بوریس جانسون به وزیران خود گفته است که برای «احتمال قویِ» برگزیتِ بدون توافق آماده شوند. او هشدار داد که خطر «بسته ماندن در مدار اتحادیه اروپا» بریتانیا را تهدید میکند. رهبران حزب محافظهکار او را ترغیب میکنند که توافق کند.
بهگزارش گاردین، نشست سه ساعته بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا با اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، نتوانست شکافهای اساسی بین این کشور و اتحادیه اروپا را برطرف کند. جانسون گفت آماده بود حتی برای رسیدن به توافق به پاریس یا برلین برود و با رهبران اتحادیه اروپا رودررو مذاکره کند اما پیشنهاد کنونی اتحادیه اروپا قابل قبول نیست.
جانسون گفت:
«به من گفته شد که ما کمی شبیه به دوقلوها هستیم. بریتانیا یکی از دوقلوها و اتحادیه اروپا نیز یکی دیگر از آنهاست. اگر اتحادیه اروپا تصمیم بگیرد که موهای خود را بزند، بریتانیا هم موهای خود را باید بزند، در غیر این صورت مجازات میشود. یا اگر اتحادیه اروپا تصمیم به خرید یک کیف دستی گرانقیمت بگیرد، بریتانیا مجبور است یک کیف دستی گران قیمت بخرد وگرنه با تعرفههایی روبهرو میشود. واضح است که این روش معقولانه برای ادامه کار نیست و برخلاف هر توافق تجاری آزاد است. این روشی است که بریتانیا را در مدار نظارتی اتحادیه اروپا بسته نگه میدارد.»
نخستوزیر بریتانیا افزود:
«من فکر میکنم که باید خیلی خیلی شفاف عمل کنیم. اکنون یک احتمال بسیار قوی وجود دارد که ما راه حلی داشته باشیم که بیشتر شبیه روابط استرالیا با اتحادیه اروپا باشد تا روابط کانادا با اتحادیه اروپا.»
استرالیا و اتحادیه اروپا توافق تجارت آزاد دارند اما کانادا و اروپا این توافقنامه را ندارند. اگر بریتانیا و اتحادیه اروپا به توافق نرسند، باید از قوانین سازمان تجارت جهانی تبعیت کنند که سناریوی تجاری گرانقیمتی بهویژه برای بریتانیا خواهد بود.
سه موضوع اصلی مورد اختلاف اتحادیه اروپا و بریتانیا حقوق ماهیگیری، قوانین رقابتی و نحوه اداره توافق و حل اختلافات آتی، هستند.
بوریس جانسون افزود:
«آنچه که به کابینه گفتم ادامه کار و آمادهسازی است. ما مذاکرات را متوقف نمیکنیم، ما همچنان به مذاکره ادامه خواهیم داد اما با نگاه به جایی که اکنون قرار داریم فکر میکنم بسیار مهم است که همه برای گزینه استرالیایی آماده شوند.»
کمیسیون اروپا روز چهارشنبه برنامههای احتمالی خود در صورت عدم توافق را منتشر کرد، از جمله اجازه پرواز شرکت هواپیمایی بریتانیا در سراسر قلمرو آن و باز نگه داشتن جادهها به روی وسایل حمل و نقل بریتانیا به مدت شش ماه اما فقط در صورت پاسخ متقابل بریتانیا.
بر این اساس بروکسل همچنین به ماهیگیران بریتانیا امکان دسترسی به دریاهای خود و مذاکره درباره سهمیهها در این زمینه را میدهد. اما این مورد بهنظر میرسد برای دولت جانسون غیرقابل قبول است:
«ما هرگز این ترتیبات و دسترسی به آبهای بریتانیا برای ماهیگیری را قبول نمیکنیم. این شرایط با وضعیت ما بهعنوان یک کشور ساحلی مستقل ناسازگار است.»
پس از بنبست مذاکرات چهارشنبه جانسون و اورسولا فون در لاین و تعیین مهلت جدید مذاکرات برای روز یکشنبه، نمایندگان محافظهکار پارلمان بریتانیا بهشکل فزایندهای نگرانی خود از خطر خروج بدون توافق از برگزیت را ابراز داشتند.
توبیاس الوود، رئیس کمیته دفاع، گفت:
«دنیا نظارهگر این ماجراست. ما بهخاطر اعتبار بینالمللی، سیاستهای خود و نحوه اجرای این سیاستها مورد توجه قرار داریم و آنچه از دست میدهیم عظیم خواهد بود.»
او با اشاره به «تهدیدات دریایی و هوایی روسیه» در اطراف بریتانیا به پیامدهای امنیتی خروج بدون توافق اشاره کرد و گفت:
«ما به متحد نیاز داریم و باید با اروپا همبسته بمانیم و با هم کار کنیم»
جرمی هانت، وزیر خارجه پیشین بریتانیا گفت خروج بدون توافق از برگزیت «عدم موفقیت در امور کشوری» است، اما او مسئولیت عدم درک موقعیت بریتانیا را بر عهده اتحادیه اروپا قرار داد و وضعیت کنونی را خطرناک توصیف کرد.
دامیان گرین، رئیس گروه «یک ملت» از نمایندگان پارلمانی حزب محافظهکار، گفت:
«توافق دوستانه ترک اتحادیه اروپا حتی در روزهای آخر برای تجارت آزاد و رفت و آمد آزاد مردم همیشه به سود بریتانیا بوده است.»
استفان هاموند، وزیر پیشین و عضو پارلمان گفت:
«پایان سال بدون توافق تجارت آزاد برای بریتانیا و اتحادیه اروپا بد خواهد بود. من واقعاً از تیمهای مذاکرهکننده میخواهم که راهی برای منافع همه شهروندان اروپا پیدا کنند.»
بریتانیا از روز ۳۱ ژانویه ۲۰۲۰ رسما از نظر سیاسی از اتحادیه اروپا خارج شد، اما تا روز ۳۱ دسامبر ۲۰۲۰ در بازار معاف از تعرفه اتحادیه باقی میماند.
رسیدن توافق و نهایی کردن توافق تا پایان امسال به این معنا است که بر صادرات و واردات دو طرف تعرفه مالیاتی و تجاری اعمال نخواهد شد، اما هزینههای جدید، مقررات و محدودیتهایی در راه خواهد بود.
۳۱ دسامبر روزی است که هر دو طرف اگر به توافقی دست نیافته باشند به صورت خودکار باید از قوانین سازمان تجارت جهانی تبعیت کنند. این نه مطلوب اتحادیه اروپا است و نه گزینهای ایدهآل برای بریتانیا.
معنای برگزیت بدون توافق این است: آسیب دیدن روابط اتحادیه اروپا و ایرلند، افزایش بهای مواد غذایی و دشواری سفر. برگزیت بدون توافق برای دو طرف از نظر اقتصادی گران تمام خواهد شد، در مرزهای بریتانیا و اتحادیه اروپا اختلال ایجاد خواهد کرد و نیز کدورت سیاسی را بهدنبال خواهد آورد.
بیشتر بخوانید: