اتحادیه اروپا و بریتانیا بر سر روابط پسابرگزیت توافق کردند

سرانجام پس از روزها مذاکره، اتحادیه اروپا و بریتانیا بر سر جزئیات روابط تجاری پسابرگزیت به توافق رسیدند. در نخستین واکنش، نخست‌وزیر اسکاتلند خواهان تبدیل کشورش به «یک کشور مستقل اروپا» شد.

در حالی که بریتانیا و اتحادیه اروپا برای ادامه مذاکرات درباره چگونگی روابط در دوران پسابرگزیت در سال ۲۰۲۱ آماده می‌شدند، دو طرف روز پنج‌شنبه ۲۴ دسامبر / ۴ دی در مورد روابط تجاری آینده خود به توافق رسیدند. این رویداد حدود یک سال پس از خروج رسمی بریتانیا از اتحادیه اروپا صورت می‌گیرد.

اورسولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا اعلام کرد که «ما می‌توانیم سرانجام برگزیت را پشت سر بگذاریم». او در یک نشست خبری اطمینان داد که توافق به‌دست آمده «عادلانه و متعادل» است و «از ایجاد اختلالات بزرگ در زندگی کارگران، شرکت‌ها و مسافران پس از اول ژانویه جلوگیری می‌کند».

رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا تأکید کرد که این توافق «از منافع اروپا و بریتانیا محافظت می‌کند» و «کارپایه‌ای محکم برای آغاز دور جدید روابط با یک دوست قدیمی است».

بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا نیز در یک کنفرانس مطبوعاتی خطاب به اروپایی‌ها گفت «ما دوستان، متحدان و اولین بازار شما خواهیم بود». او پیش از آن در توئیتر با ابراز خوشحالی از این‌که توافق‌نامه امضا شد و گفت «ما کنترل قوانین و سرنوشت خود را دوباره به‌دست گرفتیم.»

سه موضوع اصلی حقوق ماهیگیری، قوانین رقابتی و نحوه اداره توافق و حل اختلافات آتی مورد اختلاف دو طرف و مانع رسیدن به توافق بود. بریتانیا از روز ۳۱ ژانویه ۲۰۲۰ رسماً از نظر سیاسی از اتحادیه اروپا خارج شد، اما تا روز ۳۱ دسامبر ۲۰۲۰ در بازار معاف از تعرفه اتحادیه باقی می‌ماند.

رسیدن به توافق و نهایی کردن آن تا پایان سال جاری میلادی به این معناست که بر صادرات و واردات دو طرف تعرفه مالیاتی و تجاری اعمال نخواهد شد، اما هزینه‌های جدید، مقررات و محدودیت‌هایی در راه خواهد بود.

آخرین روز دسامبر روزی بود که پس از آن هر دو طرف اگر به توافقی دست نیافته بودند به صورت خودکار باید از قوانین سازمان تجارت جهانی تبعیت می‌کردند. سناریویی گران قیمت که نه مطلوب اتحادیه اروپا بود و نه گزینه‌ای ایده‌آل برای بریتانیا.

میشل بارنیه، مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا پس از توافق پسابرگزیت با تأسف گفت، طبق توافق صورت‌گرفته دانشگاه‌ها و دانشجویان بریتانیا برنامه تبادل دانشجوی اراسموس را ترک می‌کنند. بنابراین دیگر برای اروپایی‌ها تحصیل در بریتانیا تحت این برنامه امکان‌پذیر نخواهد بود.

اتحادیه اروپا در سال ۱۹۸۷ برنامه تبادل دانشجویی اراسموس را تدوین کرد و خیلی سریع به موفقیت‌های بزرگی دست یافت.

میشل بارنیه همچنین گفت توافق پسابرگزیت نیاز به «تلاش» ماهیگیران اروپایی دارد، که سرنوشت آن‌ها یکی از نقاط تنش در جریان مذاکرات بود. به‌گفته او توافق جدید «زمینه‌ای برای دسترسی متقابل به آب‌ها و منابع، با توزیع جدید سهمیه‌ها و فرصت‌های ماهیگیری» فراهم می‌کند.

دقلیقی از توافق پسابرگزیت نگذشته بود که نیکولا استورجن، نخست‌وزیر اسکاتلند خواهان آن شد که کشورش به «یک کشور مستقل اروپا» تبدیل شود.

استورجون گفت:

«هیچ توافق‌نامه‌ای هرگز آن‌چه برگزیت از ما می‌گیرد جبران نخواهد کرد.»

نیکولا استورجن در نوامبر گذشته گفته بود «برای رسیدن به استقلال اسکاتلند» هرگز به این اندازه مطمئن نبوده است.

طبق نظرسنجی‌های اخیر، ۵۸ درصد اسکاتلندی‌ها در حال حاضر طرفدار استقلال هستند که یک رکورد تاریخی به‌شمار می‌رود. این در حالی است که اسکاتلند در سپتامبر ۲۰۱۴ همه‌پرسی استقلال برگزار کرد و مخالفان استقلال با کسب ۵۵ درصد آرا به پیروزی رسیدند.

بیشتر بخوانید:

توافق بریتانیا و اتحادیه‌اروپا برسر تمدید مذاکرت برگزیت