این روزها توییتر افغانستان، شاهد موج عظیمی از اعتراضات شهروندان این کشور درباره امتیازدهی آمریکا و حکومت افغانستان در برابر طالبان است. رهایی پنج هزار زندانی طالبان و ایجاد دهها مورد از سهولتهای دیگر برای قاتلان هزاران تن از افغانستانیها؛ آنچه که «باجدهی به طالبان» خوانده میشود. اما مردم چرا نگران این باج دهی و باجگیریاند؟
دوره پساطالبان و دستاوردهای مردم پس از جنگ های خانمان سوز این گروه در کشور و قربانی گرفتنهای بیشمار این گروه از مردم، سبب شده است تا مردم از این راه پیگیر عدالت شوند و مانع خودکامهگیهای این گروه پس از امضای توافقنامه و گفتوگوهای میان افغانان شوند.
هژده سال جنگ طالبان، فرصتهای زیادی را از شهروندان افغانستان ربود. طالبان فرصت کار، زندگی، و فرصت تحصیل را در بخش هایی از کشور از مردم گرفتند. با نام افغانستان، جهانیان فقط جنگ و تصویری کاملا منفی از این کشور را در نظر میآورند؛ سقوط پیدرپی برخی از ولایات و شهر های بزرگ، بیجا شدن مردم، سوزانده شدن و تخریب مکتبها و مساجد، باجگیری از مردم، قتل های بی شمار و صدها مورد دیگر خشونت که در چند سال اخیر زندگی را به افغانستانیها گونه دیگری رقم زدهاند و امید این مردم برای صلح و اعتماد بر طالبان را بسیار اندک ساختهاند.
طالبان نه تنها با ریختن خون مردم جان آنها را میگیرند، بلکه از راههای دیگر نیز خود را به اهدافشان میرسانند؛ مثلا فروش مواد مخدر. این کار هم برای این گروه یک تجارت و هم یک راه برای کشتن غیرنظامیان افغان محسوب میگردد. همچنین، درد فروریخته شدن تندیسهای بودا فراموشناشدنی است. طالبان به فتوای ملا محمدعمر به روی مجسمههای غولپیکر بامیان آتش کشیدند تا آنکه به جای صلصال و شهمامه تنها دو حفره بر جا ماند. مردم هنوز قتلهای عام و هزاران مورد دیگر خشونت را از یاد نبردهاند.
حالا پس از چندین دور گفتوگوی آمریکا با طالبان در دوحه، دو طرف به توافقات صلح دسته یافتهاند و شرطهای طالبان در توافقنامه آزادی زندانیان را نیز در برداشتهاند. زندانیانی که هر کدام قتلها و حملات زیادی را انجام دادهاند، آزاد شدن این زندانیان مطمئنا خطر جدی برای آینده کشور در پی خواهد داشت. پنج هزار زندانی که بودنشان در زندان از آنها آدمهای شرورتری ساخته. نبود فرصتهای شغلی درست برای پنج هزار تن از اینها، در ایجاد بیشتر اختلال نظم اجتماعی در کشور نقش بزرگی خواهد داشت. در برابر آزادی پنج هزار از زندانیان طالب، قرار بر این شده تا تنها هزار تن از اسیران نیروهای امنیتی و مردمی کشور از اسارت و بند طالبان آزاد شوند، این خود نمایانگر باجدهی به یک گروه بزرگ تروریستی است.
ما شاهد بودهایم که دوره کاهش خشونت ها درکشور، که بر اساس توافق چند روزه میان طرفهای درگیر گفتوگوها به امضا رسیده بود نیز، نتیجه خوبی به دنبال نداشت و طالبان همچنان به حملات خود در مناطق افغانستان ادامه دادند و دهها تن را در این دوره، به قتل رسانیدند.
این در حالی است که به نظر می رسد گفتوگوهای صلح افغانستان با این شرط جنجالی به بن بست رسیده، اما حکومت افغانستان، حاضر به رهایی ۶۰۰ زندانی گروه طالبان نیست. وزارت خارجه افغانستان، اظهار کرده که «ششصد زندانی طالب که جرایم آن ها بالاست در هیچ قانونی قابل رهایی نیستند» و حکومت از طالبان خواسته است به جای این ۶۰۰ زندانی فهرست تازهای از زندانیان برای رهایی به حکومت افغانستان بسپارند. اما طالبان این درخواست حکومت را رد کردهاند. پس از این بگو مگو ها، حملات طالبان در مناطق افغانستان نیز افزایش یافته است.
دفتر شورای امنیت ملی افغانستان اعلام کرده است که در جریان یک ماه گذشته، گروه طالبان در بیش از ۱۴۰۰ حمله ۴۲۰ غیرنظامی را کشتهاند و زخمی ساختهاند. این شمار از حملات و قربانیان، نمایانگر وحشت پابرجای این گروه و عدم آمادگی آنها به یک زندگی صلح آمیز است.
هشتگ «#بهطالبانباجندهید» در توییتر از هفته گذشته به این سو به ترند برتر در افغانستان و گوشههایی از ایران تبدیل شده و تا بیش از صدها هزار تن از کاربران فارسی زبان توییتر، این هشتگ را در توییتهایشان به کار بردهاند. کاربران در این کارزار با یاددآوری جنایات، حملات طالبان و رویدادهای خونینی که در سالهای اخیر این گروه مرتکب آنها شدهاند، خواستار باج ندادن به این گروه در مذاکرات صلح شدهاند. هر کدام از کاربران در توییتهایشان از خاطرات تلخ جنگهای این گروه و قربانیانشان در حملات طالبان، يادآور شدهاند و خواستار محاکمه این گروه در برابر جنایاتشان هستند.
در بیان مطالباتی که از خلال این هشتگ بیان میشود، عزیز حکیمی، یکی از کاربران فعال توییتر نوشته است: «شکریه را از یاد نبریم. چهارراهی زنبق را از یاد نبریم، فاجعه دهمزنگ را از یاد نبریم، قتل نیلوفر در هتل سرینا را از یاد نبریم. هزاران قربانی و هزاران جنایت دیگر را از یاد نبریم. صلحی که هزینهاش فراموش کردن جنایت باشد، پایدار نیست. به طالبان باج ندهید.»
حالا پس از این همه اعتراض در خیابان توییتر، اما هنوز مقامات و مذاکرهکنندگان دو طرف، حرفی در این پیوند اظهار نداشتهاند و پاسخی در مورد چگونگی این خواست مردم با آنها شریک نشده. آیا این اعتراض از درد مردم خواهد کاست و آیا صداها شنیده خواهند شد؟
قربانی شدن ۱۹ سال رنج و مشقت افغانستان در راه رسیدن به دستاوردهای دوران پساطالبان، برای افغانستانیان قابل قبول نیست، این ارزشها به قیمت خون ده ها هزار تن از شهروندان به دست آمده و طالبان هیچ گاهی حاضر به پذیرش این ارزشها نبوده و نخواهند بود؛ ارزشهایی همچون آزادی بیان، حقوق بشر و دموکراسی و برابری برای زنان.
دیده شود که آینده این ارزشها به کجا خواهد کشید.
در همین زمینه: