دو ماه قبل از آنکه ایران رسماً به عضویت اتحادیه اورآسیا درآید، بر اساس توافق روحانی و پوتین در حاشیه نشست آنکارا، ارتباط بانکی ایران و روسیه از طریق پیام‌رسان روسی و سپام بانک مرکزی بدون نیاز به سوئیفت برقرار شد. به این ترتیب ایران به بازار کشورهای اورآسیا دسترسی پیدا می‌کند.

بانک مرکزی ایران در تهران (عکس: آرشیو)

وزارت خزانه‌داری آمریکا آبان ۹۷ دسترسی ایران به سوئیفت را قطع کرد. سامانه سوئیفت بخش عمده‌ای از تراکنش‌های مالی بین کشورهای جهان را به عهده دارد. کشورها حتی اگر بخواهند با ایران مبادلات تجاری هم داشته باشند، بدون اتصال ایران به سوئیفت نمی‌توانند طلب ایران را به حساب‌ بانک‌های داخلی واریز کنند. جمهوری اسلامی از آبان سال جاری رسماً عضو اتحادیه اورآسیا می‌شود و به این ترتیب به یک بازار با ۱۹۰ میلیون نفر جمعیت دسترسی پیدا می‌کند.

عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران سه‌شنبه ۲۶ شهریور با اشاره به عضویت اخیر در اتحادیه اورآسیا گفت:

«امکان استفاده از این سیستم برای مبادلات تجاری بین کشورهای عضو اتحادیه اورآسیا می‌تواند به توسعه مبادلات تجاری بین کشورهای عضو اتحادیه کمک شایانی بکند.»

روز گذشته حسن روحانی و ولادیمیر پوتین، رئیسان جمهوری ایران و روسیه در حاشیه پنجمین نشست رؤسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه در آنکارا با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کردند. به گفته عبدالناصر همتی، در این دیدار ضمن انجام مذاکرات بانکی، توسعه و ارتقای روابط بانکی دوکشور از موضوعات مهم بود. رئیس کل بانک مرکزی گفت:

«طرفین به سقوط تدریجی نقش دلار در روابط اقتصادی جهان به خاطر سیاست های امریکا اشاره و بر انجام مبادلات تجاری بر مبنای پول ملی دو کشور تاکید کردند.»

حاصل دیدار روحانی با پوتین این بود که ارتباط بانکی ایران و روسیه از طریق پیام‌رسان روسی و سپام بانک مرکزی بدون نیاز به سوئیفت برقرار شد.

آبان سال گذشته با قطع اتصال ایران به سوئیف بر اساس مصوبه وزارت خزانه‌داری آمریکا، بانک مرکزی ایران با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد:

«سوئیفت صرفاً یک سامانه پیام‌رسانی بین بانک‌ها و مؤسسات در سطح بین‌المللی بوده و با توجه به احتمال قطع ارایه این خدمات، سامانه‌های جایگزین پیام‌رسانی از مدت‌ها پیش برای پوشش امکانات و خدمات سوئیفت پیش‌بینی، توسعه و عملیاتی شده‌اند.»

سپام ( SEPAM)، سامانه پیام‌رسانی الکترونیکی مالی است که کارکردی شبیه به سوئیفت دارد و شرکت حدمات انفورماتیک  به سفارش بانک مرکزی ایران آن را طراجی و راه‌اندازی کرده است تا برای مبادلات بانکی در داخل ایران و با برخی کشورهای دوست جایگزین سوئیفت شود.

۶ آبان سال جاری ایران رسماً عضو اتحادیه اورآسیا می‌شود. به گفته وزیر نیرو در وهله نخست ۸۶۴ قلم کالا از سوی دو طرف مشمول تجارت ترجیحی می‌شوند و بر این اساسا به این کالاها تعرفه گمرکی تعلق نمی‌‌گیرد.

بیشتر بخوانید: