دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا در اتفاقی تاریخی برای دومین بار در سنای آمریکا محاکمه می‌شود. محاکمه استیضاح ترامپ روز سه شنبه ۹ فوریه شروع می‌شود. سنای آمریکا باید تصمیم بگیرد که آیا ترامپ در زمینه اتهام «تحریک به خشونت» پس از حمله طرفدارانش در روز ششم ژانویه به کنگره مقصر است یا نه.

با وجود آنکه انتظار می رود ترامپ از این اتهام تبرئه شود اما ۱۰۰ سناتور در جریان این محاکمه بر کرسی خود تکیه داده و جزییات و شواهد اتهامی را که مجلس نمایندگان آمریکا علیه ترامپ وارد کرده می‌شنوند. 

محاکمه چطور برگزار می شود؟

کنگره آمریکا شامل دو مجلس سنا و مجلس نمایندگان است.

 قانون اساسی آمریکا به مجلس نمایندگان اختیار تام در زمینه استیضاح و وارد کردن اتهام را داده، و به سنای آمریکا اختیار کامل محاکمه استیضاح را بر اساس اتهاماتی که مجلس وارد کرده است.

رییس‌جمهوری، معاون رئیس‌جمهوری و هر کارمند غیر نظامی دولت می‌تواند مورد استیضاح قرار گیرد.  رای دو-سوم اعضای سنا برای محکوم کردن فرد استیضاح‌شده لازم است.

مجلس افرادی را تحت عنوان مدیر استیضاح در نقش  دادستان تعیین می‌کند و آنها را با لایحه استیضاح به سنا می فرستد. در سنای آمریکا مدیران استیضاح و وکلای مدافع فرد استیضاح‌شونده (عموماً رییس‌جمهوری اما در این مورد رئیس‌جمهوری سابق) شواهد و دفاعیات خود را ارائه می‌کنند.زمان مشخصی برای طرح دفاعیات مشخص شده و پس از آن سناتورها از دادستان‌ها و وکلا به صورت کتبی سوال می‌کنند.

شریل جانسون، منشی مجلس نمایندگان آمریکا و تیموتی بلوجت، افسر موقت مجلس نمایندگان مدیران استیضاح را در ارائه لایحه استیضاح به سنای امریکا همراهی می‌کنند. ۲۵ ژانویه – عکس از خبرگزاری فرانسه

ریاست و اداره جلسه  محاکمه استیضاح رئیس‌جمهوری معمولاً بر عهده رئیس دیوانعالی کشور است، اما از آنجا که ترامپ دیگر رییس‌جمهور نیست اداره جلسه بر عهده سناتور پاتریک لیهی (سناتور دموکرات از ایالت ورمانت) است که از نظر تشریفاتی ریاست سنا را به عنوان سناتوری با طولانی‌ترین دوران سناتوری از حزب اکثریت بر عهده دارد. 

وقتی زمان رای‌گیری نهایی  فرا برسد ، هر سناتور می‌ایستد و رای می‌دهد: «گناهکار یا بی‌گناه»

محاکمه چه مدت طول می‌کشد؟

مدت زمان محاکمه معلوم نیست. اختیار روند محاکمه در سنا کاملا در دست خود سنا است. در حال حاضر رهبران دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه در حال کار بر روی جزئیات محاکمه هستند.

محاکمه استیضاح اول ترامپ که در آن از اتهام سوءاستفاده از قدرت تبرئه شد حدود ۳ هفته طول کشید. انتظار می‌رود این بار محاکمه کوتاه‌تر باشد. زیرا پرونده پیچیدگی کمتری دارد و سناتورها همگی می‌دانند که روز ششم ژانویه و در جریان حمله طرفداران ترامپ به کنگره چه گذشت.

حمله طرفداران ترامپ به کنگره – ۶ ژانویه ۲۰۲۱- عکس از شاتراستاک

دموکرات‌ها در عین این که می‌خواهند وقت کافی برای ارائه پرونده داشته باشند اما از سوی دیگر نمی‌خواهند کنگره را به مدت طولانی مشغول محاکمه کنند. در جریان محاکمه استیضاح تایید نامزدهای بایدن برای کابینه و دیگر اولویت‌های قانونگذاری از جمله بسته حمایتی کووید-۱۹ معطل خواهند ماند.

چرا استیضاح پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری؟

از آنجا که ترامپ دیگر رییس‌جمهور نیست، وکلای ترامپ و جمهوری‌خواهان محاکمه استیضاح را غیر ضروری و مغایر قانون اساسی می‌دانند. با وجود آن‌که تاکنون محاکمه استیضاح هیچ رییس‌جمهوری پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری‌اش  صورت نگرفته اما بسیاری از کارشناسان حقوقی معتقدند که استیضاح و محاکمه رییس‌جمهوری سابق امکان پذیر است و در این زمینه به سابقه قضایی استناد می‌کنند. 

سال ۱۸۷۶، سنای آمریکا ویلیام بلکناپ را که وزیر جنگ دولت اولیسیس گرانت بود محاکمه کرد. بلکناپ بلافاصله پس از استیضاح در مجلس نمایندگان استعفا داده بود. اتهام او «عدم رعایت مجرمانه وظایفش به عنوان وزیر جنگ و فروش بی‌شرمانه موقعیت دولتی‌اش برای منافع شخصی» بود. با وجود استعفای ویلیام بلکناپ، سنا محاکمه را برگزار کرد و پس از یک محاکمه طولانی با حضور ده‌‌ها شاهد در نهایت وزیر جنگ پرزیدنت گرانت تبرئه شد.

اگر ترامپ در محاکمه سنا محکوم شود، سناتورها می‌توانند رای‌گیری دومی را انجام داده و مانع خدمت او در دولت در آینده شوند. دموکرات‌ها همچنین استدلال می‌کنند که ترامپ باید نسبت به اعمالش پاسخگو باشد.

تفاوت این محاکمه با محاکمه قبلی 

محاکمه پیشین استیضاح ترامپ در سنای آمریکا بر اساس شواهدی بود که طی ماه‌ها توسط مجلس نمایندگان آمریکا گردآوری شده بود. دونالد ترامپ متهم شده بود که از یک دولت خارجی خواسته است تا به نفع کمپین مبارزاتی انتخاب مجدد او وارد میدان شوند.

استیضاح ترامپ با شکایت یک افشاگر در رابطه با تقاضای رئیس‌جمهوری ایالات متحده از ولودیمیر زلنسکی، همتای اوکراینی‌اش در تماس تلفنی ۲۵ ژوئیه بین این دو آغاز شد. ترامپ در این تماس تلفنی از زلنسکی خواسته بود که علیه جو بایدن، معاون اول سابق و یکی از رقیبان دموکرات‌اش در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰، و فرزند او هانتر بایدن تحقیقات ضدفساد آغاز کند. به همین دلیل دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان ایالات متحده سه‌شنبه ۱۰ دسامبر  ۲۰۱۹ موارد اتهامی رسمی علیه دونالد ترامپ را اعلام کردند و رئیس‌جمهوری آمریکا را به «سوءاستفاده از قدرت» و «مانع‌تراشی بر سر راه تحقیقات کنگره» متهم کردند.

این بار اما محاکمه تنها حول حمله طرفداران ترامپ به ساختمان کنگره است که اعضای سنا خود نیز در جریان این حمله هدف جمعیت خشمگین بودند. از زمان حمله تنها یک ماه گذشته و جزییات آن هنوز در اذهان است. با این وجود اغلب ناظران بعید می‌دانند که ترامپ در محاکمه سنا محکوم شود. 

حمله طرفداران ترامپ به کنگره – ۶ ژانویه ۲۰۲۱- عکس از شاتراستاک

استدلال وکلای مدافع ترامپ چیست؟

وکلای ترامپ محاکمه سنا را رد کرده و آن را خلاف قانون اساسی و نقض حق آزادی بیان دانسته‌اند. آنها می‌گویند که چون ترامپ اکنون یک شهروند شخصی است «سنای ایالت متحده صلاحیت قضایی برای محاکمه چهل و پنجمین رئیس جمهوری آمریکا را ندارد، زیرا او دیگر شاغل نیست که بتوان از کار برکنارش کرد».

وکلا در دفاعیه خود که پیشتر به سنا تقدیم کرده‌اند نوشته اند: «لایحه استیضاح حق بیان را به نادرستی تعبیر کرده و استانداردهای لازم برای جرم قابل استیضاح را ندارد». آنها می‌گویند که وقتی ترامپ به طرفدارانش گفته با تمام قدرت بجنگید منظورش «منظورش امنیت انتخابات به طور عام» بوده است.

معنای تبرئه ترامپ چیست؟

تبرئه ترامپ برای بار دوم می تواند یک پیروزی برای او به شمار آید. با این وجود تبرئه به معنای پایان تلاش‌ها برای مسئول دانستن او نخواهد بود. سناتور تیم کین ( دموکرات از ایالت ویرجینیا) و سناتور سوزان کالینز (جمهوری‌خواه از ایالت مین) در نظر دارند یک قطعنامه انتقادی  در محکومیت ترامپ را در صورت تبرئه او در محاکمه سنا به رای بگذارند.

در همین زمینه:

https://www.radiozamaneh.com/575036