یک نماینده مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که در ایران حدود ۱۱ میلیون نفر در مناطق نابسامان زندگی میکنند. او گفت آب و برق و خدمات زیربنایی و روبنایی در این مناطق وجود ندارد.
مجید کیانپور، نماینده دورود و ازنا در مجلس شورای اسلامی پنجشنبه ۱۴ شهریور گفت:
«ما چیزی حدود ۵۵ هزار هکتار حاشیهنشینی و یا به عبارتی سکونتگاههای غیررسمی و نابهسامان داریم که حدود ۱۱ میلیون نفر در آنها زندگی میکنند. این درحالی است که بافتهای فرسود ما ۷۲ هزار هکتار است که در آن ۸ میلیون نفر سکونت دارند. »
بهگفته کیانپور مجموع مساحت بافتهای فرسوده و حاشیهنشین ایران روی هم ۱۲۷ هزار هکتار میشود که ۱۹ میلیون جمعیت در آن زندگی میکنند که ۲۰ درصد مساحت شهرهای کشور را تشکیل میدهد.
او توسعه شهرها را «بدون رویه و خارج از ضوابط قانونی» دانست و افزود: «امروز ۳۰ درصد جمعیت کشور در ۲۰ درصد مساحت شهری زندگی میکنند به همین خاطر باید تلاش کنیم بافتهای فرسوده نوسازی شوند.»
جمعیت حاشیهنشینان ایران در آغاز دهه ۸۰ هفت میلیون نفر بود. بر اساس آمارهای رسمی در مجموع ۷۰ درصد منابع شهرداریها در کلانشهرها و ۳۰ درصد آن در سایر شهرهای هر استان هزینه میشود. در این میان سهم حاشیهنشینان تقریباً هیچ است. کیانپور گفت:
«مسکنهای ایجاد شده [در بافتهای فرسوده] فاقد خدمات زیربنایی و توسعهای هستند. آسفالت، معبرهای شهری، آب و برق و خدمات زیربنایی و روبنایی در این بافتها وجود ندارد. (…) این مناطق خدمات روبنایی مانند خانهها و درمانگاههای بهداشت، خدمات ورزشی و گردشی و غیره ندارند. (…) مدارسی که کلاسهای آن حدود ۳۰ نفر گنجایش جمعیت دارد گاهی تا ۵۰ نفر در آن کنار هم مینشینند.»
احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس هیئت مدیره دیدهبان شفافیت و عدالت مردادماه گذشته در نامهای سرگشاده به رؤسای سه قوه، مجمع تشخیص مصلحت نظام و اعضای شورای نگهبان هشدار داد که بهزودی چند میلیون حاشیهنشین دیگر به ۱۱ میلیون حاشیهنشین موجود در اطراف شهرها افزوده خواهد شد. او خواستار ارائه راهکارها و تدابیر اساسی در زمینه مسکن و اجاره مسکن شد.
خشکسالیهای پیاپی یک دهه اخیر در ایران موج جدیدی از مهاجرت و جابهجایی جمعیت را ایجاد کرده است که از آن با عنوان «مهاجرتهای اقلیمی» یاد میشود. در چنین شرایطی نادیده گرفتن حاشیهنشینی میتواند به چالشهای اجتماعی جدیدی منجر شود.
بر اساس آخرین آمارها، نزدیک به ۲۵ درصد جمعیت ایران ساکن مناطق حاشیهنشین و بافتهای فرسوده است. ۴۰ درصد جمعیت نیز زیر خط فقر قرار دارد. هفت دهک درآمدی بدون حمایتهای دولتی برای امرار معاش با مشکل روبهروست.
مرکز آمار ایران در آخرین آمار خود ضریب جینی سالانه خانوارهای کل کشور در سال ۱۳۹۷ را اعلام کرد. بر این اساس، ضریب جینی کل کشور (شاخص شکاف طبقاتی) در سال گذشته به ۴۰۹۳, ۰ واحد رسیده که در مقایسه با سال ۱۳۹۶، معادل ۰,۰۱۱۲ واحد رشد کرده و در مجموع به بالاترین حد خود از سال ۱۳۸۹ تاکنون رسیده است.
بر اساس گزارش مرکز آمار سقوط ارزش ریال به میزان ۷۰ درصد و افزایش نرخ تورم مهمترین عوامل افزایش شکاف طبقاتی در ایران بودند.
این در حالی است که حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی در سخنانی که سهشنبه ۱۲ شهریور در صحن علنی مجلس شورای اسلامی ایراد کرد، گفت:
«شاخصهای اقتصادی میگویند مقاومت مردم ایران پاسخ داده است. آمار و ارقام اقتصادی نشان میدهد وضع ما نسبت به سال پیش بهتر است.»
بیشتر بخوانید: