آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که براساس توافق قبلی با تهران، بازرسان این آژانس در دومین مکان هسته‌ای ایران که مشکوک ارزیابی می‌شد حضور یافته و نمونه‌برداری کرده‌اند. مدیرکل آژانس می‌گوید ایران از دو سال پیش اورانیوم بیشتری غنی‌سازی می‌کند اما این میزان هنوز کمتر از سالی است که توافق هسته‌ای صورت گرفت.
به‌گزارش رویترز، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چهارشنبه ۳۰ سپتامبر / ۹ مهر با انتشار بیانیه‌ای از بازرسی آژانس از دومین مکان مورد نظر خود در ایران خبر داد.
در این بیانیه آمده است:
«به‌عنوان بخشی از توافق با ایران برای حل مسائل مربوط به اجرای پادمان که توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تعیین شده بودند، آژانس در هفته جاری دسترسی‌های تکمیلی به دومین مکان در این کشور را انجام داد و برداشت نمونه‌های محیطی از آن انجام گرفت.»
پیش از این در اوایل ماه جاری میلادی اعلام شده بود که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به نخستین مرکز اتمی مشکوک ایران سر زده و نمونه‌برداری کرده تا رد مواد هسته‌ای در این محل را مورد ارزیابی قرار دهد و از وجود یا عدم وجود آن اطمینان حاصل کند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس نیز در نیمه سپتامبر در نشست شورای حکام این خبر را تأیید کرد و گفت نمونه‌برداری از مکان دوم نیز تا پایان ماه جاری میلادی انجام می‌شود.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ماه ژوئن (تیر) قطعنامه‌ای را به تصویب رساند که در آن از ایران درخواست شده بود به بازرسان اجازه دسترسی به دو سایت هسته‌ای را بدهد. این قطعنامه از سوی بریتانیا، فرانسه و آلمان پیشنهاد شده بود.
دو مکان هسته‌ای مورد مناقشه در حوالی تهران و شهرضای اصفهان قرار دارند.
رافائل گروسی در سفر شهریورماه خود به تهران در بیانیه مشترکی با علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران ضمن اعلام این‌که دو طرف بر سر تقویت هر چه بیشتر همکاری‌ها و اعتماد متقابل به منظور تسهیل اجرای کامل موافقت‌نامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی توافق کردند، از موافقت داوطلبانه جمهوری اسلامی برای دسترسی بازرسان آژانس به دو مکان هسته‌ای ایران خبر داد.
گروسی امروز چهارشنبه ۳۰ سپتامبر / ۹ مهر در گفت‌وگو با اشپیگل انگلیسی برنامه هسته‌ای ایران را «بسیار پیچیده» توصیف کرد و گفت به همین دلیل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برنامه نظارتی گسترده‌ای در مورد ایران دارد و سال گذشته «بیش از ۴۰۰ بازرسی» در ایران داشته است.
رافائل گروسی با بیان این‌که «فعالیت‌های هسته‌ای ایران پس از توافق هسته‌ای کاهش یافت اما هرگز کاملاً متوقف نشد»، گفت:
«آن‌چه ما به‌دنبال آن هستیم مقادیر و سطوح غنی‌سازی است. ما تشخیص داده‌ایم که ایران امروز اورانیوم غنی‌شده بیشتری نسبت به دو سال پیش دارد. از سوی دیگر این میزان هنوز بسیار کمتر از سال ۲۰۱۵، زمان امضای توافق هسته‌ای است.»
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش از این گفته بود که ذخایر اورانیوم غنی‌شده با خلوص کم ایران در فصل اخیر ۵۳۴ کیلوگرم افزایش یافته و به دو هزار و ۱۰۵ کیلوگرم رسیده است. این مقدار ۱۰ برابر محدودیت حدوداً ۲۰۲,۸ کیلیوگرمی است که برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) برای فعالیت‌های هسته‌ای ایران تعیین کرده بود. تهران در حال حاضر اورانیوم را تا ۴,۵ درصد غنی می‌کند که کمی بیشتر از حد تعیین شده ۳,۶۷ درصد در برجام است اما هنوز از خلوص ۲۰ درصد که پیش از برجام به دست آمده بود، به مراتب کمتر است.
گروسی در گفت‌وگو با اشپیگل تأکید کرد که «حتی اگر مقدار لازم اورانیوم داشته باشید، به این معنی نیست که می‌توانید بلافاصله سلاح هسته‌ای بسازید».
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت همچنان نسبت به برنامه هسته‌ای ایران نگران است. او در برابر این پرسش که «آیا شما نسبت به ایرانی‌ها خیلی نرم نیستید؟» گفت:
«ما طرف توافق نیستیم، ما فقط مأمور بازرسی هستیم. این به دیگران بستگی دارد که از یافته‌های ما نتیجه بگیرند.»
گروسی درباره فشار از سوی قدرت‌های جهانی نیز گفت:
«هر دقیقه از هر روز آن را احساس می‌کنم. باد از همه سو می‌وزد. (…) کشورهای مختلف منافع ملی خود را نمایندگی می‌کنند. از پس آن برمی‌آیم.»
روز گذشته، سه‌شنبه ۲۹ سپتامبر / ۸ مهر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در یک پیام ویدئویی برای مجمع عمومی سازمان ملل متحد به برنامه هسته‌ای ایران اشاره کرد و مدعی شد که ایران برای ساختن دو بمب اتم طی چند ماه اورانیوم غنی‌شده کافی دارد.
در هفته‌های اخیر آمریکا که دو سال پیش از برجام خارج شد، فشارهای تحریمی بر ایران را افزایش داده است، هرچند جامعه بین‌الملل با ابتکار عمل آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران همراه نشد.
خبرگزاری بلومبرگ نیز روز گذشته گزارش داد که واشنگتن به دنبال تحریم‌های تازه‌ای علیه ایران است که کل نظام مالی این کشور را هدف قرار دهد.
بهروز کمالوندی، معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران اول مهر تحریم‌های جدید آمریکا را «اقدام نمایشی» و «فضاسازی رسانه‌ای» خواند و گفت این تحریم‌ها تأثیری بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران نخواهد گذاشت.
بیشتر بخوانید: