خبرگزاری رویترز به نقل از سه دیپلمات اروپایی گزارش می‌دهد که ترکیه در نشست اخیر سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) سبب شد کشورهای عضو ناتو لحن بیانیه محکومیت آدم‌ربایی حکومت لوکاشنکو را تعدیل کنند.
یک فروند جنگنده سوخو ۲۹ نیروی هوایی بلاروس یکشنبه ۲۰ مه هواپیمای مسافربری شرکت رایان ایر را که از یونان به سمت لیتوانی در حرکت بود وادار کرد در فرودگاه مینسک به زمین بنشیند. مقامات امنیتی بلاروس ادعا کرده بودند که در هواپیما بمب‌گذاری شده است. در مینسک مأموران امنیتی وارد هواپیما شدند و رومان پروتاوسویچ، روزنامه‌نگار منتقد را بازداشت کردند. اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا این اقدام را محکوم کرده‌اند.
۳۰ کشور عضو ناتو چهارشنبه گذشته در محکومیت این اقدام بیانیه‌ای با دو پاراگراف منتشر کردند. ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو پیش از آغاز این اجلاس از اقدام حکومت بلاروس به عنوان «یک آدم‌ربایی دولتی» یاد کرده بود. بیانیه ناتو اما شدیدالحن نیست.
دو دیپلمات اروپایی که نام آن‌ها افشا نشده به رویترز گفته‌اند ترکیه مانع از آن شد که تهدید به تحریم بلاروس در صورت خودداری دولت لوکاشنکو از آزاد کردن پروتاوسویچ از متن بیانیه حذف شود. علاوه بر این تهدید به قطع همکاری ناتو با بلاروس نیز با دخالت ترکیه از متن بیانیه حذف شده است.
انگیزه ترکیه از این اقدام روشن نیست.
دو دیپلمات اروپایی به رویترز گفته‌اند این احتمال وجود دارد که آنکارا مایل است از یک سو خدشه‌ای در روابطش با مسکو وارد نشود و از سوی دیگر تمایل دارد روابط اقتصادی‌اش با بلاروس را حفظ کند. ترکیش ایرلاین هر روز پروازهای منظمی به مینسک دارد. یک احتمال دیگر این است که آنکارا در تابستان سال جاری در پی جلب گردشگران بلاروس برای رونق بخشیدن به صنعت گردشگری‌اش است. به ویژه آنکه همه‌‌گیری ویروس کرونا در جهان به صنعت گردشگری ترکیه لطمه زده است.
وزارت امور خارجه ترکیه تاکنون درباره گزارش رویترز سکوت کرده است.
بر اساس گزارش رویترز مخالفت ترکیه با بیانیه پایانی اجلاس ناتو سبب ناخشنودی برخی کشورهای عضو به ویژه لهستان، لیتوانی و لتونی شد. این کشورها خواهان یک بیانیه شدیدالحن علیه آدم‌ربایی حکومت بلاروس بودند.
یک دیپلمات سوم که نام او هم افشا نشده به رویترز گفته است کشورهای عضو ناتو در پیش‌نویس بیانیه پایانی بلاروس را تهدید کرده بودند که اگر حکومت لوکاشنکو رومان پروتاوسویچ را آزاد نکند، کشورهای عضو اتحادیه اروپا همه پروازهای خود به بلاروس را قطع می‌کنند و آسمان خود را به روی بلاروس می‌بندند. ترکیه با این بند از پیش‌نویس بیانیه هم مخالفت کرده بود. یک دیپلمات دیگر که در اجلاس ناتو حضور داشت، به رویترز گفته است کشورهای عضو دلیل مخالفت ترکیه را درک نمی‌کردند. برای ناتو مهم بود که با یک واکنش تند به آدم‌ربایی حکومت بلاروس واکنش نشان دهد.
ترکیه در سال های اخیر به یک شریک غیرقابل پیش‌بینی برای ناتو تبدیل شده است: مخالفت با سیاست‌های فرانسه در لیبی، مخالفت با سیاست‌های آمریکا در سوریه و تنش با یونان بر سر استخراج منابع انرژی در شرق مدیترانه و همچنین خرید سامانه موشکی اس ۴۰۰ از روسیه که رابطه ترکیه با آمریکا را بحرانی کرده بود. با این‌حال ترکیه با دومین ارتش بزرگ در بین کشورهای عضو ناتو به دلیل موقعیت استراتژیکش در اروپا و خاورمیانه و سواحلش در دریای سیاه و مدیترانه برای ناتو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
ترکیه بارها اعلام کرده که از ناتو حمایت می‌کند اما در همان حال به عنوان یک کشور مستقل رئوس سیاست خارجی‌اش را خود تعیین می‌کند.