مراسم اهدای جايزه آزادی انديشه ساخاروف از سوی پارلمان اروپا به نسرين ستوده، وکيل زندانی و جعفر پناهی فيلمساز مطرح ايرانی با حضور شخصيت‌های حقوق بشری و سياسی ايران و اروپا در استراسبورگ برگزار شد.

در اين مراسم که ظهر سه‌شنبه ۲۲ آذرماه (۱۲ دسامبر) برگزار شد نسرين ستوده و جعفر پناهی، دو برنده جايزه ساخاروف حضور نداشتند. نسرين ستوده هم‌اکنون در زندان اوين دوران محکوميت خود را می‌گذراند و جعفر پناهی نيز اجازه خروج از ايران را ندارد.

درهمین زمینه:

گفت‌وگوی سارا روشن با لیدا حسینی‌نژاد، خبرنگار زمانه در مراسم اعطای جایزه ساخاروف

در اين مراسم شيرين عبادی، برنده جايزه صلح نوبل ۲۰۰۳ به‌همراه عبدالکريم لاهيجی، نايب رئيس فدراسيون بين‌المللی جامعه‌های حقوق بشر و رئيس جامعه دفاع از حقوق بشر در ايران به‌نمايندگی از سوی نسرين ستوده و سولماز پناهی، دختر جعفر پناهی، کونستانتينوس کوستا گاوراس، کارگردان سينما و رئيس سينماتک فرانسه و سرژ توبيانا، مدير سينماتک فرانسه و سردبير پيشين مجله معروف کايه دو سينما نيز به‌نمايندگی از سوی جعفر پناهی در مراسم حضور داشتند.

مارتين شولتز، رئيس پارلمان اروپا در آغاز اين مراسم گفت پارلمان اروپا با اهدای جايزه ساخاروف به اين دو ايرانی، وضعيت دشوار آن‌ها را مورد توجه قرار داده و تلاش فوق‌العاده آنان در مبارزه بی‌وقفه‌شان برای کرامت انسانی، آزادی‌های بنيادين و تغيير سياسی در ايران را به‌رسميت شناخته است.

شيرين عبادی و کاستا گاوراس در سخنان خود از اعطای جايزه ساخاروف قدردانی کرده و آن را نمادی دلگرم‌کننده خواندند.

مارتين شولتز، رئيس پارلمان اروپا گفت پارلمان اروپا با اهدای جايزه ساخاروف به اين دو ايرانی، وضعيت دشوار آن‌ها را مورد توجه قرار داده و تلاش فوق‌العاده آنان در مبارزه بی‌وقفه‌شان برای کرامت انسانی، آزادی‌های بنيادين و تغيير سياسی در ايران را به‌رسميت شناخته است

جامعه دفاع از حقوق بشر در ايران در گزارشی از اين مراسم آورده است، نسرين ستوده در پيام خود که توسط شيرين عبادی خوانده شد با سپاس از دريافت جايزه، به نقض حقوق بشر، وضعيت زندانيان سياسی در رژيم‌های ديکتاتوری، مبارزه برای آزادی و حقوق بشر در کشورهای عربی اشاره کرد و گفت: “پيگرد مردم به خاطر عقايدشان بايد متوقف شود. تنها رؤيای من  تحقق عدالت است و به اعتقاد من اين رؤيا با استقلال قوه قضائيه در کشور من متحقق خواهد شد.”

ستوده در همين حال افزود: “اما تا استقلال قوه قضائيه راهی طولانی مانده است. تا زمانی که فعالان سياسی، وکلای دادگستری، معترضان انتخاباتی، اقليت‌های مذهبی و قاچاقچيان مواد مخدر در دادگاه‌های انقلاب در پشت درهای بسته محاکمه می‌شوند، استقلال قوه قضائيه به‌دور از دسترس است.”

اين فعال حقوق بشر افزود: “راه حلی که به‌نظر من می‌رسد ايجاد يک دادگاه حقوق بشر در آسيا است تا شهروندان کشورهای آسيايی با رجوع به آن از استبداد جلوگيری کنند.”

برنده جايزه ساخاروف افزود: “دولت‌ها بايد بدانند که برای حفظ موجوديت خود هيچ راه ديگری به جز احترام به حقوق هر فرد ندارند.”

نسرين ستوده دريافت جايزه را به تمام زندانيان سياسی، هم‌ميهنان مسيحی و بهايی، معترضان انتخاباتی و همچنين عبدالفتاح سلطانی، به عنوان وکيل شجاع خود، تبريک گفت.

نسرين ستوده: دولت‌ها بايد بدانند که برای حفظ موجوديت خود هيچ راه ديگری به جز احترام به حقوق هر فرد ندارند

سپس کاستا گاوراس، کارگردان فيلم‌هايی چون “زد” و “حکومت نظامی” پيام جعفر پناهی را خواند.

پناهی در پيام خود به مرگ ستار بهشتی، وبلاگ‌نويسی که در زندان جان سپرد و زندانی بودن وکلای حقوق بشری چون نسرين ستوده اشاره کرد و محروميت از فيلمسازی که توسط قوه قضائيه جمهوری اسلامی به وی تحميل شده است را به مرگ تدريجی تشبيه کرد.

جعفر پناهی گفت: “حال سئوال اين است که چرا دولت‌های مقتدری که در همه‌جا حاضر هستند هر روز بيشتر بی‌تحمل می‌شوند؟ داستان، حکايت برخی‌هاست که به بهانه‌های غيرقابل قبول همچون تفاوت جنسيت، زبان، مذهب و افکار سياسی، زندگی را برای بسياری ديگر سياه می‌کنند.”

تارنمای پارلمان اروپا در گفت‌وگوی کوتاهی با شيرين عبادی و عبدالکريم لاهيجی در مورد اهدای جايزه ساخاروف به نسرين ستوده و جعفر پناهی نظر آن‌ها را جويا شد.

اين دو فعال ديرينه حقوق بشر جايزه ساخاروف را پيام همبستگی با مردم ايران دانسته و آن را نشانه توجه به مبارزه زندانيان سياسی ايران عنوان کردند. آن‌ها گفتند اين جايزه صدای گيرندگان آن را به سراسر جهان می‌رساند.

پناهی در پيام خود به مرگ ستار بهشتی، وبلاگ‌نويسی که در زندان جان سپرد و زندانی بودن وکلای حقوق بشری چون نسرين ستوده اشاره کرد و محروميت از فيلمسازی را که توسط قوه قضائيه جمهوری اسلامی به وی تحميل شده است را به مرگ تدريجی تشبيه کرد

شيرين عبادی از اتحاديه اروپا خواست تا نام‌های بيشتری از مقام‌های دولتی ايران را در فهرست ناقضان حقوق بشر قرار دهد. وی همچنين خواست تا “تحريم‌های هوشمند” که به مردم ايران آسيب نرساند عليه حکومت ايران اعمال شود. برنده جايزه صلح نوبل به‌طور مشخص به پارلمان اروپا پيشنهاد داد تا مانع استفاده دولت ايران از ماهواره‌های اروپايی برای پخش برنامه‌های برون‌مرزی خود شود.

عبدالکريم لاهيجی نيز خواهان حضور ناظران بين‌المللی در يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوری در ايران که خردادماه برگزار می‌گردد، شد.

نسرين ستوده ۱۳ شهريورماه ۱۳۸۹ بازداشت شد و به ۱۱ حبس تعزيری، ۲۰ سال محروميت از وکالت و ۲۰ سال ممنوعيت از خروج از کشور، محکوم شد. زندان او در دادگاه تجديدنظر به شش سال کاهش يافت.

وی به‌تازگی در اعتراض به وضعيت خود در زندان و ممنوع الخروجی دختر ۱۲ ساله‌اش از ايران ۴۹ روز دست اعتصاب غذا زد.

نسرين ستوده پيش از اين برنده جايزه حقوق بشر سازمان حقوق بشر بين‌الملل در سال ۲۰۰۸ نيز شده است.

جعفر پناهی که تاکنون چند جايزه مهم سينمايی را از جشنواره‌های جهانی چون کن، ونيز و برلين دريافت کرده است، پس از انتخابات بحث‌برانگيز دهمين دوره رياست جمهوری در ايران جزو معترضان به نتايج اين انتخابات بود و دو بار بازداشت شد که بار دوم بيش از سه ماه در زندان به‌سر برد و پس از اعتراضات متعدد جهانی نسبت به بازداشت وی و پس از پشت سر گذاشتن يک هفته اعتصاب غذا در زندان، سرانجام در تاريخ چهارم خردادماه سال گذشته با توديع وثيقه ۲۰۰ ميليون تومانی به طور موقت از زندان آزاد شد.

پناهی به اتهام “اقدام عليه امنيت کشور” و “فعاليت تبليغی عليه نظام” به شش سال حبس تعزيری، ۲۰ سال محروميت از هر نوع فيلم‌سازی و نوشتن فيلم‌نامه و هر نوع مصاحبه با رسانه‌های نوشتاری و شنيداری و ديداری داخلی و خارجی و خروج از کشور محکوم شده است.