یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که لایه ازون در استراتوسفر جو زمین به دلیل تلاش‌های جهانی در حذف مواد شیمیایی ازبین‌برنده آن رو به ترمیم است.

بزرگ‌ترین حفره اُزون در قطب جنوب در سال ۲۰۰۶ ــ عکس: ویکیپدیا

یافته‌های پژوهشگرانی از دانشگاه‌های ایالات متحده،‌ کانادا، و استرالیا که چهارشنبه ۲۵ مارس / ۶ فروردین در ژورنال علمی «نیچر» منتشر شد، نشان می‌دهد که همکاری‌های بین‌المللی پس از «معاهده مونترال» توانسته با ترمیم لایه ازون،‌ جریان جتی جنوبی باد را به وضعیت عادی‌تر بازگرداند.

بررسی‌ها نشان داده بود که جریان جتی جنوبی ــ جریانی قدرتمند از باد که به الگوهای هوایی و جریان‌های اقیانوسی در نیم‌کره جنوبی شکل می‌دهد ــ تا حدود سال ۲۰۰۰ میلادی از مسیر عادی خود منحرف شده است و هر دهه یک درجه عرض جغرافیایی به سمت جنوبگان منحرف می‌شود. یافته‌های جدید از توقف روند انحراف و حتی آغاز بازگشت آن به وضعیت پیشین حکایت دارد.

علت این مسأله نازک‌شدن و رقیق‌شدن لایه ازون در ۲۰ تا ۳۰ کیلومتری سطح زمین بود که از ازون (O3) تشکیل شده و در حفظ حیات بر سطح سیاره نقشی مهم دارد. لایه ازون بر فراز قطب جنوب «سوراخ» شده بود و این سوراخ وسیع‌تر می‌شد.

علت رقیق‌شدن لایه ازون هم بر اساس پژوهش‌ها به استفاده بشر از مواد شیمیایی مضر همچون کلروفلوئوروکربن‌ها و هیدروکلروفلوئوروکربن‌ها در افشانه‌ها و یخچال‌ها و دیگر فرآیندهای صنعتی بازمی‌گشت.

سازمان ملل متحد در ۱۹۸۷ توانست جامعه جهانی را برای امضای معاهده مونترال متعاقد کند. این معاهده باعث شد استفاده از مواد مضر شیمیایی کاهش یابد و به سمت ممنوعیت برود.

یافته‌های پژوهشگران مطالعه منتشرشده در ژورنال نیچر در دوران تغییرات اقلیمی با عاملیت بشری نشان می‌دهد که اگر دولت‌ها فوراً دست به اقدام بزنند، سیستم‌های اقلیمی تخریب‌شده توان بازیابی و ترمیم خواهند داشت.


در همین زمینه: