آسوشیتدپرس بهنقل از دو رهبر شبهنظامی لیبی و دیدهبان حقوق بشر سوریه گفته است که ترکیه در حال حاضر شبهنظامیان سوری وابسته به گروههایی مانند القاعده و گروه دولت اسلامی (داعش) را برای دفاع از دولت وفاق ملی فیاض السراج در برابر نیروهای ژنرال حفتر به لیبی اعزام میکند.
هر دو طرف در جنگ داخلی لیبی تجهیزات و پشتوانه کشورهای خارجی را دریافت میکنند. اما ترکیه که مدتها جنگجویان مخالف حکومت بشار اسد را در سوریه آموزش داده و از آنها حمایت میکند و مرزهای خود را برای پیوستن جنگجویان خارجی به داعش گشوده است، در ماههای اخیر صدها نفر از آنها را به صحنه جنگ جدیدی در لیبی هدایت میکند.
دولت فیاض السراج فقط منطقهای در غرب لیبی از جمله پایتخت آن طرابلس را در اختیار دارد. نیروهای دولتی چندین ماه است که با حمله وفاداران ژنرال خلیفه حفتر که با دولت رقیب مستقر در شرق لیبی متحد شده، روبهرو هستند. سازمان ملل متحد دولت طرابلس به رهبری السراج را دولت قانونی لیبی میشناسد زیرا این دولت در جریان مذاکراتی با میانجیگری سازمان ملل در سال ۲۰۱۵ متولد شد.
فیاض السراج از سوی ترکیه و کمابیش قطر و ایتالیا حمایت میشود و از ژنرال حفتر نیز امارات متحده عربی، مصر و همچنین فرانسه و روسیه پشتیبانی میکنند. لیبی نهمین ذخایر شناختهشده نفت در جهان را در اختیار دارد و بسیاری از این کشورها ظاهراً برای کنترل منابع لیبی در حال نفوذ بیشتر در این کشور هستند.
دو نفر از رهبران نظامی دولت لیبی در طرابلس به شرط ناشناس ماندن به آسوشیتدپرس گفتند ترکیه بیش از ۴۰۰۰ جنگجوی خارجی را به طرابلس اعزام کرده است که «دهها» تن از آنها وابسته به گروههای افراطی هستند.
این فرماندهان همچنین از نظرات مختلف در میان نظامیان لیبی در مورد پذیرش افراطیهای سوری در صفوف خود سخن گفتند. یکی گفت مادامی که آنها برای کمک به دفاع از پایتخت بیایند، پیشینهشان مهم نیست. از سوی دیگر، برخی فرماندهان میترسند که حضور چنین افرادی تصویر دولت مستقر در طرابلس را «لکهدار کنند».
شامگاه سهشنبه ۱۵ بهمن / ۴ فوریه نیز سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه آنکارا را متهم کرد که صدها ستیزهجو را برای مشارکت در درگیریهای لیبی از ادلب به این کشور منتقل کرده است.
شبهنظامیان مورد حمایت ترکیه در شمال سوریه چنین شناخته میشدند که با القاعده، داعش و سایر گروههای شبهنظامی تندرو و یا علیه گروهها و غیرنظامیان کرد سوری میجنگند.
سازمان ملل بارها ارسال تسلیحات و جنگجویان خارجی به لیبی را محکوم کرده است اما بهطور مستقیم به گزارشها و اتهامات طرف ژنرال حفتر پاسخی نداد که دولت السراج و ترکیه متهم کردهاند که ظاهراً از افراط گرایان وابسته به داعش و القاعده بهعنوان مزدور استفاده میکنند.
ترکیه گزارشهایی مبنی بر اعزام جنگجویان سوری به لیبی برای پشتیبانی از دولت السراج را تأیید یا رد نکرده است، و ارتش ترکیه نیز به درخواستهای اظهار نظر در اینباره پاسخی نداد.
با این حال، ماه گذشته، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «به عنوان یک نیروی رزمی، ما تیم متفاوتی در آنجا (لیبی) خواهیم داشت. آنها از میان سربازان ما نخواهند بود. تیمهای مختلف و نیروهای رزمی با هم همکاری خواهند کرد. اما نظامیان عالیرتبه ما آنها را هماهنگ میکنند.»
شایعات مربوط به حضور جنگجویان سوری تحت حمایت ترکیه در لیبی چندین هفته سر و صدا بهپا کرده است. رهبران و مفسران خارجی به فیلمهایی که به صورت آنلاین منتشر شدهاند اشاره میکنند که در آنها ظاهراً سوریها را در طرابلس نشان میدهند. در یک ویدیو، مردی با لهجه سوریه از خوابگاههایی که او و سایر مبارزان در آن زندگی میکنند فیلم گرفته و میگوید: «خدا را شکر، ما با خیال راحت وارد لیبی شدیم.»
در ماه ژانویه، فیاض السراج به بیبیسی گفت که دولت او «از همکاری با هیچ یک از طرفین برای شکست این تجاوز [نیروهای حفتر] دریغ نخواهد کرد».
رامی عبدالرحمن، مدیر دیدهبان حقوق بشر سوریه مستقر در بریتانیا، به آسوشیتدپرس گفت که دستکم ۱۳۰ تن از جنگجویان سابق داعش یا القاعده در میان ۴۶۰۰ مزدور سوری تحت حمایت ترکیه برای جنگ به سود دولت السراج به لیبی فرستاده شده است.
بهگفته عبدالرحمن شبهنظامیان داعش به ارتش ملی سوریه پیوستهاند. این ارتش ائتلافی متشکل از چند گروه است که با دولت بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه میجنگند و بیشتر این گروهها به ترکیه وفادارند. سال گذشته در حملات ترکیه به کردهای سوریه آنکارا از نیروهای ارتش ملی سوریه نیز استفاده کرد.
با میانجیگری روسیه و ترکیه قرار شد که در اطراف طرابلس آتشبس برقرار سود اما طرفهای جنگ در لیبی یکدیگر را متهم به نقض این توافق کردند. نمایندگان السراج و حفتر روز سهشنبه جلسات خود را در ژنو آغاز کردند تا در جهت برقراری آتشبس پایدارتر تلاش کنند.
بیشتر بخوانید:
ترکیهی اردوغان، امروز دیگر ترکیهی 15 سال پیش نیست. ترکیه سالهاست که از برگ تروریستها برای بدست آوردن پول و نفوذ در منطقه استفاده میکند. متأسفانه این بازی خطرناک را جمهوری اسلامی از زمان پیدایشش انجام داده، و امروز به بن بستی گرفتار شده که راه فراری از آن دیده نمی شود.
دولت حاکم ترکیه میبایست از برادر بزرگتر خود (جمهوری اسلامی) درس عبرت میگرفت.
اشتباه دولتهایی مانند جمهوری اسلامی و حزب عدالت و توسعه در این است که به یکباره فراموش می کنند که در این دنیا حساب و کتابی هست، و به شیوهی دروغ و فریب برای همیشه نمیتوان پایدار بود. همانگونه که شوروی سابق و احزاب سیاسی در قدرت، در جای جای دنیا پایدار نبودند و نیستند.
تنها فرق دنیای مدرن، با کشورهای غیر دمکرات در این است که در کشورهای مدرن و دمکرات دولتهای فاسد و کثیف با انتخابات کنار می روند و ادامه فسادشان قطع می شود. اما در کشورهای غیر دمکرات با انقلاب یا یک جراحی دردناک و خرابی کشور است که آن دولتهای فاسد و کثیف را می توان از قدرت جدا کرد.
مهران / 05 February 2020
آقای مهران مشاهدات شما در مورد دولتهای ترکیه و ایران کاملا درست است.
شوربختانه بسیاری از همین دولتهای “دمکراتیک” غرب (اگر نه تمامی آنها) یکی از دلیل اصلی و اولیه ای بروز بی ثباتی و جنگهای بی پایان در منطقهء ما هستند.
که به نظر می رسد چنین پدیده ای حتی مستقل از قول و قرارها و وعده وعیدهای سیاستمداران مخالف جنگ به حیات خود ادامه می دهد.
برای مثال زمانی که اوباما به کاخ سفید آمد قولش به مردم آمریکا این بود که جنگهای افغانستان و عراق را پایان بخشد و سربازان را به کشور باز گرداند.
اما در عمل خود اوباما سه جنگ دیگر در لیبی, سوریه و یمن به دو جنگ سابق اضافه کرد.
طنز تاریخ در این است که معتبرترین شخصی که به مردم آمریکا در مورد جنگ افروزی هشدار دارد خود ژنرال آیزنهاور (فردی بسیار محافظه کار) بود, که در آخرین سخنرانی اش به نقش “مجتمع صنعتی نظامی” (military industrial complex) اشاره کرد و به مردم هشدار داد.
تقی / 06 February 2020