آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد از توافق آمریکا و پادشاهی مراکش بر سر شناسایی حاکمیت آن کشور بر صحرای غربی انتقاد کرد. در همان حال پادشاهی مغرب خاطرنشان کرد که همچنان خواهان تشکیل کشور مستقلی برای فلسطین است. حماس از توافق عادی‌سازی روابط اسرائیل و مراکش به عنوان یک «گناه سیاسی» یاد کرد. مصر و امارات متحده عربی از توافق استقبال کردند.

پرچم اسرائیل و مراکش (شاتر استاک)

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا پنجشنبه ۱۰ دسامبر / ۲۹ آذر با انتشار پیامی در توییتر از توافق مراکش و اسرائیل بر سر عادی‌سازی روابط بین دو کشور خبر داد. هم‌زمان اعلام شد که آمریکا «حاکمیت» مراکش بر صحرای غربی را به رسمیت شناخته است. این احتمال وجود دارد که در مذاکرات پشت پرده در هفته‌های اخیر میان واشنگتن و پادشاهی مراکش، آن کشور به شرط به رسمیت شناختن حاکمیتش بر صحرای غربی، حاضر به عادی‌سازی روابطش با اسرائیل شده باشد.   

مناقشه بر سر صحرای غربی

«ناصر بوریطه» وزیر خارجه مراکش صبح جمعه ۱۱ دسامبر / ۲۱ آذر در یک نشست خبری تکذیب کرد که شناسایی حاکمیت مغرب بر صحرای غربی توسط آمریکا، در ازای از سرگیری روابط با اسرائیل بوده است.

صحرای غربی منطقه‌ای است در شمال غرب آفریقا و جنوب کشور مراکش که جبهه آزادی‌بخش پولیساریو و پادشاهی مراکش بر سر کنترل آن مناقشه دارند. سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۲ در طرحی چهار گزینه را برای حل بحران صحرا ارائه داده بود: همه‌پرسی، خودمختاری، تقسیم صحرا، خروج نیروهای سازمان ملل. مقامات مغربی همواره سعی داشته‌اند راه سومی که شامل انضمام صحرا به مغرب با نوعی خودمختاری «استان جنوبی صحرا» باشد را به جامعه بین‌المللی بقبولانند.

به گزارش خبرگزاری آلمان گوترش در نخستین واکنش خود به توافق آمریکا با پادشاهی مراکش گفت او همچنان انتظار دارد که در شورای امنیت سازمان ملل راه‌کاری برای حل مناقشه بر سر صحرای غربی یافت شود.

پیش از این ایالات متحده آمریکا حاکمیت اسرائیل بر بلندی‌های جولان را هم به رسمیت شناخته بود.

حمایت پادشاه مراکش از راه حل دو کشوری

به گزارش خبرگزاری آلمان محمد ششم، پادشاه مراکش در یک گفت‌وگوی تلفنی به محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین ضمانت داد که او همچنان از راه حل دو کشوری حمایت می‌کند و خواهان تشکیل کشور مستقل فلسطین است. دفتر پادشاهی مغرب شامگاه پنحشنبه ۱۰ دسامبر / ۲۱ آذر در بیانیه‌ای اعلام کرد:

«محمد ششم در تماس تلفنی با محمود عباس بر مواضع ثابت و متعادل مغرب در قبال مسئله فلسطین تأکید کرد و حمایت کشورش از راه حل مبتنی بر تشکیل دو کشور را برای مسئله فلسطین ابراز داشت، راه حلی که بر اساس آن اسرائیل و فلسطین در کنار یکدیگر با صلح و امنیت زندگی کنند.»

ترامپ روز گذشته با اعلام خبر عادی‌سازی روابط اسرائیل و مراکش در توئیتی نوشت:

«امروز گشایش تاریخی دیگری؛ دو دوست بزرگ (آمریکا)، اسرائیل و مراکش توافق کردند که مناسبات کامل دیپلماتیک برقرار کنند؛ گشایشی بزرگ در صلح خاورمیانه!»

بنیامین نتانیاهو، نخست‌ وزیر اسرائیل روز گذشته با تقدیر از ملک محمد ششم، پادشاه مراکش گفت اسرائیل و مراکش موافقت کرده‌اند که دفاتر نمایندگی دو کشور که ۲۰ سال پیش بسته شده بودند، سریعاً بازگشایی شوند.

تماس مجدد با اسرائیل یا عادی‌سازی روابط؟

ناصر بوریطه، وزیر خارجه مراکش در نشست خبری صبح جمعه خود گفت توافق با آمریکا صرفاً به بازگشایی دفاتر نمایندگی مراکش و اسرائیل برای برقراری تماس‌های دیپلماتیک معطوف است.

به گزارش خبرگزاری آلمان حماس که بر نواز غزه حاکمیت دارد از این توافق به عنوان یک «گناه سیاسی» یاد کرد.

مصر و امارات متحده عربی اما از توافق مراکش و اسرائیل بر سر عادی‌سازی روابط دیپلماتیک‌شان استقبال کرده‌اند.

واشنگتن، ابوظبی و تل‌آویو، پنجشنبه ۱۳ اوت / ۲۳ مرداد در بیانیه‌ای مشترک حصول توافق برای عادی‌سازی روابط بین امارات و اسرائیل را اعلام کردند. توافق بین امارات و اسرائیل به‌عنوان «پیمان آبراهام» نیز شناخته می‌شود.

مراکش بعد از اردن، مصر، امارات، بحرین و سودان، ششمین کشور عربی است که با اسرائیل روابط خود عادی‌سازی می‌کند.  

بیشتر بخوانید: