بهنام دارایی‌زاده – جمهوری اسلامی از آغاز شکل‌گیری خود، وکلای مستقلی را که دلمشغولی‌های سیاسی- اجتماعی داشته‌اند، به انحای مختلف تحت فشارهای امنیتی قرار داده است.
احضار، تهدید، بازجویی، بازداشت، اخراج از دانشگاه، محاکمه‌های خودسرانه و در نهایت، محکومیت‌های طولانی مدت یا تبعید، همه آن چیزهایی نیست که در طول این سال‌ها بر وکلای مستقل آوار شده است.
در دهه شصت، وکلای متعددی بازداشت، شکنجه یا حتی اعدام شدهاند. اعمال شکنجه بر وکیل دادگستری متهم یا محکوم، امروز نیز تکرار می‌شود. جدا از شرح روایت‌هایی که گاهی به طور خصوصی‌تر شنیده می‌شود، رنج‌نامه جاوید هوتن‌کیان از زندان تبریز که خبر از سوزاندن بیضه‌هایش با آتش سیگار می‌دهد، تنها بخشی از گستره واقعیت پیش روی ماست.
در سال‌های اخیر و به ویژه پس از آغاز اعتراض‌های سال ۱۳۸۸، به طور مشخص، شاهد موج تازه‌ای از فشارهای امنیتی و نظام‌مند بر وکلای مستقل یا وکلای حقوق بشری بوده‌ایم. آنها در چهارچوب همین قوانین یا مقررات آئین دادرسی حاکم در ایران، سعی داشته‌اند در برابر حاکمیتی تمامیت‌خواه، از حقوق موکلان خود دفاع کنند و در نهایت، قوت قلبی باشند برای موکلان و خانواده‌هایشان.
در سال‌های اخیر و به ویژه پس از آغاز اعتراض‌های سال ۱۳۸۸، به طور مشخص، شاهد موج تازه‌ای از فشارهای امنیتی و نظام‌مند بر وکلای مستقل یا وکلای حقوق بشری بوده‌ایم. آنها در چهارچوب همین قوانین یا مقررات آئین دادرسی حاکم در ایران، سعی داشته‌اند در برابر حاکمیتی تمامیت‌خواه، از حقوق موکلان خود دفاع کنند و در نهایت، قوت قلبی باشند برای موکلان و خانواده‌هایشان.
فهرستی که در پی می‌آید، نام، مشخصات و برخی از اطلاعات مربوط به پرونده وکلایی را در برگرفته است که در فاصله زمانی میان رویدادهای تابستان ۱۳۸۸ خورشیدی تا امروز، «بازداشت» یا «محکوم» شدهاند. روشن است که وکلای دیگری نیز هستند که صرفاً به واسطه دفاع از حقوق موکلان خود یا فعالیت‌های حقوق بشری‌شان، بازجویی و تهدید شدهاند یا از دانشگاه اخراج‌شان کرده‌اند و نامی از آنها در این فهرست نیامده است.
این فهرست تنها بر موارد «بازداشت» یا «محکومیت» تمرکز یافته است و گزارشی از تمامی فشارهای امنیتی وارد شده بر وکلا یا ابعاد آن ارائه نمی‌دهد. نهادهای حقوق بشری، اسامی بسیاری از وکلای بازداشت شده را ثبت کرده‌اند. فهرست زیر، بر اساس یکی از فهرست‌های تهیه شده به زبان انگلیسی، آماده شده است. تلاش کرده‌ایم فهرست، در برگیرنده آخرین اطلاعات موثق باشد، اما خود واقفیم که این فهرست کامل نیست و ممکن است برخی اطلاعات آن دقیق نباشد. با تلاش جمعی می‌توان فهرست را کامل و دقیق‌تر کرد.
جدول “وکیلان زیر پیگرد” را در فرمت پی.دی.اف از اینجا می‌توانید دریافت کنید.