رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در یک نشست رسانهای ضمن ابراز نارضایتی خود از تصمیم عربستان سعودی برای انجام رزمایش هوایی مشترک با یونان، رقیب دیرینه ترکیه، گفت: «عربستان سعودی از ما هواپیماهای بدون سرنشین نظامی میخواهد. امید ما این است که بدون تنش این موضوع با آرامش حل شود.»
روابط بین آنکارا و ریاض از زمان قتل جمال خاشقچی، روزنامهنگار منتقد در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول در سال ۲۰۱۸ تیرهتر شده است. پیش از آن نیز دو کشور در زمینه سیاستهای خارجی و حمایت از گروههای اسلامگرا همچون اخوان المسلمین اختلافهایی داشتند، اما این روند ظاهراً در حال تغییر است و دو کشور راه نزدیک شدن را در پیش گرفتهاند و برای بهبود روابط تلاش میکنند.
ترکیه بهعنوان یکی از بزرگترین سازندگان پهپادهای نظامی در جهان، به جمهوری آذربایجان، متحد خود در جنگ شش هفتهای با ارمنستان بر سر منطقه مورد مناقشه قره باغ، در این زمینه کمک کرد و پهپادهای نظامی این کشوردر درگیریهای نظامی سوریه و لیبی نیز شرکت داشتهاند.
ریاض پیش از این با شرکت خصوصی وستل ترکیه قرارداد انتقال فنآوری امضا کرده است که به عربستان سعودی اجازه میدهد پهپادهای نظامی خود را تولید کند.
اما گمانهزنیهای گستردهای وجود دارد مبنی بر اینکه عربستان سعودی بهدنبال دستیابی به تجهیزات نظامی است تا توقف فروش تسلیحات نظامی از سوی آمریکا را جبران کند.
با روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا، جو بایدن، رئیس جمهوری این کشور گفته است بهدلیل حضور نظامی عربستان سعودی در جنگ یمن به حمایتهای نظامی خود از ریاض پایان میدهد.
امیدهای ترکیه برای کاهش تنش با عربستان سعودی بخشی از یک تلاش گسترده منطقهای است. آنکارا بارها گفته است که از زمان سرنگونی حکومت محمد مُرسی، رئیس جمهوری سابق مصر در سال ۲۰۱۳، که از طرفداران گروه اخوان المسلمین و اردوغان بود، چشماندازهایی نیز برای بهبود روابط با مصر میبیند.
اردوغان و مولود چاووشاوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، هفته گذشته اعلام کردند که ترکیه تماسهای دیپلماتیک خود را با مصر از سر گرفته و خواهان همکاری بیشتر است. قاهره در واکنش گفت اقدامات ترکیه «باید با اصول مصر هماهنگی داشته باشد» تا روابط عادی شود.
دو کشور در جنگ لیبی و در مدیترانه شرقی از طرفهای رقیب خود پشتیبانی میکنند. مصر با یونان توافقنامه دریایی امضا کرد و خشم ترکیه را برانگیخت.
اردوغان اما گفت اقدامات اخیر قاهره در منطقه «تجلی یک اشتباه موقت» است، اما او معتقد است که مردم مصر با موضع ترکیه در مدیترانه شرقی مخالفت نخواهند کرد.