سارا روشن – کانون نویسندگان سوریه از آغار سال ۲۰۱۲ شروع به کار کرده است. این کانون به گفته حسام‌الدین محمد، نویسنده و یکی از بنیانگذاران آن، از کانون نویسندگان ایران در تبعید الهام گرفته شده است.

او می‌گوید: “ما خیلی از تجربه ایرانی‌ها در مبارزه با رژیم ایران الهام گرفته‌ایم. ما در واقع‌‌ همان شعار کانون نویسندگان ایران را در دستور کارمان قرار دادیم که خواهان آزادی اندیشه و عقیده، بدون هیچ حصر و استثناء است.

کانون نویسندگان سوریه که تا به حال ۳۰۰ عضو دارد، به گفته حسام‌الدین محمد فقط برای نویسندگان و روزنامه‌نگاران سوریه‌ نیست. بلکه عضویت در آن برای همه عرب‌زبانان و غیر عرب‌زبانان منطقه امکان‌پذیر است. وی درباره چگونگی همکاری با دیگر نویسندگان از جمله نویسندگان ایرانی می‌گوید: “ما یک کانون فرهنگی آزاد هستیم. عضویت در این کانون برای همه نویسندگان سوریه، نویسندگان عرب، و نویسندگان غیر عرب که از مبارزات مردم سوریه حمایت می‌کنند، آزاد است. به خصوص ما به دنبال نویسندگان ایرانی هستیم که به عضویت افتخاری این کانون دربیایند. چراکه معتقدیم که مبارزه مشترکی علیه دیکتاتوری مشترک داریم.”

القای جامعه مدنی از طریق ایجاد کانون

 حسام‌الدین محمد:”خودمان را به یک هویت ملی محدود نمی‌کنیم. از همه نویسندگان منطقه و دنیا دعوت می‌کنیم که با ما همراه شوند در مبارزه با هرگونه دیکتاتوری.”

این نخستین کانون نویسندگان سوریه نیست. به گفته حسام‌الدین محمد، در سال‌های دهه ۱۹۴۰، اولین کانون نویسندگان عرب‌زبان به نام «کانون نویسندگان عرب» که نخستین کانون نویسندگان در کشورهای عربی بود در سوریه شکل گرفت. اما این کانون در سال‌های دیکتاتوری اسد تغییر ماهیت داد و به سازمانی برای سرکوب نویسندگان تبدیل شد.

حسام‌الدین محمد درین باره می‌افزاید: ” پس از به حکومت رسیدن دولت فعلی، صنف نویسندگان به یکی از نهادهای حکومتی برای سرکوب و تحت فشار گذاشتن اعضای خودش تبدیل شد. این کانون به مرور زمان وسیله‌ای شد برای تأثیر گذاشتن روی نویسندگان و تربیت آن‌ها برای نظام یک حکومت دیکتاتوری.”

پس از شروع ناآرامی‌ها در سوریه، حسام‌الدین محمد و برخی از دوستان نویسنده‌اش تصمیم گرفتند برای القای دوباره جامعه مدنی در سوریه کانون نویسندگان سوریه را تشکیل دهند، با این هدف که “سیستم قدیمی رژیم را جایگزین کنند.”

حسام‌الدین محمد نتیجه این تلاش‌ها را در مجموع مثبت ارزیابی می‌کند. می‌گوید: “نتیجه بسیار خوب بوده است، بیش از ۳۰۰ نویسنده عضو این کانون شده‌اند که بیش از یک سوم آن‌ها، داخل سوریه هستند. گروهای دیگری هم از کانون نویسندگان الگوبرداری کردند و کانون روزنامه‌نگاران سوریه و همچنین کانون زنان سوریه را راه انداخته‌اند، این نشان می‌دهد که نخبگان سوریه‌ با هم همکاری می‌کنند که به یک هدف مشترک برسند.”

کانون نویسندگان قلب مردم سوریه و نشانگر هوشیاری آنهاست

حسام الدین محمد در پاسخ به این پرسش که کانون نویسندگان سوریه چه اهدافی را دنبال می‌کند و از آن میان به چه اهدافی می‌تواند دست بیابد، گفت: “طرح اصلی این کانون این است که این کانون، هوشیاری، قلب و امید آینده مردم سوریه باشد برای ایجاد دموکراسی و جامعه مدنی؛ آینده‌ای که در آن همه مردم سوریه و منطقه بتوانند آزادانه احساسات و عقایدشان را ابراز کنند، مهاجرت کنند و از همه حقوق اولیه بشر بهره ببرند.”

حسام الدین محمد تأکید می‌کند که این کانون به عنوان کانون نویسندگان سوریه‌، آزاد است و از همه نویسندگان دنیا دعوت می‌کند که عضو آن باشند: “ما نویسندگان سوریه‌ای هیچ محدودیتی نداریم و‌‌ همان‌طور که در شعاری که از ایرانی‌ها قرض گرفتیم می‌گوییم، آزاد و بدون محدودیت هستیم. ما خودمان را به یک هویت ملی محدود نمی‌کنیم. ما از همه نویسندگان منطقه و دنیا دعوت می‌کنیم که با ما همراه شوند در مبارزه با هرگونه دیکتاتوری.”

از طریق فایل صوتی می‌توانید گفت‌گو رادیو زمانه با حسام‌الدین محمد را بشنوید:

درباره کانون نویسندگان سوریه می‌توانید از طریق تارنمای این کانون به زبان عربی و فارسی اطلاعات بیشتری کسب کنید.

لینک: تارنمای کانون نویسندگان سوریه

در همین زمینه:

سارا روشن در رادیو زمانه