ده‌ها کارگر اعتصابی کارخانه‌های هپکو و آذرآب در اراک، مجتمع صنعتی نیشکر هفت‌تپه در شوش و شهرداری کوت عبدالله طی هفته‌های اخیر بازداشت شده‌اند. در پی بازداشت‌های گسترده، آزادی کارگران بازداشت‌شده به یکی از خواست‌های کارگران اعتصابی از جمله در آذرآب و نیشکر هفت‌تپه تبدیل شده است. به گفته یک مقام مسئول وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، قرار است وضعیت کارگران بازداشتی با تشکیل یک کمیته پیگیری شود.
حاتم شاه‌‌کرمی، معاون روابط کار وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی چهارشنبه ۳۰ مهر اعلام کرد که به دستور وزیر کار، کمیته پیگیری کارگران بازداشتی با حضور نماینده وزیر دادگستری تشکیل خواهد شد تا «نگرانی‌ها در این حوزه» برطرف شود.
آخرین وضعیت کارگران بازداشتی
۲۱ تن از کارگران اعتصابی آذرآب روز یکشنبه ۲۸ مهر دستگیر شده‌اند.
در نیشکر هفت‌تپه، نیروهای امنیتی دوباره برای دستگیری تعدادی از کارگران که به قید وثیقه آزاد شده‌اند از جمله محمد خنیفر اقدام کردند.
تعدادی از کارگران دستگیر شده هپکو هنوز در زندان به سر می‌برند و ۱۳ کارگر شهرداری کوت عبدالله در پی اعتصاب برای مطالبات عقب‌افتاده خود بازداشت شده‌اند.
بیش‌تر بازداشتی‌ها از هپکو، آذرآب و نیشکر هفت تپه هستند که کارگران آنها با خواست مشابه خلع ید از کارفرمای بخش خصوصی و پرداخت مطالبات معوقه دست به اعتصاب و راهپیمایی زدند.
آذرآب و ۲۱ کارگر بازداشتی
عباس قاسمی دادستان اراک روز دوشنبه ۲۹ مهر تائید کرد ۲۱ تن از کارگران کارخانه آذرآب دستگیر شده‌اند.
دور جدید اعتصاب کارگران آذرآب از ۱۴ مهر با خواست تعیین تکلیف شرکت و خلع ید از سهامدار آن آغاز شده است.
کارگران یکشنبه ۲۸ مهر و پس از آن دستگیر شدند که در پی بی‌اعتنایی مسئولان به خواست‌هایشان در مسیر ریلی شمال‌‌ـ‌جنوب تجمع کرده بودند. پلیس و نیروهای انتظامی به کارگران اعتصابی حمله کردند. پلیس در تعقیب کارگران به داخل کارخانه رفت و شیشه‌ها، دوربین‌های مداربسته و اتومبیل‌های داخل پارکینگ را تخریب کرد.
تعدادی از کارگران دستگیر شدند. شماری از کارگران مجروح و برای مداوا به بیمارستان منتقل شدند، پلیس به بیمارستان هم یورش برد. براساس گزارشات منتشره درشبکه‌های اجتماعی تعدادی از کارگران بستری به ناگزیر بیمارستان را ترک کردند.
کارگران اعتصابی آذرآب هشدار داده‌اند که دستگاه‌های امنیتی در صدد پرونده‌سازی برای کارگران دستگیر شده‌اند.
دوشنبه ۲۹ مهر اعتصاب کارگران با خواست آزادی کارگران زندانی ادامه یافت. روز سه‌شنبه ۳۰ مهر ایلنا به نقل از محمدتقی آبایی هزاوه مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان مرکزی نوشت ۲۱ کارگر بازداشت شده آذرآب با گذشت بیش از ۴۸ ساعت، هنوز در بازداشت به سر می‌برند.
هپکو: هنوز تعدادی از کارگران در بازداشت‌اند
موج جدید اعتراض و اعتصاب کارگران هپکو در شهریور ماه با خواست تعیین تکلیف کارخانه و پرداخت مطالبات معوقه آغاز شد. کارگران روز دوشنبه ۲۵ شهریور مسیر راه‌آهن شمال-جنوب را مسدود کردند.
در اعتراضات دوشنبه ۲۵ شهریور کارگران شرکت هپکو، ۲۹ نفر از کارگران بازداشت شدند. ابتدا اعلام شد همه کارگران دستگیرشده به جز شش تن با قید وثیقه آزاد شده‌اند.
دو روز بعد همچنین کریم یاوری، مدیرکل حمایت از پایداری مشاغل وزارت کار، از آزادی تمام کارگران بازداشت‌شده هپکو خبر داد.
اما روز ۳۰ مهر اعلام شد که هنوز تعدادی از کارگران که در جریان اعتصاب اخیر کارخانه دستگیر شده‌اند، در زندان به سر می‌برند. اعتماد آنلاین به نقل از علی اکبر کریمی نماینده اراک در مجلس نوشت:
«تعدادی از کارگران در اعتراض به وضعیت شرکت هپکو، اخیرا اقدام به مسدود کردن راه‌آهن سراسری شمال به جنوب کردند و بعد از هشدارهای نیروی انتظامی، تعدادی از کارگران بازداشت شدند. عمده افراد بازداشتی در روزهای اخیر آزاد شدند و تعداد معدودی باقی ماندند که مراجع قضایی و انتظامی در حال پیگیری آن هستند.»
نیشکر هفت‌تپه و «شاکی خصوصی» کارگران
در نیشکر هفت‌تپه، اعتصاب از اول مهر و در اعتراض به اخراج ۲۰ تن از کارگران آغاز شد. کارفرما حکم اخراج ۱۷ تن از کارگران را لغو کرد اما با بازگشت ایمان خضری، عظیم سرخه و محمد خنیفر، سه کارگر اخراجی موافقت نکرد. اعتصاب کارگران با خواست بازگشت به کار سه تن از همکارانشان، آزادی اسماعیل بخشی و لغو خصوصی‌سازی شرکت آغاز شد.
روز یکشنبه ۱۴ مهر که قرار بود یازده تن از کارگران برای ملاقات با نمایندگان مجلس به تهران سفر کنند، در طول مسیر به تهران بازداشت شدند. این کارگران که قرار بود دوشنبه پانزدهم مهر با اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی دیدار کنند، در عوارضی خرم‌آباد توسط پلیس امنیت دستگیر شدند. سه تن دیگر از کارگران نیز در شوش توسط پلیس امنیت دستگیر شدند.
سندیکای کارگران نیشکر هفت‌تپه اسامی تعدادی از دستگیرشدگان را به این شرح اعلام کرد: محمد خنیفر، امید آزادی، مهدی داوودی، جوادی کهنگی، ابراهیم عباسی منجزی، و حسن جوادی کهنگی.
اعتصاب کارگران این واحد تولیدی در اعتراض به اخراج کارگران، بازداشت و پرونده‌سازی برای کارگران معترض و تداوم حضور مالک بخش خصوصی در این واحد تولیدی ادامه یافت.
۱۴ کارگر بازداشت شده پس از چند روز به قید وثیقه و وکالت آزاد شدند. اما اواخر مهر دوباره در صدد دستگیری تعدای از کارگران آزاد شده برآمدند.
پنج شنبه ۲۵ مهر ۹۸، مامورین نیروی‌های حفاظت اطلاعات شوش، برای دستگیری یوسف بهمنی واقع در منازل سازمانی هفت‌تپه هجوم بردند، اما او را نیافتند. یوسف بهمنی یکی از کارگرانی بود که هنگام سفر به تهران برای دیدار با نمایندگان مجلس بازداشت و پس از چهار روز به قید وثیقه آزاد شده بود.
دو روز بعد ماموران امنیتی به خانه محمد خنیفر حمله کردند. آنها سپس خانه خواهر محمد خنیفر در شوش را در جستجوی محمد خنیفر مورد بازرسی قرار دادند اما موفق به یافتن او نشدند.
محمد خنیفر، عضو شورای اسلامی کار به شش سال زندان محکوم شده است.
اسماعیل بخشی، نماینده کارگران نیشکر هفت‌تپه که دی سال گذشته بازداشت شد، به ۱۴ سال زندان و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده و در زندان اوین به سر می‌برد.
در پی صدور حکم متهمان پرونده نیشکر هفت‌تپه ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه گفت دستور بازبینی حکم را داده است.
غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضائیه روز ۲۸ مهر در این رابطه گفت حکم چهار تن از کارگران کاهش پیدا کرده است. او گفت:
«اقدامات لازم برای دستور ایشان در خصوص کارگران هفت تپه و سایر کارگران انجام شد و امروز چهار نفر افراد قرار تامین‌شان کاهش پیدا کرد که اگر این وثیقه را امروز یا فردا بسپارند، آزاد خواهد شد. بارها گفته‌ایم متاسفانه به دلیل حجم پرونده‌ها دچار اطاله دادرسی هستیم اما در این رابطه تا یکماه دیگر حکم صادر می‌شود.»
سخنگوی قوه قضائیه دستگیری یازده تن از کارگران نیشکر هفت‌تپه حین سفر به تهران را هم تکذیب کرد و گفت:
«این خبر از اساس کذب بود، این افراد شاکی داشتند و مدافع حقوق کارگران نبودند و جلوی خط تولید را گرفته بودند.»
شهرداری کوت عبدالله و ۱۳ کارگر زندانی آن
کارگران شهرداری کوت عبدالله ماه‌هاست در اعتراض به تعویق مطالبات بطور متناوب دست به اعتصاب و تجمع زده‌اند. هفته گذشته به هنگام آخرین اعتصاب آنها، ۱۳ تن از کارگران دستگیر شدند. نواب حاجیان سعیدی، شهردار کوت عبدالله یکشنبه ۲۸ مهر بازداشت حداقل ۱۳ تن در رابطه با اعتراضات کارگران شهرداری این شهر را تائید کرد، اما گفت که تنها شماری از آنها کارگر خدمات شهری هستند.
شهردار کوت عبدالله مدعی شد که شماری از بازداشت شدگان «برای آوردن فشار به شهرداری جلوی فعالیت کارگران خدمات شهری کوت عبدالله را گرفته و مانع از فعالیت آنها شده بودند».
چه کسی قرار است پیگیری کند؟
۲۱ کارگر آذرآب هنوز در بازداشت به سر می‌برند و به گفته‌ی محمدتقی آبایی هزاوه مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان مرکزی به رغم «پیگیری مقامات ارشد استان» هنوز هیچ اتفاق نیفتاده است. چند تن از دستگیرشدگان هپکو هنوز در زندان‌اند.
به گفته‌ی سخنگوی قوه قضائیه کارگران پرونده‌دار نیشکر هفت‌تپه شاکی خصوصی دارند. سخنگوی قوه قضائیه اعلام کرده است چهار تن از متهمان پرونده نیشکر هفت‌تپه که در تهران زندانی‌اند، به قید وثیقه آزاد خواهند شد. این در حالی است که وعده آزادی آنها با قید وثیقه پیش از این بارها نقض شده است. از سرنوشت ۱۳ کارگر دستگیر شده شهرداری کوت عبدالله نیز خبری در دست نیست.
حکومت از یک سو با دستگیری کارگران اعتصابی تلاش دارد کارگران را از پیگیری مطالبات خود بازدارد؛ اما در همان حال قول تشکیل کمیته پیگیری امور کارگران بازداشتی را می‌دهد تا «نگرانی‌ها» در باره سرنوشت کارگران زندانی را برطرف کند. ترکیب این کمیته نیز قرار است با شرکت مسئولانی از وزارت کار و نماینده قوه قضائیه باشد.