شرایط سخت اقلیمی در خوزستان همراه با مشکلاتی مانند عدم توسعهیافتگی، شرایط سخت کاری، نبود امکانات درمانی، تفریحی و رفاهی کافی سبب افزایش مهاجرت از استان خوزستان به سایر استانهای ایران شده است.
به گزارش خبرگزاری کار ایران (ایلنا) علاوه بر مهاجرت اقشار مختلف از جمله پزشکان، تکنسینهای تخصصی، مدیران (البته به صورت پروازی)، اساتید دانشگاه، فرهنگیان، شمار زیادی از بازنشستگان نیز اخیراً ترجیح میدهند به سبب نبود امکانات اجتماعی و تغییرات اقلیمی در خوزستان، به استانهای دیگر مهاجرت کنند. کار به آنجا رسیده که دستگاههای دولتی با کمبود کارمند مواجه شدهاند. رئیس کل دادگستری استان خوزستان یکشنبه ۷ تیر در یک نشست خبری اعلام کرد دستگاه قضایی استان خوزستان اکنون فقط با ۳۴ درصد ظرفیت کادر اداری و ۵۵ درصد ظرفیت کادر قضایی فعالیت میکند.
بافت جمعیتی خوزستان باز هم در حال تغییر است
تا پیش از آنکه سیل در سال ۹۸ بسیاری از زیرساختها را از بین ببرد، نسبتها معکوس بود. بسیاری از ساکنان استانهای دیگر ایران به ویژه از استان کردستان و آذربایجان شرقی به استان خوزستان مهاجرت میکردند. این پدیده در شهرهای دزفول، اندیمشک، بهبهان، رامهرمز و خرمشهر و همچنین اهواز مشهود بود.
کمبود و کیفیت پایین آب توأم با قطعیهای مکرر، افزایش بیسابقه شدت دما، بروز پدیده ریزگردها و افزایش گرد وغبار محلی به دلیل کاهش ورودی آب به تالابها، افزایش نرخ بیکاری به دلیل مهاجرت نیروی کار از سایر نقاط کشور به خوزستان، افزایش نرخ تورم نسبت به استانهای دیگر به دلیل صنعتی بودن استان و عدم امکان رقابت مردم در بازار با تقاضای خرید اقلام مصرفی توسط شرکتهای صنعتی، توسعه نیافتگی خوزستان بخصوص در بخشهای درمانی، رفاهی، خدماتی، عمرانی و… اکنون باعث شده که نسبت معکوس شود و بسیاری از ساکنان خوزستان به استانهای دیگر ایران مهاجرت کنند.
سازمان حقوق بشر اهواز فروردین سال گذشته در گزارشی اعلام کرد به یک سند محرمانه امنیتی درباره خوزستان دست یافته که نشان میدهد دولت به دنبال تغییر بافت جمعیتی این منطقه است. در بخشی از این سند که با عنوان «طرح جامع توسعه پایدار خوزستان» منتشر شده، به صورت مشخص بر ضرورت تغییر ترکیب جمعیتی استان خوزستان تاکید شده است:
«کاهش مهاجرت فارسزبانان و افزایش مهاجرت معکوس به سمت خوزستان از سایر استانها در بلندمدت میتواند با کمترین هزینه، ساختار جمعیتی استان را تغییر دهد.»
اکنون تغییرات اقلیمی، پیامدهای سیل و کاهش قدرت خرید شهروندان در خوزستان این معادله را به هم زده است.
بر اساس نتایج یک نظرسنجی که شهرداری اهواز تابستان گذشته انجام داده بود «۹۷ درصد مردم این شهر در صورت فراهم بودن امکانات تمایل به مهاجرت دارند.»
نرخ بیکاری در خوزستان: ۴۵ تا ۵۰ درصد
ایلنا مینویسد: فعالان اجتماعی معتقدند برای درمان دردهای خوزستان که یکی از عوارض آن، افزایش مهاجرتهای انسانی است، هیچ نیازی به هزینه کرد دولتی نیست، کافی است از محل درآمدهای خود استان بخشی را برای رفع مشکلات اختصاص داد تا این منبع درآمد کشور «خوزستان»، بتواند به حیات خود ادامه دهد، خوزستانیها بارها گفتهاند تهران تمام ثروت ما را بلعیده است.
بر اساس آمارهای رسمی خوزستان ۶۵ درصد از تولید نفت و گاز ایران را به تنهایی در اختیار دارد و با احتساب درآمدهای نفتی، که بیشترین سهم را در درآمد و تولید ناخالص ملی ایران به خود اختصاص میدهد، دومین استان به شمار میآید و با کسر درآمدهای نفتی هم در جایگاه چهارم و پنجم میایستد.
نرخ بیکاری در شهرستانهای استان خورستان در سال ۹۵ حدود ۱۴ درصد اعلام شده بود. استاندار خوزستان اما در اردیبهشت سال جاری اعلام کرد: «در بسیاری از مناطق استان خوزستان نرخ بیکاری بالاتر از ۴۵ تا ۵۰ درصد است.»
ایلنا مینویسد: خوزستانیهای وقتی میبینند که ثروتشان در پایتخت و یکی دو استان نور چشمی هزینه میشود و خود از آن بینصیب هستند، وقتی برای غارت منابع آبی آنان از سرچشمه، تونلها حفر میشود و وقتی میبینند جادههای بیکیفیت و مرگآفرین، جان عزیزانشان را روزانه میگیرد و هر روز شاهد ایجاد بزرگراههای تفریحی از پایتخت به شهرهای شمالی هستند، به خود حق میدهند که مهاجرت را به ماندن ترجیح دهند.