سازمان عفو بین‌الملل از احتمال اعدام چهار زندانی عرب و چهار زندانی بلوچ توسط حکومت ایران در میان افزایش نگران کننده اعدام زندانیان اقلیت‌های قومی در دو ماه گذشته خبر داده و خواستار متوقف سریع اعدام آنها و واکنش جامعه بین‌المللی شده است.
سازمان عفو بین‌الملل پنج‌شنبه ۱۶ بهمن / ۴ فوریه با انتشار بیانیه‌ای ضمن ابراز نگرانی از احتمال اعدام هشت زندانی بلوچ و عرب در ایران، از جامعه بین‌المللی، از جمله نهادهای حقوق بشری، سازمان ملل و اتحادیه اروپا خواست برای نجات جان این زندانیان فوراً وارد عمل شوند.
دیانا الطحاوی، معاون مدیرامور خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بین‌الملل، درباره احتمال اعدام زندانیان عرب و بلوچ در ایران گفت:
«شدت گرفتن اعدام بلوچ‌ها و عرب‌های اهوازی این نگرانی را ایجاد می کند که مقامات از مجازات اعدام به منظور ایجاد ترس و هراس در میان اقلیت‌های قومی محروم و همچنین طیف وسیع‌تری از مردم استفاده می‌کنند. استفاده نامتناسب از مجازات اعدام علیه اقلیت‌های قومی ایران، نمونه‌ای از تبعیض و سرکوبی است که آنها برای دهه‌ها با آن روبه‌رو بوده‌اند.»
عفو بین‌الملل در بیانیه خود خواستار واکنش و اقدام منسجم جامعه بین‌المللی برای جلوگیری از اعدام زندانیان بلوچ و عرب شد که احکام صارد شده علیه آنها آشکارا ناعادلانه و بر پایه «اعترافات اجباری» تحت شکنجه شکل گرفته است.
به گزارش عفو بین‌الملل دو زندانی بلوچ به نام‌های حامد ریگی و مهران نارویی در زندان دستگرد واقع در استان اصفهان و دو زندانی بلوچ دیگر در زندان مرکزی زاهدان که هویت آنها به دلایل امنیتی پنهان مانده در خطر اعدام قریب‌الوقوع هستند. به گفته عفو بین‌الملل در خصوص روند دادرسی این زندانیان بلوچ نقض آشکار حقوق بشر صورت گرفته. این سازمان به دلیل عدم اطلاع از شرایط نگهداری و وضعیت این زندانیان آنها را جزو ناپدیدشدگان قهری اعلام کرده است.
سازمان عفو بین‌الملل همچنین نسبت به شرایط سه زندانی عرب اهوازی به نام‌های علی خسرجی، حسین سیلاوی و جاسم حیدری که از چهارم بهمن ماه سال جاری در زندان شیبان اهواز با دوختن لب‌هایشان دست به اعتصاب غذا زدند، ابراز نگرانی کرده است. این سه زندانی سیاسی عرب به دلیل نگهداری طولانی مدت در سلول انفرادی، شرایط نامناسب و عدم تماس با خانواده‌هایشان دست به اعتضاب غذا زده بودند.
ناصر خفاجیان چهارمین زندانی سیاسی عرب است که از ماه آوریل سال ۲۰۲۰ ناپدید شده و عفو بین‌الملل نسبت به خطر شکنجه و اعدام مخفی این زندانی سیاسی هشدار داده است.
آمار نگران کننده اعدام اقلیت‌های قومی در ایران
سازمان عفو بین‌الملل با استناد به آمار تهیه شده توسط بنیاد عبدالرحمن برومند، اعلام کرده که از اوایل ماه دسامبر سال ۲۰۲۰ تاکنون دست‌کم ۴۹ نفر در ایران اعدام شده که از این تعداد یک سوم شامل زندانیان بلوچ است. به گزارش سازمان عفو بین‌الملل، در این مدت دست‌کم ۱۹ زندانی بلوچ اعدام شده‌اند و بر اساس آمار ارائه شده توسط سازمان حقوق بشر ایران مستقر در نروژ از ماه دسامبر ۲۰۲۰ تاکنون (دو ماه) دست‌کم ۲۱ زندانی بلوچ به اتهام‌‌های سیاسی-امنیتی، موادمخدر و قصاص نفس (قتل)، اعدام شده‌اند.
جاوید دهقان‌خلد، زندانی سیاسی بلوچ که به اتهام «محاربه» شنبه ۱۱بهمن اعدام شد، از جمله زندانیان بلوچ است که عفو بین‌الملل اعدام او را نتیجه مستقیم روند دادرسی ناعادلانه همراه با نقض فاحش موازین دادرسی اعلام کرده است.
علی مطیری، زندانی سیاسی عرب هم که به اتهام «قتل عمد»، «محاربه» و «فساد فی‌الارض» سحرگاه پنج‌شنبه ۹ بهمن ماه اعدام شد، از جمله زندانیانی است که عفو بین‌الملل اعدام او را نتیجه تخلفات جدی در جریان دادرسی و اعمال شکنجه و اعتراف اجباری اعلام کرده است.
حامد ریگی، زندانی بلوچ که در زندان مرکزی زاهدان به سر می‌برد، به دلیل مشارکت در درگیری مسلحانه با نیروهای امنیتی مبارزه با مواد مخدر در سال ۱۳۹۶ که در جریان آن چند نفر از نیروهای امنیتی کشته شدند، به اعدام محکوم شد. دو برادر حامد ریگی به نام‌های بهنام و شعیب ریگی که از دیگر متهمان این پرونده بودند، ۲۹ آذر ماه امسال اعدام شدند. این نگرانی وجود دارد که حامد ریگی نیز به زودی اعدام شود.
مهران نارویی ، زندانی بلوچ که در زندان دستگرد اصفهان زندانی است، در انتظار اجرای حکم اعدام به سر می‌برد. او حدود چهار سال پیش به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شد و در دادگاه از دسترسی به وکیل محروم شد. یکی دیگر از متهمان این پرونده به نام انور نارویی در تاریخ ۹ بهمن سال جاری اعدام شد و این نگرانی وجود دارد که حکم مهران نارویی به زودی اجرا شود.
دو زندانی دیگر بلوچ دیگر که به دلایل امنیتی عفو بین‌الملل از انتشار نام آنها خودداری کرده است، طی یک روند دادرسی ناعادلامه در دادگاه انقلاب زاهدان به اتهام «اقدام مسلحانه» (بغی) به اعدام محکوم شدند. آنها سال ۱۳۹۴ بازداشت و ماه‌ها در سلول انفرادی نگهداری شدند. به گزارش عفو بین‌الملل این دو زندانی توسط ماموران وزارت اطلاعات شکنجه شده‌اند و تا مدت‌ها بعد از محاکمه از حق داشتن وکیل محروم بودند و در نهایت مجبور شدند از وکیل‌های تسخیری مورد تایید قوه قضاییه برای رسیدگی به پرونده‌شان استفاده کنند.