رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی دوشنبه ۲۴ مه/۳ خرداد در یک نشست خبری از تمدید یک ماهه تفاهم ایران و آژانس تا تاریخ ۲۴ ژوئن/۳ تیر خبر داد.
بر اساس قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از حقوق ملت ایران» که آذر سال گذشته در مجلس تصویب شد، پیشبینی شده بود که اگر تا اسفند سال گذشته تحریمها لغو نشوند، ایران دسترسی بازرسان آژانس به تأسیساتش را قطع میکند. در سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس به ایران و در گفتوگو با علی اکبر صالحی این مهلت تا نخستین روز خرداد/ ۲۱ مه تمدید شد. قرار بود رافائل گروسی روز گذشته در یک نشست خبری تحولات تازه را اعلام کند. ساعتی قبل از آن اما محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به یک نماینده گفته بود:
«آژانس بینالمللی انرژی اتمی حق دسترسی به تصاویر و اطلاعات سازمان انرژی اتمی را ندارد و روز گذشته هم در این باره بحث و تصمیمگیری شد.»
در پی این اظهارات نشست گروسی تا بعد از ظهر دوشنبه به تعویق افتاد. مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در نشست خبری خود از حصول توافق با ایران بعد از گفتوگوی مفصل با علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران خبر داد. گروسی درباره ماهیت توافق با ایران گفت:
«این توافق به تفاهم فنی دوجانبه موقت مربوط میشود که در ماه فوریه [اسفند] در تهران در خصوص آن به توافق رسیدیم. اول اینکه، اطلاعاتی که توسط تجهیزات فنی ما در مکانهای مختلف در تهران جمعآوری میشود، همچنان ذخیره خواهد شد. مورد دوم این که تجهیزات، فعالیتهای راستیآزمایی و نظارت که در خصوص آن توافق کردیم، از همین حالا برای مدت یک ماه همچنان ادامه خواهد داشت و در تاریخ ۲۴ ژوئن ۲۰۲۱ (سوم تیرماه ۱۴۰۰) منقضی خواهد شد و این چیزی است که امروز در خصوص آن توافق کردیم.»
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی سپس ادامه داد:
«اگر این تفاهمنامه در تاریخ فوریه حائز اهمیت بود، هماکنون میتوانم بگویم که اهمیت بیشتر از آن زمان شده است زیرا از ماه فوریه تاکنون فعالیتهای زیادی هم از نظر کیفی و هم کمی در ایران صورت گرفته است.»
گروسی تصریح کرد:
«به جز پارامترهای کلی که در بیانیه مشترک ماه فوریه ارائه دادم، تعدادی اسناد فنی داریم که جزئیاتی از مکانهایی را دارد که ما دوربینها و فلومترها و سیستمهای الکترونیک آنلاین در آنجا نصب کردهایم تا غنیسازی که در آن مکانها صورت میگیرد را ضبط کند.»
دادهها پاک نمیشوند
در چهارچوب یک ضمیمه فنی یک و نیم صفحهای دوربینهایی که در تأسیسات هستهای ایران نصب شده به کار خود ادامه میدهند. از طرف دیگر ایران دادههای مربوط به همه فعالیتهای هستهای خود همچون کیکزرد و آب سنگین را ضبط خواهد کرد و در صورت تصمیم ایران به اجرای تعهدات برجامی خود، این اطلاعات را در اختیار آژانس قرار خواهد داد.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ادامه افزود:
«یکی از مواردی که در خصوص آن در ماه فوریه موافقت کردیم، این بود که در پایان ضربالاجل توافق ایران و آژانس اطلاعات موجود بر روی تجهیزات فنی پاک خواهد شد که هماکنون چنین چیزی رخ نخواهد داد.»
همزمان با نشست خبری گروسی، کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمانهای بین المللی در وین در جمع خبرنگاران اعلام کرد:
«دادههای سه ماه گذشته همچنان در اختیار سازمان انرژی اتمی [ایران] است و به آژانس منتقل نمیشود. دادههای یک ماه پیشِ روی نیز [تا سوم تیر] صرفاً نزد ایران خواهد ماند. در رابطه با حذف یا انتقال دادهها، همان شرایط تفاهم مشترک سه ماهه همچنان حاکم خواهد بود.»
مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز با تأکید بر همین معنا گفت:
«ما میدانیم چه تجهیزاتی در چه مکانهایی قرار دارد و برآوردها و محاسبات خود را از آن چه رخ میدهد، داریم و میدانیم که میتوانیم در زمان مناسب این برآوردها را طبق اطلاعات پیش زمینهای که در اختیار داریم، پشتیبانی کنیم.»