شرکت اتمی دولتی روسیه اعلام کرد که چون نمی‌توان به‌لحاظ فنی غنی‌سازی اورانیوم و تولید ایزوتوپ‌های پایدار را همزمان در یک اتاق انجام داد بازسازی این تأسیسات هسته‌ای ایران را به حالت تعلیق در می‌آورد. ایران در چارچوب چهارمین گام کاهش تعهدات هسته‌ای خود غنی‌سازی اورانیوم در فردو را از سر گرفته است.
به گزارش رویترز، «روس اتم»، شرکت اتمی دولتی روسیه، پنج‌شنبه ۱۴ آذر / ۵ دسامبر در بیانیه‌ای اعلام کرد که به دلیل شروع غنی‌سازی اورانیوم پروژه بازسازی تأسیسات هسته‌ای را به دلایل فنی به حالت تعلیق درآورد.
واحد TVEL «روس اتم» در توضیح علت تعلیق بازسازی فردو، گفته است: «در تاریخ ۶ نوامبر سال ۲۰۱۹، به‌عنوان بخشی از مرحله بعدی کاهش تعهدات داوطلبانه ایران تحت برجام، هگزافلوئورید اورانیوم به دو آبشار سانتریفیوژ بنزین در تأسیسات فردو، تبدیل به تولید ایزوتوپ‌های پزشکی پایدار شد. این امر اجرای پروژه شرکت روس اتم در مورد اصلاح دو آبشار سانتریفیوژهای گازی در تأسیسات فردو را برای تولید ایزوتوپ‌های پزشکی پایدار غیرممکن می‌کند.»
براساس این بیانیه غنی‌سازی اورانیوم و تولید ایزوتوپ‌های پایدار در یک اتاق امکان‌پذیر نیست، زیرا مقادیر کمی از اورانیوم به ناچار در هوا و روی تجهیزات ظاهر می‌شوند، که با استفاده از ایزوتوپ‌های حاصله برای اهداف پزشکی ناسازگار هستند.
واحد TVEL «روس اتم» همچنین گفته است که طرف ایرانی را در جریان تعلیق بازسازی یک کارخانه در تأسیسات هسته‌ای فردو قرار داده است.
سایت فردو با ظرفیت حدود سه هزار سانتریفیوژ در سال ۱۳۸۷ به عنوان مکمل سایت نطنز در نزدیکی شهر قم در جنوب تهران ساخته شد. این سایت یکی از موارد اصلی اختلاف بین ایران و قدرت‌های جهانی بود که در توافق هسته‌ای (برجام) بر سر آن توافق شد.
قرار شد ایران بر اساس برنامه بلندمدت خود، برای ۱۵ سال، فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی اورانیوم، از جمله تحقیق و توسعه تحت نظارت پادمانی خود را صرفاً در تأسیسات غنی‌سازی نطنز انجام دهد و در سایت فردو از هرگونه غنی‌سازی اورانیوم و تحقیق و توسعه غنی‌سازی اورانیوم و از نگهداری هرگونه مواد شکافت‌پذیر خودداری کند.
ایران پیش از توافق هسته‌ای در این تأسیسات اورانیوم با خلوص ۲۰ و ۵ درصد تولید می‌کرد.
پس از خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام، اعمال تحریم‌های سنگین اقتصادی علیه ایران، جمهوری اسلامی تعهدات خود را به برجام به‌صورت گام به گام کاهش داد و در آخرین اقدام، مطابق مصوبه شورای عالی امنیت ملی و بر اساس دستور حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی، با گازدهی به سانتریفیوژهای پیشرفته، غنی‌سازی اورانیوم در تأسیسات هسته‌ای فردو را در سطح پنج درصد آغاز کرد.
علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی، ۹ آذرماه از سرگیری غنی‌سازی اورانیوم در فردو را تأیید کرد و گفت: «غنی‌سازی در سایت فردو به دلیل بدعهدی اروپایی‌ها به راه افتاده است و تا زمانی که آن‌ها به تعهدات خود بازگردند همچنان غنی‌سازی را در فردو ادامه خواهیم داد.»
صالحی درباره سطح غنی‌سازی اورانیوم نیز گفت مقدار اورانیوم غنی‌سازی شده در حال حاضر ۵۵۰۰ گرم در روز است که به مقدار ۶۰۰۰ گرم قبل از برجام برمی‌گردد.»
کشورهای اروپایی تلاش کرده‌اند توافق هسته‌ای را نجات دهند و این امر مستلزم آن است که ایران برنامه غنی‌سازی خود را مهار کند، اما از زمان خروج واشنگتن از برجام در سال گذشته، تهران به‌طور فزاینده‌ای از توافق هسته‌ای فاصله گرفته است.
بیشتر بخوانید: