخت مصرف شده این راکتور می تواند برای تولید پلوتونیم استفاده شود. پلوتونیوم در ساخت سلاحهای هستهای استفاده می شود.
آژانس بین المللی انرژی اتمی میگوید شواهدی مانند تخلیه آب خنککننده راکتور که در اوایل ژوئیه/تیر سال جاری مشاهده شد نشان می دهد که این نیروگاه فعال است. آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت که چنین شواهدی از دسامبر ۲۰۱۸ مشاهده نشده بود.
آژانس در بیش از یک دهه گذشته نتوانسه بازرسی مستقیمی از برنامه هستهای کره شمالی انجام دهد و نظارت بر برنامه این کشور از طریق تصاویر ماهوارهای و از راه دور انجام میشود.
گزارش سالیانه آژانس بین المللی انرژی اتمی روز جمعه در وبسایت این نهاد منتشر شد و در آن آمده است که فعالیتهای اخیر پیونگیانگ، «عمیقا نگرانکننده» و «دلیلی برای نگرانی جدی» است.
در ادامه این گزارش آمده است: «ادامه برنامه هستهای کرهشمالی نقض آشکار قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل و بسیار مایه تاسف است.»
آژانس بین المللی انرژی اتمی همچنین گفت که نشانههایی از فعالیت در آزمایشگاه هستهای-شیمیایی از اواسط فوریه تا اوایل ژوئیه وجود دارد. از نیروگاه برای تولید سوخت هستهای و از آزمایشگاه هستهای-شیمیایی برای پردازش میلههای سوخت استفاده شده و تولید پلوتونیوم استفاده میشود که از لحاظ نظری میتواند گامهای اصلی برای ساخت سلاحهای هستهای باشد.
هم نیروگاه و هم آزمایشگاه در مشهورترین مجتمع هستهای کره شمالی، به نام یونگبیون قرار دارند.
پیشتر آژانس بین المللی انرژی اتمی و دیگر تحلیلگران مستقل در مورد فعالیت مشاهده شده در آزمایشگاه هستهای-شیمیایی کره شمالی گزارش داده بودند و معتقد بودند که این اقدامات بخشی از زنجیره تبدیل سوخت هستهای به پلوتونیوم برای تولید سلاحهای هستهای بوده است.
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در ماه ژوئن/خرداد گفت که مدت فعالیت در این آزمایشگاه «با زمان مورد نیاز برای یک زنجیره بازفرآوری» و تولید پلوتونیوم مطابقت دارد.
با این حال، گروسی گفت که نمیتوان تأیید کرد که پردازش مجدد در حال انجام است. بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی در سال ۲۰۰۹ از کره شمالی اخراج شدند و از آن زمان اطلاعات دقیقی درباره برنامه هستهای کره شمالی در دست نیست.
این واقعیت که یک زنجیره بازفرآوری در حال انجام است به احتمال زیاد نشان میدهد که کره شمالی قبلاً سوخت هستهای تولید کرده است. اینکه این سوخت چند سال پیش یا اخیراً و به صورت پنهانی تولید شده باشد، هنوز مشخص نیست.
گفته میشود کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، در ازای رفع تحریمها در مذاکرات با دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا در هانوی در سال ۲۰۱۹ پیشنهاد کرد که مجتمع یونگ بیون را برچیند. با این حال ، این مذاکرات تا حدی به هم خورد زیرا هیچ یک از دو طرف حاضر به عقبنشینی از خواستههایشان نبودند.
جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق ترامپ، در کتاب خاطرات خود نوشته است که تیم مذاکرهکننده ترامپ خواهان گنجانده شدن توقف فعالیت تولید موشک بالستیک یا سایر سایتهای هستهای در این توافق بود و کیم جونگ اون حاضر نشد پیشنهاد برچیده شدن تاسیسات هستهای یونگ بیون در ازای لغو بخشی از تحریمها را بپذیرد.