با ارائه گزارش سوم احمد شهيد، گزارشگر ويژه حقوق بشر سازمان ملل در رابطه با ايران، به نشست کميته سوم مجمع عمومی سازمان ملل، نمايندگان جمهوری اسلامی تلاش کردند گزارش وی را انکار کنند اما بهشکل بیسابقهای نمايندگان کشورهای جهان از جمله برخی همپيمانان ايران از گزارش احمد شهيد پشتيبانی کردند.
به گزارش کمپين بينالمللی حقوق بشر در ايران، احمد شهيد، گزارشگر ويژه حقوق بشر سازمان ملل در مورد ايران، روز گذشته، چهارشنبه ۲۴ اکتبر ساعت ۱۵ و ۱۰ دقيقه بعد از ظهر به وقت نيويورک گزارش جديد خود را به کميته سوم مجمع عمومی ارائه کرد و پس از آن نمايندگان کشورهای مختلف در رابطه با اين گزارش اظهار نظر کردند.
بنا به اين گزارش احمد شهيد ابتدا ضمن ابراز نگرانی نسبت به تحريمها و اثرات مستقيم و غيرمستقيم آنها بر امنيت غذايی و دارويی مردم ايران گفت در ماه مه بار ديگر درخواست سفر به ايران کرده است که بیپاسخ مانده است. شهيد گفت تحقيق در مورد اثرات تحريمها زمانی ممکن است که دولت ايران با وی همکاری کند و او بتواند در اين کشور اين تحقيقات را انجام دهد.
وی سپس خلاصهای از آخرين گزارش خود را ارائه کرد و وضعيت حقوق بشر در ايران را عميقا نگرانکننده خواند.
گزارش سوم احمد شهيد در ۲۳ صفحه شامگاه روز پنجشنبه ۲۰ مهر ۱۳۹۱ در نيويورک منتشر شد.
برای تهيه اين گزارش احمد شهيد از فوريه تا ژوئن ۲۰۱۲ به ۱۲۴ پرونده نقض حقوق بشر رسيدگی کرده و ۹۹ مصاحبه با افراد مرتبط در داخل و خارج از ايران انجام داده است. از ميان اين مصاحبهها، ۷۵ مورد شامل شواهد درجه يک و ۲۴ مصاحبه با منابع موثق يا شاهدان عينی نقض حقوق بشر بوده است.
در اين نشست بر خلاف نشست قبلی در ژنو که نماينده ايران، جواد لاريجانی، بهشکلی پرخاشگرانه با احمد شهيد برخورد کرد اين بار که نماينده ايران يک زن ناشناخته بود برخورد هيئت نمايندگی جمهوری اسلامی ملايمتر بود
در روزهای اخير مقامات جمهوری اسلامی ايران، از جمله آيتالله صادق لاريجانی، رئيس قوه قضائيه و علی لاريجانی، رئيس مجلس ايران بهشدت به اين گزارش حمله کردهاند.
احمد شهيد در نشست کميته سوم از فضای گسترده ترس و ارعاب در ايران سخن گفت و افزود شهروندان از حقوق آزادی بيان، آزادی تشکيل انجمنها و برگزاری اجتماعات برخوردار نيستند.
وی از آمار نگرانکننده اعدامها در ايران سخن گفت و با انتقاد از قانون جديد مجازات اسلامی اظهار داشت با اينکه تغييراتی نسبت به قانون سنگسار بهوجود آمده اما با توجه به وضعيت صدور فتواها اين حکم میتواند همچنان اعمال شود.
احمد شهید در گزارش سوم خود نوشته است که تنها در طول سال گذشته میلادی، ۶۷۰ نفر در ایران اعدام شدهاند و ايران نسبت به جمعيت آن بالاترين آمار اعدام در جهان را دارد.
احمد شهيد همچنين از فقدان دادرسی عادلانه، عدم دسترسی به وکيل در بسياری از موارد و زندانهای انفرادی طولانی مدت در ايران نيز انتقاد کرد و نگرانی خود را در مورد وضعيت نسرين ستوده، وکيل زندانی که هماکنون در اعتصاب غذا بهسر میبرد ابراز داشت.
گزارشگر حقوق بشر در پايان سخنان خود همانطور که در گزارش سوم خود آورده بود به فرهنگ مصونيت از مجازات در ايران اشاره کرد و اينکه عدم پاسخگويی و شفافيت در اين زمينه از پايههای عمده نقض حقوق بشر در اين کشور است.
بنا به اين گزارش، در اين نشست بر خلاف نشست قبلی در ژنو که نماينده ايران، جواد لاريجانی، دبير ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی بهشکلی پرخاشگرانه با احمد شهيد برخورد کرد اين بار که نماينده ايران يک زن ناشناخته بود برخورد هيئت نمايندگی جمهوری اسلامی ملايمتر بود.
نماينده ايران در سخنان خود بدون اشاره به جزئيات گزارش احمد شهيد و پاسخگويی به آن، به انتقاد از مکانيسمهای سازمان ملل از جمله شورای حقوق بشر پرداخت و انتصاب احمد شهيد را به خاطر جاهطلبی برخی کشورها از جمله آمريکا و کشورهای متحد اروپايیاش دانست.
در نشست خبری که بلافاصله پس از ارائه گزارش در يکی از سالنهای جنبی سازمان ملل برگزار شد احمد شهيد بار ديگر در مورد وضعيت نسرين ستوده و فقدان دادرسی عادلانه در ايران ابراز نگرانی کرد
او گفت ايران پاسخ خود را در ۵۷ صفحه به گزارشگر فرستاده و کاستیهای گزارش او را يادآور شده اما اين پاسخ در گزارش احمد شهيد مطرح نشده است.
اين در حالی است که مقررات سازمان ملل چنين گزارشهايی را تنها به ۱۰ هزار کلمه محدود میکند و ضميمهای که چندين برابر خود گزارش باشد اساسا امکان انتشار ندارد.
نماينده ايران همچنين از بهرسميت شناختن همه اقليتهای قومی و مذهبی در قانون اساسی جمهوری اسلامی سخن گفت و در برابر موضوع سانسور اينترنتی نيز گفت ايران خود در معرض حملههای سايبری است.
وی همچنين با اشاره به ترور دانشمندان هستهای ايران ضمن ابراز اينکه ايران هر روز در معرض تهديد نظامی است مدعی شد که نکات مختلف گزارش احمد شهيد “سياسی” است و گزارشگر ويژه به ترويج حقوق بشر در جمهوری اسلامی هيچ توجهی نکرده است.
نماينده ايران همچنين گفت جمهوری اسلامی با سازمان ملل همکاری لازم را انجام داده است و به همين منظور از کميساريای عالی حقوق بشر برای ديدار از ايران دعوت کرده است.
پس از سخنان نماينده ايران نمايندگان کشورهای مختلف، از جمله مالديو، کانادا، چين، نروژ، بريتانيا، اتحاديه اروپا، آمريکا، جمهوری چک و برزيل در رابطه با وضعيت حقوق بشر در ايران سخنانی ايراد کردند که به جز نماينده چين، همپيمان جمهوری اسلامی، همگی به موارد متعدد نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی انتقاد کرده و خواهان همکاری ايران با احمد شهيد شدند.
برخلاف دورههای پيشين که کشورهايی مانند پاکستان، ونزوئلا و کوبا به دفاع از مواضع ايران در کميته سوم مجمع عمومی سازمان ملل میپرداختند، اين بار تنها دولت چين بدون آنکه وارد جزئيات شود، در چند جمله کوتاه گفت از بيانيه ايران حمايت میکند.
در نشست خبری که بلافاصله پس از ارائه گزارش در يکی از سالنهای جنبی سازمان ملل برگزار شد احمد شهيد بار ديگر در مورد وضعيت نسرين ستوده و فقدان دادرسی عادلانه در ايران ابراز نگرانی کرد.