با توقف/ تعلیق اجرای پروتکل الحاقی از ۲۳ فوریه/ ۵ اسفند به بعد جمهوری اسلامی ایران دیگر خود را ملزم به اعلام تأسیسات هستهای، اقدامات شفافساز در زمینه کیک زرد و غنیسازی و همچنین ساخت قطعات سانتریفیوژ نمیبیند. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی شنبه آینده با این هدف به تهران سفر میکند که برای نحوه ادامه همکاریها با جمهوری اسلامی به ساز و کار تازهای دست یابد. با توجه به تحولات پرشتاب اخیر، وزیران خارجه آمریکا و اعضای اروپایی برجام شامگاه پنجشنبه نشست مجازی خود درباره آخرین تحولات پرونده هستهای ایران را با انتشار یک بیانیه مشترک به پایان بردند. در آغاز این بیانیه بر این نکته تأکید شده که ایالات متحده آمریکا و تروئیکای اروپایی به لحاظ امنیتی به ایران اجازه نمیدهند که تا ابد به سلاح هستهای دست پیدا کند.
ایران دیپلماسی را به خطر نیندازد
تروئیکای اروپایی از قصد دولت بایدن برای باز گذاشتن پنجره دیپلماسی استقبال کرد. همچنین وزیران خارجه طرفهای اروپایی برجام و وزیر خارجه آمریکا برای گفتوگو با روسیه و چین درباره برنامه هستهای ایران استقبال کردند.
سه قدرت اروپایی و ایالات متحده در این بیانیه همچنین اعلام کردند که آنها یک هدف را دنبال میکنند و آن هم بازگشت ایران به تعهداتش در توافق هستهای است. وزیران خارجه طرفهای غربی برجام یک بار دیگر به تأکید اعلام کردند که چنانچه ایران تعهداتش در برجام را اجرا کند، ایالات متحده نیز در یک اقدام مشابه آماده رایزنی با ایران خواهد بود.
سه کشور اروپایی و ایالات متحده آمریکا در ادامه این بیانیه از جمهوری اسلامی ایران خواستند از تعلیق پروتکل الحاقی که منجر به محدودسازی فعالیتهای راستیآزمایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران میشود خودداری کند. طرفهای غربی برجام به ایران هشدار دادند که محدودسازی دسترسی بازرسان آژانس فرصت تازهای که برای دیپلماسی فراهم آمده را به مخاطره میاندازد.
سه کشور اروپایی و ایالات متحده در این بیانیه از غنیسازی اورانیوم با خلوص ۲۰ درصد و تولید اورانیوم فلزی در تاسیسات هستهای ایران ابراز نگرانی کردند. آنها همچنین از عزم خود برای تقویت برجام با در نظرداشت فعالیتهای منطقهای ایران و نگرانی از برنامه موشکی جمهوری اسلامی خبر دادند.
وزیران خارجه فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا همچنین از ایران خواستند همه اتباع دوتابعیتی را که خودسرانه بازداشت کرده است آزاد کند و آنها را به جمع خانوادههایشان برگرداند. آنها همچنین نگرانی عمیق خود را از تداوم نقض فاحش حقوق بشر در ایران ابراز کردند.
واکنش ظریف: تروئیکای اروپایی فلسفهبافی نکند
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در واکنش به بیانیه تروییکای اروپا در توئیتی نوشت:
«به جای فلسفهبافی و قرار دادن بار مسئولیت بر دوش ایران، تروییکای اروپایی/اتحادیه اروپا باید به تعهدات خود عمل کرده و خواستار آن شود که میراث تروریسم اقتصادی ترامپ علیه ایران پایان یابد. تدابیر جبرانی ما پاسخیاند به نقضهای ایالات متحده و تروییکای اروپایی. اگر از معلول هراسانید، علت را حذف کنید. »
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران چهارشنبه ۲۹ بهمن کمتر از یک هفته قبل از توقف اجرای پروتکل الحاقی از سمت ایران، در بخشی از سخنان خود گفت:
«درباره برجام زیاد گفتهایم و سیاستهای نظام جمهوری اسلامی را گفتهایم. حرفهایی زده میشود و وعدههایی داده میشود. امروز همین یک کلمه را میخواهم بگویم که ما حرف و وعده خوب زیاد شنیدهایم که بعد نقض شده است. حرف و وعده فایده ندارد. این دفعه فقط عمل.»
بیشتر بخوانید: