سازمان عدالت برای ایران روز ۱۷ مهر ماه در واکنش به نحوه ویرایش و مدیریت مطالب از سوی تیم مدیریت ویکی‌پدیای فارسی در بیانیه‌ای اعلام کرد که این سازمان موارد سانسور و مداخله‌های جانبدارانه توسط گردانندگان ویکی‌پدیای فارسی و کاربران خاص دیگر را رصد و مستند کرده است.

بررسی صفحه محسن رضایی در ویکی‌پدیای فارسی از سوی سازمان عدالت برای ایران

در این بیانیه همچنین با اشاره به نشست تخصصی دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها که با حضور مدیران ارشد ویکی پدیای فارسی در شهریور ماه سال گذشته و در محل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، آمده است:

«در این جلسه حمید ضیائی‌پرور، مدیر کل وقت “مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها” افزودن یا حذف اطلاعات در صفحات ویکی‌پدیای فارسی مقامات جمهوری اسلامی را “حملات و کارزارهای” هماهنگ شده توسط خراب‌کاران خواند.»

همچنین در بخش‌هایی از این بیانیه با یادآوری اظهارات گردانندگان ویکی‌پدیای فارسی در نشست سال گذشته آنها، گفته‌های این گردانندگان نمونه‌ای از تقویت نظام‌مند مصونیت در کشوری دانسته شده که نهادهای حقوق بشری از جمله سازمان عفو بین‌الملل، رئیس قوه قضاییه‌اش را برای ارتکاب جنایت علیه بشریت مسئول می‌داند.

بنابر آنچه در این بیانیه آمده، ۹۰ تن از مقامات جمهوری اسلامی از جمله علیرضا آوایی، وزیر فعلی دادگستری، به دلیل نقض حقوق بشر در فهرست مجازات‌های بین‌المللی قرار گرفته‌اند.

در ادامه متن این بیانیه، اظهارات جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران یادآوری شده که تاکید کرده است «فقدان تحقیقات دولت» در باره ادعاهای نقض حقوق بشر منجر به «مصونیت قضایی گسترده» در ایران شده است.

شادی صدر، از مدیران سازمان عدالت برای ایران در همین راستا با تاکید بر موارد عنوان شده در این بیانیه، در گفت‌وگو با زمانه می‌گوید:

«یکی از فعالیت‌های اصلی سازمان عدالت برای ایران که در حال حاضر به عنوان مجموعه‌ای معتبر از سوی نهادهای بین‌المللی شناخته می‌شود این است که گزارش‌های تحقیقی معتبر در زمینه‌های مختلف حقوق بشری ارائه کند و ما از چندین سال پیش به این طرف همواره سعی کردیم اطلاعات موثقی در مورد نقض حقوق بشر از سوی مسئولان جمهوری اسلامی در دانشنامه اینترنتی ویکی‌پدیا ارائه کنیم.»

شادی صدر

او با اشاره به ممانعت ویکی‌پدیا از انتشار صفحاتی که حاوی «اطلاعاتی واقعی» درباره مسئولان جمهوری اسلامی است، می‌گوید:

«ما هر بار که خواستیم صفحه موثقی راجع به مسئولان جمهوری اسلامی در زمینه نقض حقوق بشر ارائه کنیم، ویکی‌پدیا مانع کار ما شده است.»

به گفته شادی صدر، ۷۰ نفر از مسئولان جمهوری اسلامی به دلیل نقش داشتن در نقض حقوق بشر، تحریم بین‌المللی شده‌اند اما هر وقت فعالان سازمان عدالت برای ایران خواسته‌اند صفحه‌ای حاکی از موارد نقض حقوق بشر از سوی مسئولان جمهوری اسلامی یا تحریم‌های بین المللی صورت گرفته برای این مسئولان را اضافه کنند، مدیران ویکی‌پدیا به بهانه اینکه اینها به قدر کافی سرشناس نیستند یا بهانه‌های دیگر، مانع از اضافه کردن این صفحات شده‌اند.

این مدیر سازمان عدالت برای ایران در سوالی خطاب به مدیران ویکی‌پدیا می‌گوید:

«چطور ممکن است یکی از مقامات جمهوری اسلامی به حدی سرشناس باشد که از سوی اتحادیه اروپا تحریم شود اما ویکی‌پدیا ادعا کند که این مسئول به قدر کافی سرشناس نیست؟»

او در ادامه می‌گوید:

«در راستای پیگیری‌های صورت گرفته از سوی سازمان عدالت برای ایران برای پاسخگو کردن مدیران ویکی‌پدیا، در نشریه اوپن دموکراسی مقاله‌ای نوشتیم و به دنبال تحقیقی که برای مقاله انجام شد، گفتیم در نشستی که مدیران ویکی‌پدیای فارسی با مسئولان جمهوری اسلامی برگزار کرده‌اند، یکی از این مدیران گفته است: ما نمی‌گذاریم این خرابکارها ویکی‌پدیا را مورد حمله قرار دهند. مطلب ما در اوپن دموکراسی باعث شد بنیاد ویکی‌مدیا تحقیقات داخلی در زمینه عملکرد مدیران ویکی‌پدیای فارسی را شروع کند.»

این فعال حقوق بشر درباره مطالبات مطرح شده از سوی سازمان عدالت برای ایران و درخواست از بنیاد ویکی‌مدیا برای پیگیری بیشتر می‌گوید:

«ما در بیانیه خود توصیه‌های بسیار مشخصی به ویکی‌مدیا کردیم مبنی بر اینکه دیگر هیچ‌وقت این تخلفات تکرار نشود و مساله دیگر اینکه مشخص شود مدیران ویکی‌پدیا تا چه حد با مسئولان جمهوری اسلامی ارتباط نزدیک دارند؟ همچنین از ویکی‌مدیا خواستیم که این روند باید شفاف باشد و حق دسترسی به اطلاعات موثق برای شهروندان فارسی زبان باید تضمین شود.»

به گفته شادی صدر این پیگیری‌های سازمان عدالت برای ایران به صدور بیانیه محدود نخواهد ماند.

او در ادامه با اشاره به سانسورهای صورت گرفته در صفحه محسن رضایی به عنوان یکی از مقام‌های جمهوری اسلامی که در موارد متعدد مرتکب نقض حقوق بشر شده می‌گوید:

«درباره محسن رضایی، ویکی‌پدیا با اتکا به مطالب افکار نیوز نوشته که محسن رضایی در سال ۸۲ از فهرست تحت تعقیب پلیس بین‌الملل خارج شده است در صورتی که نام محسن رضایی هنوز بر روی سایت اینترپل موجود است و همچنان این فرد از سوی اینترپل تحت تعقیب است. جالب است که این اطلاعات غلط درباره محسن رضایی با رفرنس افکار نیوز هیچ‌وقت از طرف مدیران ویکی‌پدیا حذف نشده است.»

بررسی صفحه محسن رضایی در ویکی‌پدیای فارسی از سوی سازمان عدالت برای ایران

به گفته این حقوقدان و فعال حقوق بشر، به غیر از موارد متعدد نقض حقوق بشر که محسن رضایی در داخل کشور مرتکب شده، این فرد به حکم دادستانی آرژانتین در مورد مشارکت در بمب‌گذاری تیر ماه سال ۱۳۷۳ در مرکز همیاری یهودیان (معروف به پرونده انفجار آمیا) مجرم شناخته شده و در صورت خروج از ایران، توسط پلیس اینترپل بازداشت خواهد شد.

شادی صدر با شرم‌آور خواندن اقدامات مدیران ویکی‌پدیای فارسی در سانسور مطالبی که علیه جنایتکاران منتشر می‌شود، می‌گوید:

«بسیار شرم‌آور است در کشوری که ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه آن با توجه به افشاگری‌های آقای حسینعلی منتظری به عنوان یکی از اعضای هیئت مرگ در کشتار ۶۷ نقش مستقیم داشته یا علیرضا آوایی، وزیر دادگستری فعلی که در دهه ۶۰ در هیئت مرگ دزفول حضور داشته و به عنوان ناقض حقوق بشر محسوب می‌شوند؛ ویکی‌پدیا به بهانه اینکه چون آنها در دادگاه محاکمه نشده‌اند و حکمی علیه آنها وجود ندارد، مطالب مربوط به نقض حقوق بشر این افراد را در این دانش‌نامه آنلاین منتشر نمی‌کند.»

صدر با یادآوری پیگیری‌های مشابهی که اخیرا از سوی شهروندان روسیه به دلیل سانسور و دستکاری مدیران ویکی‌پدیای روسی در ارائه مطالب انجام شده، می‌گوید:

«در روسیه هم ویکی‌پدیای روسی مشکلات مشابهی داشته و فعالان روس به بنیاد ویکی‌مدیا شکایت کردند و توانستند تغییرات اساسی اعمال کنند. ما هم از آنها یاد می‌گیریم و ویکی‌پدیا را پاسخگو می‌کنیم.»


  • در همین زمینه