معاهده روابط متقابل و اصول همکاری ایران و روسیه در ۲۲ اسفند سال ۱۳۷۹ برابر با ۱۲ مارس ۲۰۰۱ میلادی در ۲۱ ماده در جریان سفر رئیس جمهوری وقت ایران به مسکو به امضای دو طرف رسید. به گزارش خبرگزاری ایرنا سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو جمعه ۲۲ اسفند با گرامیداشت این روز اظهار امیداری کرد که روابط دو کشور روز به روز گسترش یابد. کاظم جلالی گفت:
«مقامات عالی رتبه دو کشور با نظرداشت افق همکاری‌های آینده، توافق خود برای به روز نمودن و تمدید این معاهده اعلام کرده‌اند و هر دو طرف برای انعقاد قرارداد بلندمدت همکاری‌های مشترک و همه جانبه ایران و روسیه عزم جدی دارند.»
جلالی در ادامه افزود:
«سطح مناسبات و حوزه همکاری‌های فعلی ایران و روسیه بسیار فراتر از دهه‌های گذشته است، ضمن اینکه همکاری‌های طرفین عمیق‌تر و معنادارتر شده و ظرفیت‌های زیادی در روابط دو کشور وجود دارد که باید در قالب برنامه جامع همکاری‌ها به آنها پرداخته شود.»
قانون معاهده اساس روابط متقابل و اصول همکاری بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، مشتمل بر یک مقدمه و ۲۱ماده ۱۶دی ۱۳۸۰ در مجلس شورای اسلامی تصویب و در ۲۷دی همان سال به تأیید شورای نگهبان رسید.
این معاهده برای مدت ۱۰سال منعقد شد و درصورتی‌که هیچ‌یک از طرفین حداقل یک‌سال قبل از پایان اعتبار آن به‌صورت کتبی طرف دیگر را از قصد خود پیرامون قطع اعتبار معاهده مطلع نکند، خود به خود برای دوره‌های پنج‌ساله بعدی تمدید می‌شود. در بخش‌های دیگر بر همکاری‌های دو کشور در حوزه‌های مختلف اقتصادی، حمل‌ونقل، انرژی، سیاسی و امنیتی نیز اشاره شده است.
این توافق در آن زمان باعث واکنش مقامات وقت دولت آمریکا شده بود.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در سفر اخیر خود به مسکو درباره تمدید قرارداد ۲۰ ساله از انعقاد قرارداد بلند مدت جامع راهبردی بین ایران و روسیه خبر داده و گفته بود طرفین برای رسیدن به چنین سندی توافق کرده‌اند.
وزیر امور خارجه ایران هشت ماه قبل از انقضای مدت این معاهده با اشاره به گفت‌وگوی یک ساعته خود با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه گفته بود که با او توافق کرده است که قرارداد همکاری ۲۰ ساله مورد بازنگری قرار گیرد. ظریف گفته بود:
«بهتر دیدیم یک قرارداد جامع راهبردی درازمدت تدوین شود و قرارداد به روز شود.»
قرارداد جدید باید به تصویب مجلس شورای اسلامی هم برسد.