کمالوندی: ممکن است به سراغ راکتور قدیمی اراک  برویم

مقام‌های ایرانی یک بار دیگر تهدید کردند که راکتور اراک را به‌شکل پیش از توافق هسته‌ای بازمی‌گردانند. سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران از احتمال بازگشت به راکتور قدیمی اراک خبر داد. او گفت بازطراحی این راکتور ماهیت آب سنگین دارد و توجیه بیشتری برای غنی‌سازی دارد چراکه سوخت مورد استفاده در آن غنی شده است.

بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران دوشنبه ۳۱ تیر اولویت جمهوری اسلامی را بازطراحی راکتور اراک دانست و گفت: «در صورتی که اقدامات شرکای برجام و کارگروه بازطراحی راکتور کند شود، ممکن است ایران به سراغ راکتور قدیمی برود.»

بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، ایران باید به‌شکلی راکتور اراک را بازطراحی کند که قادر به تولید پلوتونیوم نباشد. از پلوتونیوم می‌توان برای ساخت سلاح هسته‌ای استفاده کرد. ایران همچنین در برجام پذیرفت که راکتور اراک را تبدیل به یک راکتور آب سبک کند که از سوخت اتمی با غنای حداکثر ۳,۶۷ درصد استفاده خواهد کرد. در این راستا «بخش مرکزی» (کالاندریا) راکتور اراک نیز خارج و حفره‌های آن با سیمان پُر شد.

آمریکا و چین به‌‌طور مشترک ریاست گروه کاری مسئول پروژه تغییر ساختار راکتور اراک را برعهده گرفتند. اما بعد با خروج آمریکا از برجام، بریتانیا جایگزین آمریکا شد و به‌گفته علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی، چین نیز از سطح همکاری‌هایش کاست.

کمالوندی گفت: «در همان مقطع هم حرفی که ایران زد این بود که در صورتی که قرار باشد بازطراحی راکتور جدید به کُندی پیش رود به سراغ راکتور قدیمی می‌رویم، کشورهای غربی از راکتور قدیمی می‌ترسند چراکه این راکتور پلوتونیوم تولید می‌کند. (…) اگرچه کشورهای اروپایی از احیاء راکتور قدیمی می‌ترسند اما هدف ایران بازطراحی راکتور است.»

کمالوندی ضمن تهدید دوباره به این‌که اگر اقدامات بریتانیا برای بازطراحی راکتور اراک کُند شود ایران به سراغ راکتور قدیمی می‌رود، افزود: «ممکن است با وجود ساخت راکتور جدید، تصمیمی مبنی بر بازگشت به راکتور قدیمی، ولو این‌که از نظر فنی راکتور جدید مفیدتر باشد، گرفته شود.»

عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران نیز ۱۶ تیرماه جاری در یک نشست خبری گفته بود که اگر بازطراحی راکتور اتمی اراک براساس توافق انجام‌شده در برجام انجام نشود، ایران این راکتور را با وضعیت سابق راه‌اندازی خواهد کرد. او گفته بود که ایران در این زمینه منتظر خواهد ماند و اقدامات خود را آغاز نخواهد کرد.

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران هم همین تهدید را پیش از آن مطرح کرده بود.

با این حال سخنگوی سازمان انرژی اتمی با وجود این تهدید، روز دوشنبه افزود «اگرچه پلوتونیوم موارد استفاده بسیاری دارد اما در حال حاضر ایران به آن نیازی ندارد» و «راکتور جدید بیشتر به کار کشور می‌آید، ضمن این‌که اروپا به صورت مکتوب تضمین داده تجهیزات مورد نیاز را به ایران تحویل دهد».

به گفته علی‌اکبر صالحی، راکتور آب سنگین اراک، در زمان برجام هم یک راکتور ناتمام بود. این راکتور براساس مدل یک راکتور روسی متعلق به ۵۰ تا ۶۰ سال قبل طراحی شده بود.

ایران تاکنون در واکنش به خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و «اجرایی نشدن تعهدات طرف اروپایی»، در دو مرحله تعهدات برجامی خود را کاهش داده است. جمهوری اسلامی چندی پیش اعلام کرد که غنی‌سازی اورانیوم را تا جایی که لازم داشته باشد، افزایش خواهد داد. با این حال سخنگوی سازمان انرژی اتمی از توقف سطح غنی‌سازی در ۴,۵ درصد خبر داد. او اما گفته بود که ممکن است سطح غنی‌سازی بازهم افزایش یابد.

بیشتر بخوانید:

شرط ایران برای توقف کاهش تعهدات برجامی: تضمین فروش نفت