با کاهش بعد خانوار و محدودیت‌های مالی مردم، در تهران گرایش به خانه‌های کوچک‌متراژ بیشتر شده است. آن‌ها که توان مالی خانه‌های کوچک را ندارند مهاجرت می‌کنند.
مهدی سلطان محمدی، کارشناس اقتصاد مسکن از گرایش مردم تهران به سوئیت‌های کوچک برای خانوارهای تک‌نفره یا کم‌بضاعت خبر داد و گفت اگر نیاز بازار مسکن در بخش کوچک‌متراژ برآورده نشود به حاشیه‌نشینی منجر خواهد شد.
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گزارش داده است که در حال حاضر خانه‌های ۵۰ تا ۶۰ مترمربع بیشترین تقاضا را در تهران دارد. پس از آن، به ترتیب واحدهای ۶۰ تا ۷۰ متر، ۷۰ تا ۸۰ متر و ۴۰ تا ۵۰ متر قرار دارند.
بنا به این گزارش، خانه‌های کمتر از ۴۰ متر نیز با وجود محدودیت قوانین و مقررات برای احداث آن‌ها ۳,۸ درصد نیاز بازار را شامل می‌شود.
دلیل روی‌آوری مردم به واحدهای کوچک، عدم توانایی مالی و کاهش بُعد خانوار عنوان شده است. بُعد خانوار در کلانشهرها به ۳,۳ رسیده است.
این در حالی است که به دلیل فشار تقاضا در شرایط کمبود عرضه، قیمت هر مترمربع مسکنِ کوچک‌متراژ، بیشتر از قیمت واحدهای بزرگ است.
گزارش ایسنا می‌افزاید ساخت خانه‌های ۳۰ متری توسط شهرداری برای اجاره و فروش، پیشنهادی است که این روزها مطرح می‌شود و آسیب‌شناسی آن را یکی از دانشگاه‌های تهران بررسی می‌کند.
مهدی سلطان محمدی در این‌باره می‌گوید: «در سال‌های اخیر قیمت مسکن در تهران و شهرهای بزرگ به‌طور مستمر در حال افزایش بوده و در بسیاری از موارد خارج از توان خانوار شده است. مباحثی همچون کوچک‌سازی در چنین شرایطی مطرح می‌شود. اگر قیمت ساخت، ارزان بود و خانوارها امکان تهیه مسکن را داشتند شاید اصلاً کوچک‌سازی مطرح نمی‌شد.»
به‌گفته این کارشناس مسکن، اگر به تقاضای خانه‌های کوچک به نحو درستی پاسخ داده نشود و «افراد بدون مسکن بمانند مجبورند به حاشیه شهرها بروند و از امکان زندگی در شهرهای بزرگ محروم می‌شوند».
احسان سلطانی، تحلیلگر مسائل اقتصادی مردادماه گذشته گفته بود که قیمت کنونی یک آپارتمان ۵۰ متری در یک محله متوسط تهران معادل حقوق کامل ۲۰ سال و ۹ ماه یک کارگر است که در عمل پرداخت آن برای کارگران ممکن نیست.
بر اساس اصل ۳۱ قانون اساسی داشتن مسکن متناسب با نیاز، حق هر فرد و خانواده ایرانی است و دولت موظف است با رعایت اولویت برای آن‌ها که نیازمندترند به‌ویژه روستانشینان و کارگران زمینه اجرای این اصل را فراهم کند.
مهدی سلطان محمدی مقررات ساخت در تهران را مانعی بر سر راه ساخت خانه‌های کوچک‌متراژ دانست و گفت: «ما در زمین‌های بزرگ نمی‌توانیم واحدهای کوچک بسازیم. در زمین‌های کوچک هم امکان احداث پارکینگ وجود ندارد که جزو الزامات قانونی است. یکی دیگر از محدودیت‌های قوانین شهری در تهران این است که آشپزخانه حتماً باید پنجره به بیرون و نور کامل داشته باشد که به اعتقاد من باید این شرط حذف شود. امروزه در برج‌های مسکونی کشورهای توسعه‌یافته آشپزخانه لزوماً به بیرون راه ندارد.»
گرایش به خانه‌ها و آپارتمان‌های کوچک در شهرهای بزرگ جهان همچون نیویورک، لندن، پاریس، برلین، تورنتو و هنگ کنگ نیز دیده می‌شود. در این شهرها واحدهایی با کمتر از ۳۰ مترمربع و با امکاناتی نظیر تخت، یخچال و تلویزیون ساخته می‌شوند که در میان نسل جوان با استقبال روبه‌رو شده‌اند.
احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس هیئت مدیره دیده‌بان شفافیت و عدالت، مردادماه گذشته در نامه‌‌ای سرگشاده به رؤسای سه قوه، مجمع تشخیص مصلحت نظام و اعضای شورای نگهبان، هشدار داده بود که حاشیه‌نشینی به‌زودی در شهرها افزایش چشمگیر خواهد یافت. او خواستار ارائه راهکارها و تدابیر اساسی در زمینه مسکن و اجاره مسکن شده بود.
بر اساس اعلام بانک مرکزی قیمت مسکن در تهران در تیر ۱۳۹۸ به میانگین ۱۳ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان در هر مترمربع رسید که نسبت به ماه قبل، تنها ۰,۴ درصد اما نسبت به ماه مشابه سال قبل ۹۱ درصد رشد داشت. معاملات نیز به ۴۸۰۰ فقره رسید که کاهش ۶۵ درصدی را نسبت به تیرماه سال قبل نشان می‌داد.
بیشتر بخوانید: