وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا در سفر به ریاض با سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی دیدار کرد. مایک پومپئو هدف اصلی از این دیدار را بحث بر سر «تهدید ایران» خوانده است.
خبرگزاری رسمی عربستان سعودی پنجشنبه ۱ اسفند / ۲۰ فوریه در گزارشی از دیدار پومپئو و ملک سلمان خبر داد و نوشت که دو طرف «روابط بین دو کشور و تحولات در منطقه و جهان» را بررسی کردند.
جزئیات زیادی از محتوای مذاکرات دو طرف منتشر نشده اما به گزارش خبرگزاری «آسوشیتدپرس»، مسأله مقابله با ایران مهمترین محور گفتوگوها بوده است.
وزیر خارجه ایالات متحده پس از ورود به ریاض در پایان تور بازدید از کشورهای آفریقایی، در توئیتی این مسأله را اعلام کرد:
«خوشحالم که به ریاض بازگشته ام تا درباره تعهد استوار دولت آمریکا به امنیت عربستان سعودی و نیاز ادامهدار به پشتیبانی از یکدیگر برای مقابله با رفتار مخرب ایران در منطقه گفتوگو کنم».
Pleased to be back in Riyadh to discuss the U.S. government’s strong commitment to #SaudiArabia’s security and the continued need to stand together to counter #Iran’s malign behavior in the region. pic.twitter.com/rveIIBNgK3
— Secretary Pompeo (@SecPompeo) February 19, 2020
پومپئو چهارشنبه ۳۰ بهمن / ۱۹ فوریه در اتیوپی پیش از رسیدن به ریاض گفت که ایالات متحده آماده آغاز مذاکرات با ایران است اما برای این کار عجله ندارد.
وزیر خارجه ایالات متحده بر ادامه کارزار «فشار حداکثری» تأکید کرد و گفت:
«کارزار فشار ادامه مییاد. این فقط یک کارزار فشار اقتصادی نیست، بلکه فشار دیپلماتیک نیز هست و از خلال دیپلماسی ایران را منزوی میکند».
تنشها بین ایران و آمریکا پس از حمله شبهنظامیان شیعه عراقی به سفارت آمریکا در بغداد، ترور قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس پاسداران در فرودگاه این شهر، و حمله تلافیجویانه موشکی ایران به دو پایگاه نیروهای آمریکایی در عراق به نقطه جوش رسید.
دو طرف اما تأکید کرده اند که تمایلی به رویارویی نظامی با یکدیگر ندارند.
پومپئو پس از ورود به ریاض نیز به خبرنگاران گفت که یک موضوع دیگر مذاکرات او با پادشاه سعودی بر سر «دغدغههای حقوق بشری» و پروندههای شهروندان دوتابعیتی سعودیـآمریکایی است که یا در عربستان زندانیاند و یا حق خروج از این کشور را ندارند.
پومپئو پس از دیدار با سلمان بن عبدالعزیز به پایگاه هوایی شاهزاده سلطان رفت که میزبان دو هزار و ۵۰۰ سرباز آمریکایی است.
واشنگتن در واکنش به آنچه «تهدید ایران» خوانده بود، این سربازان را تابستان گذشته در واکنش به افزایش تنشها با تهران به عربستان اعزام کرد. همچنین یک اسکادران از جنگندههای افـ۱۵ (F-۱۵E) آمریکایی و دو پایگاه پدافند موشکی پاتریوت در این مقر مستقر شده اند.
عربستان و ایالات متحده حمله تابستان گذشته به تأسیسات نفتی ایران را به ایران نسبت دادند. جمهوری اسلامی دخالت در این حمله را تکذیب کرد. «انصارالله» یمن، گروه شیعیان حوثی این کشور که تحت حمایت تهران قرار دارند، مسئولیت حمله را پذیرفتند.
هرچند عربستان یکی از نزدیکترین متحدان ایالات متحده در غرب آسیاست، قتل فجیع جمال خاشقچی، ستوننویس سعودی واشنگتنپست در کنسولگری عربستان در استانبول، و مداخله نظامی ریاض در یمن، به انتقادهای گسترده در کنگره ایالات متحده از حکومت سعودی، به ویژه محمد بن سلمان، ولیعهد آن انجامید.
عربستان با این وجود کماکان بزرگترین خریدار تسلیحات نظامی آمریکا است و دولت دونالد ترامپ با دولت پادشاهی سعودی روابط بسیار نزدیکی دارد.
پومپئو جمعه به عمان، یکی از دولتهای عربی حاشیه خلیج فارس که روابط خوبی با ایران دارد، سفر خواهد کرد.