مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سخنانی در آغاز جلسه شورای حکام یک بار دیگر به تأکید اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران به بازرسان آژانس اجازه بازرسی از دو مکان را نمیدهد. رافائل گروسی گفت عدم دسترسی به این مکانها بر راستیآزمایی فعالیت هستهای ایران اثرگذار است و اظهار امیدواری کرد که این مشکل به زودی از میان برداشته شود. گروسی خاطرنشان کرد که گزارشهای آژانس مبتنی بر واقعیتهاست و نه مسائل و انگیزههای سیاسی.
بر اساس گزارش پایگاه اینترنتی آژانس، رافائل گروسی دوشنبه ۹ مارس/ ۱۹ اسفند در سخنانی که در آغاز نشست شورای حکام در وین ایراد کرد گفت آژانس سوالاتی پیرامون احتمال وجود فعالیتها و مواد مرتبط هستهای در سه مکان اعلام نشده در ایران را مطرح کرده و از آن میان بازرسان آژانس خواهان بازرسی از دو مکان هستند اما جمهوری اسلامی ایران به بازرسان اجازه نداده از این مکانها بازرسی کنند.
نهادهای اطلاعاتی اسرائیل ادعا میکنند از یک انبار مخفی در تورقورآباد اسنادی را به دست آوردهاند که ظاهراً ابعاد «پروژه ۱۱۰» (تلاش ایران برای آزمایش زیرزمینی بمب اتم) را آشکار میکند. اسرائیل این اسناد را که شامل دهها هزار صفحه سند و دیسکهای رایانهایاند با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین، ایالات متحده و چندین دولت دیگر به اشتراک گذاشته. رافائل گروسی حدود یک ماه پیش در مصاحبهای در واشنگتن گفته بود:
«ما این اطلاعات را بسیار جدی میگیریم، اما مبنای گزارشهای ما [از فعالیت هستهای ایران] این اسناد نیست.»
علاوه بر نمونهبرداری از تورقوزآباد، بازرسی از تأسیسات نطنز هم چالشبرانگیز بوده است. کاظم غریبآبادی، نماینده ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی ۵ مارس/ ۱۵ اسفند در پاسخ به درخواست آژانس نوشته بود:
«جمهوری اسلامی ایران معتقد است که ارسال برخی کاغذهایی که مبتنی بر اطلاعات جعلی سرویسهای اطلاعاتی هستند، مطابق با اساسنامه آژانس، موافقتنامه جامع پادمان، و پروتکل الحاقی نیست. از این رو، چنین اقدامی نه آژانس را مجاز به ارائه چنین درخواستی [بازرسی از تأسیسات ایران] میکند و نه تعهدی را برای جمهوری اسلامی جهت بررسی چنین درخواستهایی ایجاد میکند.»
رافائل گروسی مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ادامه سخنان خود در جلسه روز دوشنبه شورای حکام ادامه داد:
این مسئله [عدم دسترسی بازرسان آژانس به دو مکان در ایران] بر توانایی آژانس برای شفافسازی [برنامه هستهای ایران] و رفع ابهامات و ارائه تضمین معتبر درخصوص نبود مواد و فعالیتهای هستهای اعلام نشده در ایران تاثیر منفی میگذارد. من از ایران میخواهم تا فورا و به طور کامل با آژانس، از جمله از طریق ارائه دسترسی مناسب به مکانهای مورد نظر همکاری کند.»
گروسی یادآوری کرد که ایران در پنج گام تعهداتش در برجام را متوقف کرده و با اینحال هنوز توافق هستهای را نقض نکرده:
«آژانس تا امروز شاهد هیچ تغییری در اجرای تعهدات مرتبط هستهای ایران تحت برجام مطابق یا در سطح همکاری ایران در رابطه با فعالیتهای راستیآزمایی و نظارت آژانس ذیل برجام نبوده است.»
مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی خاطرنشان کرد که آژانس همچنان به راستیآزمایی نبود انحراف ایران از توافقنامه پادمانیاش ادامه میدهد. ارزیابیها درباره نبود مواد و فعالیتهای هستهای اعلام نشده از سوی ایران نیز ادامه خواهد یافت.
گروسی سپس در یک نشست خبری بعد از برگزاری شورای حکام گفت:
«ما در حال طرح مسائل گذشته نیستیم، سوالاتی داریم و امیدواریم به زودی با همکاری تهران به زودی این مساله حل شود. ما برای هرگونه بحثی آمادگی داریم اما آنچه اکنون به آن نیاز داریم دسترسی است. مواردی بوده که قبلا درباره دسترسی پیش آمده و حل شده است اما آنچه امروز رخ داده، امتناع رسمی از دادن دسترسی است.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش جدید خود درباره برنامه هستهای ایران، از سه برابر شدن ذخایر اورانیوم غنی شده ایران (نسبت به سطح تعیین شده در توافق برجام) و نقض محدودیتهای کلیدی برجام، از جمله سطح غنیسازی اورانیوم و ذخایر اورانیوم غنی شده خبر داده است. بر همین اساس ذخایر اورانیوم غنی شده ایران تا ۱۹ فوریه سال جاری به هزار و ۲۰ کیلوگرم افزایش یافته است. ایران برای دستیابی به بمب اتم به ۱۰۵۰ کیلوگرم اورانیوم نیاز دارد.
بیشتر بخوانید: