رسانه‌های ایران به نقل از رئیس اتاق بازرگانی ایران و کره جنوبی اعلام کرده بودند که بخشی از ۸,۵ میلیارد دلار منابع مسدود شده ایران در کره جنوبی در آینده‌ای نزدیک آزاد می‌شود اما او اعلام کرد که دو کشور هنوز در مرحله برنامه‌ریزی برای آزادسازی پول‌های مسدودشده هستند و هنوز به صورت عملی چیزی دیده نشده است.
در پی ادامه تحریم‌های آمریکا مسئله دسترسی ایران به منابع مالی مسدودشده خود در دیگر کشورها همچنان یکی از مشکلات جمهوری اسلامی است. مبلغی بین ۶ تا ۹ میلیارد دلار پول ایران در نزد کره جنوبی بلوکه شده که اتاق بازرگانی ۸,۵ میلیارد دلار را تأیید کرده است. دسترسی ایران به این منبع مالی همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
دو روز پیش، یکشنبه ۴ آبان، رسانه‌های ایران به‌نقل از حسین تنهایی، رئیس اتاق بازرگانی ایران و کره جنوبی از آزاد شدن بخشی از منابع مسدودشده ایران در کره جنوبی در آینده‌ای نزدیک خبر داده بودند. تنهایی اما سه‌شنبه ۶ آبان گفت:
«متأسفانه آزادسازی بخشی از پول‌های بلوکه در کره از حرف‌های من برداشت شده بود. اما هنوز در مرحله برنامه‌ریزی دو کشور برای آزادسازی پول‌های بلوکه ایران در کره هستیم. این به معنای آزادسازی پول‌ها نیست. بررسی‌ها در حال انجام است تا بخشی از این پول‌ها از طریقی آزاد شود اما هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.»
رئیس اتاق بازرگانی ایران و کره جنوبی در این‌باره افزود:
«در مرحله حرف، سخن و مذاکرات هستیم و هنوز به‌صورت عملی چیزی دیده نشده است. بین بانک مرکزی ایران و بانک مرکزی کره جنوبی برنامه‌ریزی‌هایی در حال انجام است که به طریقی آزادسازی پول‌های کشورمان انجام شود.»
روز یکشنبه رسانه‌ها به نقل از تنهایی نوشته بودند: «۸,۵ میلیارد دلار در کره جنوبی داریم که با مذاکراتی که شکل گرفت مقرر شد بخشی از این میزان به صورت اسکناس وارد کشور شود.»
پیش از این اعلام شده بود که ایران و کره جنوبی بر سر بازگرداندن پول‌های ایران از طریق تهاتر به توافق رسیده‌اند و قرار است در مرحله ابتدایی بخشی از پول‌های ایران از طریق خرید دارو برگردد. حسین تنهایی نیز ۲۵ مردادماه سال جاری از پیشنهادهای جمهوری اسلامی به کره جنوبی مبنی بر تهاتر این پول با کالاهایی مانند خودرو، مواد اولیه، لوازم خانگی، قطعات خودرو، پتروشیمی و کاغذ و پزشکی و … خبر داده و گفته بود تهاتر مشمول تحریم‌ها نمی‌شود و مشکلی از این نظر پیش نخواهد آمد «اما کره‌ای‌ها موافقت نکردند و گفتند از آن‌جایی که این پول متعلق به بانک مرکزی ایران است نمی‌توان از این مسیر، این اقدام را انجام داد».
ایران پیش از این پیشنهاد داده بود که دو کشور تا ماه نوامبر صبر کنند تا نتیجه انتخابات آمریکا مشخص شود چراکه در صورت پیروز نشدن دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا و کاهش فشار تحریم‌ها بر ایران، روابط بین ایران و کره جنوبی به حالت عادی برمی‌گردد.
حسین تنهایی روز سه‌شنبه بار دیگر بر این موضوع تأکید کرد و گفت:
«بدون شک این برنامه‌ریزی‌ها به نتیجه انتخابات آمریکا بستگی دارد و هر دو کشور منتظر اعلام نتایج انتخابات آمریکا هستند.»
او درباره این‌که اگر روش تهاتر برای آزادسازی دارایی ایران انتخاب شود چه کالاهایی از کره به ایران وارد خواهد شد، گفت:
«مهم‌ترین و با اولویت‌ترین کالاها مواد غذایی و دارویی است و بعد از آن تهاتر پتروشیمی، لوازم خانگی و خودرو در بسته پیشنهادی ما دیده شده است. پیش از این هم دراین حوزه تهاتر با کره جنوبی انجام می‌شد.»
رئیس اتاق بازرگانی ایران و کره جنوبی پیشتر گفته بود که کره جنوبی وعده داده بود دست‌کم ۵۰ میلیون دلار را از طریق اقلام دارویی به ایران بازگرداند اما تاکنون حتی دو میلیون دلار نیز بازگردانده نشده است. کره جنوبی حتی اعلام کرده بود که یک محموله ۵۰۰ هزار دلاری دارو را برای ارسال به ایران آماده کرده اما ایران که پذیرش این محموله را به موافقت وزارت بهداشت منوط کرده هنوز نتوانسته این مبلغ را آزاد کند.
حسن علیزاده عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ۹ مرداد امسال گفته بود اگر کره جنوبی به تعهدات خود در مذاکرات با ایران عمل نکند «مجلس به دنبال این است که یک طرح دو فوریتی برای ممنوعیت واردات کلیه کالاهای کره‌ای تدوین کند».
رابطه تجاری ایران و کره جنوبی پس از توافق هسته‌ای نزدیک به ۱۷ میلیارد دلار شد اما اکنون نزدیک به صفر است و حتی تولید برندهای سامسونگ و ال‌جی که بخشی از آن در داخل ایران تولید و بخش دیگری از کره جنوبی به ایران می‌آمد و تحت خدمات پس از فروش بود، متوقف شده است.
در کره جنوبی، در هر مبادله بانکی خارجی باید «وون»، واحد پولی این کشور، به دلار تبدیل شود، به همین دلیل تمام مبادلات بانکی خارجی آن‌ها در نظام بانکی آمریکا، قابل رصد است. به همین دلیل، کره در رابطه با ایران از هرگونه تحریم آمریکا بیم دارد.
توافق هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ (اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل و آلمان) در سال ۱۳۹۴ (۲۰۱۵) موجب آزاد شدن دارایی‌های مسدودشده ایران طی سال‌های تحریم شد و ایران در جریان این توافق نزدیک به ۴۳ میلیارد دلار از دارایی‌هایش را آزاد کرد.
با خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ۱۳۹۷ (مه ۲۰۱۸) و آغاز دور جدید تحریم‌های این کشور علیه ایران در مرداد ۱۳۹۷ (اوت ۲۰۱۸)، جمهوری اسلامی با مشکل دستیابی به منابع ارزی خود روبه‌رو شده است. اکنون ایران با کسری بودجه گسترده و کاهش درآمدهای حیاتی نفتی مواجه است. از این رو تلاش می‌کند تا جایی که می‌تواند ذخایر ارزی خود در کشورهای مختلف را به‌دست آورد.
بیشتر بخوانید: