مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر مأمور تشکیل کابینه در عراق، در نخستین سخنرانی تلویزیونی خود حاکمیت ارضی عراق را خط قرمز خواند و گفت انحصار سلاح باید در دست دولت باشد. ائتلاف‌ها و شخصیت‌های مختلف عراق به انتخاب الکاظمی واکنش نشان دادند.
مصطفی الکاظمی که مأمور تشکیل کابینه عراق شده است جمعه ۲۲ فروردین / ۱۰ آوریل در اولین سخنرانی تلویزیونی خود مسئولیت جدید را دشوار خواند و گفت به تنهایی توان انجام این مسئولیت را ندارد و همگان باید در آن نقش داشته باشند.
او گفت به‌زودی کابینه خود را به مجلس معرفی خواهد کرد و این کابینه «خدمتگزار مردم در عمل و نه در حرف» خواهد بود.
صبح پنج‌شنبه ۲۱ فروردین / ۹ آوریل ابتدا عدنان الزرفی، مأمور قبلی تشکیل کابینه در عراق، با انتشار بیانیه‌ای به‌طور رسمی انصراف خود را اعلام کرد و سپس برهم صالح، رئیس جمهوری عراق، طی حکمی مصطفی الکاظمی، رئیس سازمان اطلاعات را مأمور تشکیل کابینه کرد. این اقدام پس از توافق سران سیاسی عراق بر سر نخست‌وزیری الکاظمی انجام شد.
الکاظمی در نطق تلویزیونی خود گفت: «حاکمیت ارضی عراق خط قرمز است و این موضوعی نیست که جای بحث داشته باشد (…) روابط خارجی عراق باید موفق باشد و لازمه این موفقیت بنا نهادن آن بر پایه احترام و تعامل و تعادل با همه کشورهای همسایه و منطقه و جهان بر پایه حاکمیت ارضی عراق است.»
او بحران‌های خارجی را کمکی به مسائل داخلی عراق ندانست و روابط مبتنی بر منافع مشترک را عامل ثبات کشور و تقویت اقتصاد آن خواند.
الکاظمی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «سلاح از هر نوع سنگین و متوسط و سبک باید در انحصار دولت و فقط دولت باشد و همه نهادهای نظامی کشور اعم از ارتش و حشد الشعبی و پیشمرگه موظف به عمل به مسئولیت‌های خود در جلوگیری از آشوب در حمل سلاح هستند و با اقدامات قاطع برای انحصار سلاح به دست دولت تلاش خواهد شد.»
او اولویت کنونی دولت را مبارزه با شیوع کرونا دانست و با اشاره به مشکلات اقتصادی عراق گفت دولتش تلاش خواهد کرد سرمایه‌گذاری‌ها را توسعه و درآمدهای کشور را تنوع بخشد و با فساد مبارزه کند.
الکاظمی به مطالبات مردم عراق در اعتراضات اخیر نیز اشاره کرد و آن را «امانتی بزرگ» بر دوش خود خواند و گفت: «ملت عراق فداکاری‌های بسیاری در جنگ با داعش و در میدان‌های تظاهرات نشان داده‌اند و دولت برای حفظ این حقوق تلاش خواهد کرد.»
واکنش‌ها به انتخاب الکاظمی
دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در عراق از انتخاب مصطفی الکاظمی برای تشکیل کابینه جدید در عراق استقبال کرد و در بیانیه کوتاهی گفت لازمه حل مشکلات عراق رهبری یکپارچه و قاطع است.
جنین هنیس پلاسخرت، نماینده سازمان ملل در عراق، در مراسم اعطای حکم نخست‌وزیری به مصطفی الکاظمی شرکت داشت.
مسرور بارزانی، رئیس دولت ایالتی کردستان عراق، روز گذشته در تماسی تلفنی با الکاظمی بر حمایت اقلیم کردستان از او تأکید کرد و گفت آماده همکاری مشترک برای حل همه اختلافات میان بغداد و اربیل است.
مسعود بارزانی، رهبر حزب دموکرات کردستان عراق نیز با الکاظمی تلفنی صحبت کرد و گفت از دولت او پشتیبانی می‌کند.
از سوی دیگر، برهان المعموری، نماینده پارلمان عراق از ائتلاف سائرون به‌رهبری سیدمقتدی صدر، اعلام کرد که حمایت این ائتلاف از نخست‌وزیر جدید مشروط به عمل او به تعهداتش و این‌که به فشارهای احزاب و تشکل‌های سیاسی تن ندهد، خواهد بود.
المعموری گفت ائتلاف سائرون تاکنون با معرفی هیچ کسی برای نخست‌وزیری مخالفت نکرده و بیش از آن‌که نام‌ها برایش مهم باشد ترکیب کابینه و واجد شرایط بودن آن اهمیت دارد.
او افزود اعتراض به انتخاب الکاظمی از سوی گروه‌هایی مطرح شد که اکنون مدعی حمایت از او هستند.
ائتلاف النصر به رهبری حیدر العبادی نیز با انتشار بیانیه‌ای ضمن تقدیر از عدنان الزرفی برای مصطفی الکاظمی آرزوی موفقیت کرد و در بیانیه‌ای بر تشکیل دولت جدید «به‌دور از سرسپردگی خارجی جهت تحقق مطالبات ملت» تأکید کرد.
قیس الخزعلی، دبیرکل عصائب اهل الحق، از گروه‌های اصلی حشد الشعبی، شبه‌نظامیان شیعه مورد حمایت ایران نیز در یک گفت‌وگوی تلویزیونی گفت الکاظمی با توافق اکثریت مطلق نیروهای سیاسی شیعی انتخاب شده است و افزود که مأمور کردن او برای تشکیل کابینه «پیروزی برای شیعه در حفاظت از حق خویش برای کاندیدا کردن نخست‌وزیر است».
الخزعلی همچنین از برهم صالح انتقاد کرد و گفت زمان را در تشکیل کابینه جدید هدر داده است. او خروج نیروهای آمریکایی از عراق را موضع تغییرناپذیر عصائب اهل الحق خواند.
روز گذشته «میدل ایست نیوز» به‌نقل از منابع آگاه نوشته بود که مصطفی الکاظمی برای پذیرش مسئولیت جدید خود شرط‌هایی تعیین کرده است، از جمله این‌که رهبران تشکل‌های سیاسی شیعه همگی سند معرفی او به برهم صالح را امضا کنند و همچنین درباره عدم دخالت در تشکیل کابینه و تدوین برنامه آن و عدم دخالت در تصمیمات دولت جدید تعهد کتبی بدهند.
محمد توفیق علاوی، مأمور قبلی تشکیل کابینه عراق نیز در توئیتی مسئولیت مصطفی الکاظمی را آسان ندانست و نوشت: «الکاظمی در برابر دو راهی قرار دارد؛ یا این‌که در مسیر سهم‌خواهی گام بردارد و به رویکرد ۱۷ سال گذشته ادامه دهد و وزارت‌خانه‌ها را میان احزاب مختلف سیاسی و کمیته‌های اقتصادی‌شان توزیع و منابع کشور را در بین طبقه سیاسی تقسیم کند که در این صورت هیچ‌گونه دستاورد ملموسی به‌دست نخواهد آمد» یا این‌که «زمام امور را به‌دست گیرد و وزیران خود را بر اساس شایستگی، پاکدستی و اخلاص برگزیند که در این حالت، با دشواری‌هایی که من نیز مواجه شدم، روبه‌رو خواهد شد اما در وضعیت بهتری قرار خواهد داشت.»
روز گذشته، سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز از معرفی مصطفی الکاظمی به‌عنوان نخست‌وزیر جدید عراق استقبال کرد و گفت ایران برای عبور عراق از مشکلات با دولت عراق همکاری می‌کند.
بیشتر بخوانید: