حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی صبح سه‌شنبه ۱۵ مرداد برای دیدار با محمدجواد ظریف، معاونان و مدیران وزارت خارجه به ساختمان این وزارتخانه در تهران رفت. سخنان روحانی بر نحوه تصمیم‌گیری درباره سیاست خارجی ایران متمرکز بود. روحانی ظریف را در حد یک «مجتهد سیاسی» ارتقا داد و اعلام کرد که سیاست خارجه ایران نباید در اختیار یک گروه یا یک جناح باشد.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در یک نشست خبری با خبرنگاران داخلی و خارجی که دوشنبه ۱۴ مرداد به مناسبت روز خبرنگار برگزار شد گفت: «برخی اوقات آمریکایی‌ها حرف‌های بزرگ‌تر از دهان‌شان می‌زنند که چه کسی در ایران مسئول است و چه کسی نقشی ندارد. در حالی‌که سیاست خارجی ایران بر اساس یک پروسه جمعی شکل می‌گیرد و هیچ کس در این روند به تنهایی تصمیم نمی‌گیرد. روند تصمیم‌گیری در این زمینه امری مشارکتی است و بنده نیز به عنوان یک عضو کوچک در این فرآیند حضور دارم.»
سخنانی که حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی سه‌شنبه ۱۵ مرداد در ساختمان وزات خارجه در تهران در حمایت از ظریف ایراد کرد برای اثبات همین معنا بود. روحانی گفت:
«ما اگر یک ملت یکپارچه را می‌خواهیم باید دیپلماسی و سیاست خارجی ما هم یکپارچه باشد. ملتی توانمند است که یکپارچه باشد، تکه تکه شدن بخش‌های منافع قدرت یک ملت، توان آن را می‌کاهد. اگر قرار باشد بر اساس خوشایند این و آن صحبت کنیم، از امانتداری خارج می‌شویم. جایی که لازم باشد، وزیر خارجه، معاونان او و سفرا باید نظرات کارشناسی خود را بیان کنند مخصوصا وزیر خارجه ما که یک نخبه و مجتهد سیاسی است. برخی درس سیاسی خوانده‌اند، اما مجتهد نشده‌اند اما ظریف علاوه بر اینکه استعداد نخبگی دارد، یک مجتهد سیاسی است.»
وزارت خزانه داری آمریکا ۹ مرداد / ۳۱ ژوئیه اعلام کرد که محمدجواد ظریف در فهرست تحریمی‌های آمریکا قرار گرفته است. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا با صدور بیانیه‌ای گفته بود:
«وزارت خارجه ایران صرفاً بازوی دیپلماتیک جمهوری اسلامی نیست بلکه وسیله‌ای برای پیشبرد بسیاری از سیاست‌های بی‌ثبات‌کننده مقام رهبری است. ظریف عامل مهمی در توانایی بخشیدن به سیاست‌های آیت‌الله خامنه‌ای در سرتاسر منطقه و سرتاسر جهان است.»
حسن روحانی بدون اشاره به بیانیه وزیر خارجه آمریکا هنگام تحریم ظریف، درباره حدود اختیارات وزیر خارجه ایران گفت ائ یک «رسول امین» است در این معنا که تصمیم نظام را اجرا کرده است:
«وقتی نظام به یک تصمیم رسید، آن تصمیم را با امانت به وزارت خارجه منتقل می‌کنیم. وزیر خارجه ما چون خود را مشاور عالی نظام در امر سیاست خارجی می‌داند، نظرات کارشناسی اش را با صراحت بیان می‌کند. اگر در نظام تصمیمی اتخاذ می‌شود، بعد از تصویب مجری هستیم و اینجا همه ما باید امانت‌دار باشیم و من شهادت می دهم در این مرحله هم وزیر ما رسول امین بوده. یعنی وقتی نظر جمعی را شنید ممکن است گاها نظرش متفاوت بوده اما نظر جمع را اجرا کرده چون تصمیم نظام بوده است.»
محمد جواد ظریف اسفند سال گذشته برای «حفظ شأن و اعتبار» وزارت خارجه ایران در صحنه بین‌المللی استعفا داد. او در واکنش به دیدار خامنه‌ای با بشار اسد در غیاب او گفته بود دیگران نباید این وزارتخانه را مزاحم تلقی کنند و هر دستگاهی در داخل و یا خارج از دولت نباید سیاست خارجی خودش را داشته باشد:
«در دنیا باید احساس شود که حرف وزارت امور خارجه حرف کل کشور و حاکمیت است و این وزارتخانه مسئول روابط خارجی کل کشور است نه اینکه هر دستگاهی در داخل و یا خارج از دولت سیاست خارجی خودش را دارد و ما صرفاً مسئول سیاست خارجی وزارت خارجه هستیم. در آن صورت به وزارت خارجه نیازی نیست.»
تحریم ظریف ظاهراً این شکاف را فعلاً مرمت کرده است.
بیشتر بخوانید: