دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، روز جمعه ۲۳ اکتبر در کاخ سفید اعلام کرد سودان و اسرائیل برای عادی سازی روابط بین دو کشور توافق کردهاند. فلسطین این اقدام را محکوم کرد و آن را «یک ضربه جدید از پشت» دانست.
ترامپ كه به دنبال انتخاب مجدد در انتخابات سوم نوامبر در آمریکاست، در تماسی تلفنی با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و عبدالله حمدوک، نخست وزیر سودان و عبدالفتاح البرهان، رئیس شورای انتقالی این توافقنامه را اعلام كرد.
در بیانیه مشترک سه کشور آمده است: «رهبران با عادیسازی روابط سودان و اسرائیل و پایان دادن به وضعیت جنگ بین ملتهای خود موافقت کردند.»
ترامپ افزوده که انتظار دارد فلسطینیها و سایر کشورها از جمله عربستان سعودی نیز در ماههای آینده با برقراری روابط نزدیکتر با اسرائیل موافقت کنند.
ترامپ گفت: «این سومین کشوری است که ما با آن در حال انجام این کار هستیم – و تعداد بسیار زیادی دیگر نیز در آینده به ما خواهند پیوست.»
سودان پس از امارات متحده عربی و بحرین، سومین دولت عربی است که در دو ماه گذشته روابط خود را با اسرائیل عادی سازی کرده است.
امارات متحده عربی از توافق اسرائیل و سودان استقبال کرده و گفته که این توافق «گامی مهم برای تقویت امنیت و رفاه در منطقه» است.
با این حال، وزیر خارجه سودان نیز روز جمعه گفت توافق برای عادی سازی روابط با اسرائیل منوط به تصویب شورای قانونگذاری است که هنوز تشکیل نشده است.
عمر قمرالدین در تلویزیون دولتی سودان گفت: «توافق نهایی درباره عادیسازی روابط با اسرائیل از طریق تشکیل شورای قانونگذاری تصمیم گیری میشود.»
شورای قانونگذاری سودان هنوز تشکیل نشده است و کشور هنوز هم باید تحت توافق تقسیم قدرت بین افسران نظامی و غیرنظامیان که از زمان سرنگونی عمر البشیر در سال ۲۰۱۹ به طور مشترک سودان را اداره میکنند، اداره میشود.
وصل ابو یوسف، رییس سازمان آزادیبخش فلسطین (PLO) در رام الله در کرانه باختری گفت که تصمیم سودان برای عادی سازی روابط با اسرائیل برای فلسطینیان «یک ضربه جدید» بود.
ابو یوسف گفت: «پیوستن سودان به دیگرانی كه روابط خود را با دولت اشغال اسرائیل عادی كردند، خنجری جدید در پشت مردم فلسطین و خیانت به آرمان فلسطین است.»
وی گفت که تصمیم دولت آفریقا برای پیروی از امارات و بحرین «اعتقاد فلسطینیان به اهداف آنها و ادامه مبارزه آنها را متزلزل نخواهد کرد.»
در نوار غزه، فوزی برهوم، سخنگوی گروه فلسطینی حماس، متحد سنتی سودان به خبرگزاری رویترز گفت که این تصمیم گامی در «جهت اشتباه» است.
دولت ترامپ به عنوان بخشی از تلاش خود برای دستیابی به اصطلاح «معامله قرن» برای پایان دادن به درگیری اسرائیل و فلسطین – تلاش کرده است تا معاملات بین اسرائیل و کشورهای عرب را پیش ببردژ
ترامپ در سخنرانی خود در مقابل خبرنگاران از نتانیاهو – که با وی صحبت می کرد – پرسید که آیا باور دارد جو بایدن، رقیب دموکرات وی در انتخابات ریاست جمهوری که او را «خواب آلود» توصیف کرد، میتواند به واسطه چنین معامله ای کمک کند؟
نتانیاهو پاسخ داد: «چیزی که میتوانم به شما بگویم این است که ما از هر کسی در آمریکا که کمک به صلح کند قدردانی میکنیم. از کاری که شما انجام دادهاید هم بسیار قدردانی میکنیم.»
نتانیاهو از اینکه «حلقه صلح» به سرعت در حال گسترش است و از آغاز «دوره جدید» استقبال کرد.
تصمیم ترامپ برای حذف سودان از فهرست حامیان تروریسم در ایالات متحده، زمینه را برای معامله با اسرائیل فراهم کرد. این اقدام موفقیتی در سیاست خارجی این رئیس جمهوری جمهوریخواه بود زیرا وی در نظرسنجیها در دوره دوم از بایدن عقب است.
ترامپ روز دوشنبه اعلام کرد سودان را که از سال ۱۹۹۳ به عنوان حامی تروریسم معرفی شده بود، پس از واریز غرامت ۳۳۵ میلیون دلاری که متعهد به پرداخت آن بود، از لیست این کشورها خارج خواهد کرد.
خارطوم از آن زمان وجوه خود را برای قربانیان حملات القاعده در سال ۱۹۹۸ به سفارتهای ایالات متحده در کنیا و تانزانیا در یک حساب ویژه قرار داده است.
در همین زمینه: