بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با همه‌گیری ویروس کرونا خواستار استفاده از حق ایران برای بهره‌مندی از ۵ میلیارد دلار تسهیلات سریع از صندوق بین‌المللی پول شده است. احتمال دارد ورود ایران به لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی مانع از برخورداری ایران از این وام شود.
حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی صبح پنجشنبه ۱۴ فروردین اعلام کرد که بحران همه‌گیری ویروس کرونا در ایران ممکن است تا پایان سال جاری به درازا بکشد و محدودیت‌های اجتماعی ادامه یابد. روحانی هفته گذشته در نامه‌ای به خامنه‌ای درخواست استفاده از یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی را داده بود. خامنه‌ای اما این نامه را بی‌پاسخ گذاشت. روز گذشته رئیس جمهوری اسلامی اعلام کرد دولت برای حمایت از کسب و کارهای کوچک ۱۰ میلیارد دلار اختصاص داده است. یکی از راه‌های تهیه بخشی از این مبلغ اخذ وام از صندوق بین‌المللی پول است. اما به دلیل آنکه مجمع تشخیص مصلحت نظام نتوانست درباره لوایح مبارزه با پولشویی به تصمیم برسد، ایران وارد لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی شد.
علی بیگدلی، کارشناس مسائل آمریکا در مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت:
«امروز حتی با توجه به ورود کشور به لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی امکان اعطای کمک مالی از سوی صندوق بین‌المللی پول و به طور کلی کمک‌های بین‌المللی با مشکل مواجه می‌شود.»
بیگدلی در ادامه این مصاحبه گفت:
«آنچه وزارت امور خارجه در خصوص سنگ‌اندازی آمریکا در مسیر کانال مالی ایران سوئیس که راهی برای خرید دارو در نظر گرفته شده بود نیز مطرح می‌کند ناشی از این است که وقتی ما لوایح FATF را نمی‌پذیریم معلوم است که سوئیفت که یک نهاد غیردولتی است به سمت ما بسته شده و در نتیجه قادر به انتقال پول برای خرید اقلام مورد نیاز نیستیم و در انزوای سیاسی قرار گرفته‌ایم و قطعا در آینده شرایط بدتری خواهیم داشت.»
به گزارش خبرگزاری رویترز، «جهاد ازعور» مدیر دپارتمان خاورمیانه و آسیای مرکزی در صندوق بین‌المللی پول روز گذشته در یک نشست آنلاین گفت که این نهاد در حال مذاکره با مقام‌های ایرانی است تا از نیازهای ایران و اقدامات لازم برای به جریان افتادن، آگاه شود.
پیش از آن هم یک سخنگوی صندوق بین المللی پول گفته بود:
«ما با مقام‌های ایرانی مذاکراتی را داشته‌ایم تا درخواست آنها به صندوق برای استفاده از کمک مالی اضطراری در مقابله با کرونا را بهتر درک کنیم.»
صندوق بین‌المللی پول برای مقابله کشورها با همه‌گیری ویروس کرونا ۵۰ میلیارد دلار بودجه اختصاص داده است. اگر صندوق بین‌المللی پول با درخواست ایران موافقت کند، برای نخستین بار بعد از جنگ جهانی دوم ایران از این صندوق وام می‌گیرد.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در توییتی ابراز امیدواری کرده است که این سازمان و هیات مدیره آن به وظایف صندوق پایبند باشند، «در طرف درست بایستند و مسئولانه عمل کنند».
بیشتر بخوانید:
جمهوری طاعونی برادران قاچاقچی بدون پولشویی و قاچاق یک روز هم نمیتواند دوام بیاورد.
آخوندها طبق معمول هم خر را میخوان و هم خرما.
هم پولشویی و قاچاق هر چیز که بدستشان میرسد و هم گرفتن میلیارد, میلیارد دلار از خارج و ریختن به حسابهای شخصی.
جمهوری اسلامی در طول چهار دهه گذشته بیش از ۱۳ تریلیون دلار درآمد از فروش نفت و گاز داشته است که یعنی سالانه ۳۲.۵ میلیارد دلار. در سال ۹۷ نزدیک به ۱۶ درصد کل بودجه ایران مستقیما به امور نظامی اختصاص داشته در حالی که سهم آموزش و پرورش ۹ درصد و سهم بهداشت و درمان کمتر از ۶ درصد بوده است.
یا در یک نمونه دیگر برای سپاه قدس بودجه ۲۰۰ میلیون یورویی در مجلس تصویب شد اما هنوز تعداد قابل توجهی از مردم زلزله زده آذریایجان و کرمانشاه در کانکس زندگی می‌کنند و خسارات ناشی از سیل سال قبل جبران نشده است.
علاوه بر این در ماه‌های اخیر روشن شد که چطور سهم بودجه نهادهای مذهبی و ایدئولوژیک مانند جامعه المصطفی و حوزه‌های علمیه یا مقرری ماهانه روحانیون و طلاب در بودجه کشور ده‌ها برابر بودجه‌های مربوط به مدیریت بلایای طبیعی، حفاظت از محیط زیست یا حمایت از فرودستان است.
اخیرا نیز دیدیم که دولت ایران علی‌رغم تبلیغات خود درباره اثرات تحریم‌ها بر کرونا، مانع از فعالیت و کمک انسانی سازمان پزشکان بدون مرز شد. ضمن آن که مخفی‌کاری حکومت درباره شیوع کرونا در بهمن ماه و نیمه اول اسفند و سپس اقدامات ناهماهنگ و غیر اصولی و سهل‌انگارانه و ادامه مخفی‌کاری‌ها درباره ابعاد فاجعه، نشان دیگری از این است که دولت و نهادهای حاکمیتی نه تنها عزم و خواستی برای حمایت از مردم ندارند، بلکه حتی از وضعیت پیش آمده خشنودند. زیرا به بهانه شیوع کرونا می‌توانند از آب گل آلود ماهی بگیرند:
هم روی غارت سازمان یافته خود سرپوش بگذارند و هم برای لغو تحریم‌ها و افزایش درآمد خود تلاش کنند.
چگونه است که جمهوری اسلامی کمک‌های بلاعوض غیر نقدی را رد می‌کند، اما به بهانه کرونا به دنبال وام گرفتن از صندوق بین‌المللی پول و برداشته شدن تحریم‌هاست؟ هیچ تضمینی نیست که این پول‌ها صرف حمایت از مردم بشود. اولویت‌های جمهوری اسلامی نه بهداشت و درمان مردم یا آموزش و پرورش، بلکه امور نظامی و ایدئولوژیک هستند.
جهانگیر / 02 April 2020