پس از گذشت هفتهها از ورود سهام دولتی به بازار بورس و صعود مداوم شاخص بورس در این مدت، بورس تهران با روند ریزشی مواجه شد و همه شاخصهای بورس اوراق بهادار با افت همراه شدند.
امروز، سهشنبه ۲۳ اردیبهشت، شاخص کل بورس با اُفت ۲۵ هزار و ۴۸۷ واحدی وارد کانال یک میلیون و ۲۲ هزار واحدی شد. همه شاخصهای بورس اوراق بهادار با افت همراه شدند. شاخص قیمت (وزنی-ارزشی) با افت ۶۷۷۸ واحدی به عدد ۲۷۱ هزار و ۸۶۳ واحد رسید.
نمادهای صنایع پتروشیمی خلیج فارس، گسترش نفت و گاز پارسیان و ملی صنایع مس ایران بیشترین تأثیر را در افت شاخص بورس داشتند. نماد بانک ملت که در هفته اخیر با رشد همراه بود روز سهشنبه شاهد کاهش قیمت بود.
همچنین در پایان معاملات، شاخص فرابورس با اُفت ۷۶,۵۹ واحدی بر پله ۱۱ هزار و ۶۰۶ واحدی متوقف شد.
در بورسهای جهان در بخش فرابورس سازمان بورس نظارت محدودتری بر معاملات دارد و صرفاً برای جلوگیری از کلاهبرداریها معامله شرکتهایی که شرایط لازم برای ورود به بورس را ندارند در این بازار انجام میشود. فرابورس ایران متفاوت است و بسیاری از شرکتها در این بازار حضور دارند و شمار قابل توجهی اوراق بدهی نیز در فرابورس ایران معامله میشوند.
شاخص بورس تهران بیش از دو ماه است که در مسیر صعودی قرار داشت و هر روز رکورد تازهای به جا میگذاشت. دولت از این وضعیت استقبال کرد و با عرضه سهام صندوقهای سرمایهگذاری و بانکها با تخفیف ویژه بهدنبال تحریک آنچه که نقدینگیهای سرگردان مردمی میخواند به تالار بورس است.
عباس معمارنژاد، معاون وزیر اقتصاد و دارایی سهشنبه ۲۳ اردیبهشت درباره واگذاری سهام دولت از طریق صندوق واسطهگری مالی یکم، شامل بانک صادرات، بانک تجارت، بانک ملت، بیمه البرز و بیمه اتکایی امین، ارزش کل سهام این صندوق را ۳۲ هزار میلیارد تومان اعلام کرد و گفت برآورد میشود حدود هشت میلیون نفر در پذیرهنویسی آن شرکت کنند. ارزش هر واحد این صندوق ۱۰ هزار تومان در نظر گرفته شده است.
تا روز گذشته، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت، بررسیها از رشد بیش از ۱۲۴ درصدی ارزش بازار ۳۰ شرکت بزرگ بورس تهران در ۳۳ روز گذشته نشان داشت. این شرکتها سهمی ۵۸ درصدی از ارزش کل بورس تهران را در اختیار دارند. اما در این بازه زمانی شاخص هموزن که اثری یکسان از تمامی نمادهای بورسی دارد با افزایش تنها ۸۳ درصدی همراه شد. موضوعی که نشان از سبقت قابلتوجه قیمت سهام بنگاههای بزرگ بورسی در این بازه زمانی دارد. نماد معاملات بانک تجارت با رشد ۲۱۶ درصدی در ۳۳ روز در صدر قرار داشت.
بسیاری معتقدند از آنجا که دولت با حدود ۱۵۰هزار میلیارد تومان کسری بودجه روبهروست، میخواهد با خصوصیسازیها و شرکت دادن صندوق سرمایهگذاریها در بازار بورس نقدینگی در دست مردم را برای جبران کسری بودجه جذب کند. اما فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد و دارایی جمهوری اسلامی میگوید این اقدام نه برای تأمین کسری بودجه که برای کوچکسازی دولت انجام میشود.
کارشناسان اقتصادی و برخی نمایندگان مجلس نسبت به پیامدهای رشد یکباره بورس، در شرایطی که اقتصاد ایران با رکود روبهرو است، هشدار میدهند. افزایش ۱۰۴ درصدی شاخص کل در سال جدید، رشدی بیسابقه را نشان میدهد اما برخی از این رشد بهعنوان حباب قیمت سهام یاد میکنند و آن را همخوان با همین نسبت در بازار پول نمیدانند و با افزودن فشار تحریمها، ریزش قیمتهای جهانی و سایر آسیبهای ناشی از کرونا در کنار کسری بودجه دولت در سال پیش رو، سقوط شاخص بورس را حتمی میدانند.
موافقان رونق بورس نیز محدودیتهای معاملاتی در بازارهای موازی (بهویژه در بازار ارز)، حضور همهجانبه دولت در تالار بورس و افزایش بیسابقه ضریب نفوذ بازار سرمایه در بین مردم را از عوامل پیشبرنده سهام میدانند. این عده پولی شدن کسری بودجه و همچنین کاهش نرخ سود بانکی به ۱۰ تا ۱۵ درصد را هم در تورم بالای فعلی، از عوامل توجیهکننده دیگر در تداوم رشد قیمت سهام میدانند.
بیشتر بخوانید: