در روزهای اخیر، طرح «شخصی‌سازی بلیت مترو» در سکوت خبری در برخی ایستگاه‌های متروی تهران از جمله انقلاب، فردوسی، شهر ری و … آغاز شده است.

وب‌سایت خبری «فراز» به نقل از رییس یکی از ایستگاه‌های مترو گزارش داده که «طرح الزام کد ملی حدود ۲۰ روز قبل در نامه‌ای به آنها ابلاغ شده است».

فرنوش نوبخت مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران یکشنبه ۱۹ بهمن به «باشگاه خبرنگاران جوان» گفت که بلیت‌های مترو برای مقابله با کرونا «شخصی‌سازی» خواهد شد:

«قبلا اعلام کرده بودیم که بلیت‌ها شخصی سازی خواهد شد، شخصی سازی به منظور اعمال و کنترل محدودیت ویروس کرونا است. این کار قبلا هم مطرح بود که در شهرداری این کار انجام شده است.»

نوبخت خبر داد که «در حال حاضر بلیت‌هایی که صادر و تمدید می‌شوند شخصی سازی شده و با نشان دادن کارت ملی به نام شخص صادر می‌شوند. این کار با کارتهای ملی‌ قدیمی و جدید قابل انجام است و شماره کد ملی مد نظر است.»

بر اساس اظهارات مدیرعامل متروی تهران، زمانی برای توقف این طرح در نظر گرفته نشده است و پایان همه‌گیری کرونا به معنای پایان آن نیست. نوبخت افزوده که «در آینده فروش کارت بلیت و شارژ آن در همه ایستگاه‌ها با رویت کارت ملی توسط مأموران فروش بلیت انجام می‌شود.»

مشکل برای مهاجران افغان

با اجرایی شدن «چراغ خاموش» طرح بلیت مترو، یک کاربر در توئیتر با انتشار عکسی از ماشین‌های شارژ و خرید بلیت نوشت:

«به دنبال الزامی شدن ارائه کارت ملی برای تهیه بلیت مترو، مهاجران کشور افغانستان با مشکل خرید بلیت و دسترسی به آن مواجه شده اند.»

به گفته رئیس مترویی که با «فراز» مصاحبه کرده، «مهاجران افغان و توریست‌ها کد ملی ندارند و در این زمینه به مشکل برخورده اند».

او گفته که تصمیم‌گیرندگان این طرح «شناختی از مترو و وضعیت آن» ندارند.

نازنین خودی در «فراز» درباره این مشکل می‌نویسد: «مهاجرین نگران وضعیت خود می‌شوند.  چرا که نه کارت ملی دارند و نه کد ملی. دغدغه و نگرانی‌ای که پر بیراه نبوده و تجربه سال‌ها زندگی در ایران، آن‌ها را از کنار گذاشتن و طردشدگی می‌ترساند. حالا هم مثل همیشه لزوم اخذ کد ملی برای رفت و آمدشان آن‌ها را نگران کرده است.»

با این وجود، نوبخت وعده داده که این مشکل با استفاده از شماره پاسپورت حل شود. اگرچه بسیاری از پناهندگان ممکن است پاسپورت یا دیگر مدارک اقامتی دائمی نداشته باشند.

دغدغه امنیتی

کاربر دیگری در توئیتر با انتشار تصویری از ماشین‌های خرید و شارژ بلیت می‌نویسد:

«یه حس اینکه میخوان کارت مترو رو شخصی سازی کنن که دیتا بگیرن بهم دست داد. کدوم شماره ملی از کدوم خط ها استفاده میکنه. اصن درسته این حرکت و اینکه حالت اجباری بدی بهش؟»

این حس عمومیت زیادی دارد. رئیس ایستگاه مترویی که با «فراز» مصاحبه کرده، چنین می‌گوید:

«ما هم دقیق نمی‌دانیم این تصمیم برای چیست. یا برای مقابله با کروناست یا شخصی‌سازی بلیت مترو. هر چه هست پس از اجرای این تصمیم برخی مسافران بدبین شده‌اند و بر این باورند که این کارها جنبه امنیتی دارد و حالا می‌خواهند بفهمند ما کجا می‌رویم، کجا نمی‌رویم!»

کاربرانی نیز گزارش می‌دهند که طرح هنوز به طور کامل اجرایی نشده و با رد کردن گزینه ورود کد ملی، بازهم قادر به شارژ کارت خود بوده اند.

با آغاز همه‌گیری کرونا، کارشناسان و فعالان زیادی نسبت به دستاویز قراردادن آن برای اعمال کنترل بیشتر در کشورهای مختلف هشدار دادند. اما مدیرعامل متروی تهران می‌گوید که این کار برای «سلامت» خود شهروندان است و انعکاس خبر باید به نحوی باشد که به همکاری آنها منجر شود.