با نزدیک شدن به انتخابات مجلس یازدهم، اختلاف نظر در میان اصلاح‌طلبان همچنان باقی است. برخی از آن‌ها که خود را «معتدل» می‌نامند در حال رایزنی با دفتر رهبر جمهوری اسلامی و اصولگرایان به‌منظور شرکت در انتخابات هستند. محسن رهامی، یکی از این اصلاح‌طلبان می‌گوید نگاه بعضی دوستان اصلاح‌طلبش به جریان رقیب «طوری است که انگار ما دو جریان متخاصم از دو کشور بیگانه هستیم». او جریان رقیب را «جریان متخاصم» نمی‌داند و می‌گوید همه در حفظ نظام تلاش کرده‌اند.

عکس از آرشیو
عکس از آرشیو

فروردین سال جاری سعید حجاریان، از صاحب‌نظران اصلاح‌طلب در یادداشتی عقلانی‌ترین راهبرد اصلاح‌طلبان در انتخابات آینده را «مشارکت مشروط» دانسته و تأکید کرده بود چنانچه شرط‌های اصلاح‌طلبان برآورده نشود، باید «عطای انتخابات را به لقایش» بخشید. محمود میرلوحی، عضو شورای‌عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان با تأیید این معنا اعلام کرده بود نظر رئیس دولت اصلاحات نیز حضور مشروط اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس است. قبل از آن هم محمد خاتمی، رئیس‌جمهوری دوران اصلاحات، اسفند سال گذشته هشدار داده بود که مردم از اصلاح‌طلبان مأیوس شده‌‌اند اما به جای آن‌که به سمت اصول‌گرایان بغلتند، آرای آنان به سبد براندازان سرریز شده است.

محسن رهامی، از اعضای شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان نظر دیگری دارد. او در گفت‌وگویی که جمعه ۲۸ تیر منتشر شده از دیدارها با رهبر جمهوری اسلامی و مشاورانش، و همچنین برخی اصولگرایان و شورای نگهبان برای تسهیل حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات سخن گفت.

رهامی گفت: «استقبال‌ رهبری از این دیدار خیلی خوب بود و وعده جلسه بعدی را هم دادند. به‌طور کلی ایشان از این نوع حرکت‌ها، که در جهت همدلی و همراهی با انقلاب و اساس نظام اسلامی، حمایت از مجلس و دولت و تشویق مردم برای حضور در پای صندوق‌های رأی است، خیلی استقبال کردند.»

او از «گفتمان بین جناح‌ها و نشست‌های هم‌اندیشی» نیز خبر داد و افزود: «از جریان اصولگرا هم چند نفر می‌آیند. نشست‌های خیلی خوبی است. هدف‌مان در این جلسات، کاهش اختلافات بین جناح‌های سیاسی، پیداکردن مشترکات و تکیه بر آن‌ها، ایجاد فضای گفتمان ملی و همفکری برای بالا بردن کارآمدی نظام است. (…) ما اصلاً جریان رقیب را جریان متخاصم نمی‌دانیم، ما همگی هموطنان هم و اعضای یک خانواده هستیم که در تمامی سختی‌های انقلاب و نظام باهم کار کرده‌ایم.»

در حال حاضر اختلاف اصلاح‌طلبان بر سر ترکیب اعضای شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان است. اصلاح‌طلبان «معتدل» معتقدند افراد حقیقی نباید در این شورا حضور داشته باشند و این شورا فقط باید محل حضور احزاب و رهبران آن‌ها باشد. این در حالی است که محمد خاتمی از حضور افراد در این شورا دفاع می‌کرد.

از سوی دیگر به‌گفته این دسته از اصلاح‌طلبان، از نظر وزارت کشور فعالیت سیاسی احزاب یا تشکلات سیاسی یا باید در قالب حزب و یا در قالب جبهه باشد، بنا بر این ترکیب اعضای شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان نیز باید از احزاب باشد.

محسن رهامی با تأکید بر این موارد و این‌که اصلاح‌طلبان یک حزب واحد نیستند و گرایش‌های مختلفی دارند گفت: «بعضی از این گفتمان‌ها و جریان‌های داخل اصلاحات معتدل و به اصطلاح میانه‌رو بوده و بعضاً افراطی و تندرو هستند و هر نوع همکاری مسئولان عالی نظام و یا ایجاد تفاهم و هم‌اندیشی با جریان اصولگرا را حمل بر محافظه‌کاری می‌کنند. ما هم نه تنها این نوع هم‌اندیشی و جلسات را صحیح و منطبق بر اصول و مبانی اصلاحات می‌دانیم، بلکه این نوع ملاقات‌ها و جلسات خود را مخصوصاً اعلان هم می‌کنیم، تا هم این نوع رفتارها، به یک رویه اصلاح‌طلبی و یک فرهنگ تبدیل گردد و با جریان افراطی‌گری و تندروی در داخل جریان اصلاحات مقابله شود، و هم این شُبه پیش نیاید که دور از چشم اصلاح‌طلبان این نوع ملاقات‌ها انجام می‌شود.»

شامگاه چهارشنبه ۲۶ تیر عباس علی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان در یک برنامه تلویزیونی تحریم انتخابات مجلس را «خنده‌دار» دانست و تلویحاً گروهی از اصلاح‌طلبان را که در پی تحریم انتخابات هستند با سیاست‌های دولت ترامپ هم‌سو جلوه داد. او گفت: «اصلاً مردم توجهی به این مسائل ندارند چون زندگی‌شان را با نگاه ترامپ و آمریکا تنظیم نمی‌کنند. تحریم در این حوزه واژه بی‌خاصیتی است. در انتخابات هم موضوع تحریم همین‌طور است مردم اصلاً توجهی به این مسائل ندارند.»

محمدرضا عارف، رئیس فراکسیون امید مجلس و از نمایندگان اصلاح‌طلب، امروز جمعه ۲۸ تیر در توئیتر خود ضمن بیان این‌که «نباید به‌گونه‌ای عمل شود که یک جریان سیاسی با محدودیت در ارائه کاندیدا به دلیل رد صلاحیت روبه‌رو شود»، نوشت: «حضور حداکثری مردم در انتخابات پیشِ رو نظام را بیمه می‌کند.»

محمدرضا باهنر، دبیرکل جبهه پیروان خط امام و رهبری نیز ۱۸ تیرماه جاری گفته بود اصلاح‌طلبان «با تمام قوا» در انتخابات مجلس شرکت می‌کنند و اصولگراها از غیبت اصلاح‌طلبان در انتخابات خوشحال نمی‌شوند: «ما داشتن رقیب قوی را بیشتر می‌پسندیم تا این‌که در انتخابات رقیبی نداشته باشیم.»

محمدرضا خاتمی، نایب رئیس مجلس ششم و دبیرکل سابق حزب مشارکت، از احزاب اصلاح‌طلب که فعالیت آن ممنوع شد، متن دفاعیات خود در دادگاه در مورد «تقلب» در انتخابات ۱۳۸۸ را منتشر کرد. بر اساس این سند سرنوشت ۷ میلیون و ۸۹ هزار و ۹۹۳ برگه انتخاباتی در انتخابات ۸۸ نامعلوم است. یکی از پیوست‌های گزارش خاتمی از روی سایت شورای نگهبان حذف شد و بعد از مدتی مجدداً منتشر شد. کاربران شبکه‌های اجتماعی می‌گویند شورای نگهبان گزارش قبلی را تحریف و جایگزین گزارش تازه‌ای کرده است.

یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی همزمان با اولین انتخابات میان‌دوره‌ای پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۲ اسفند سال جاری برگزار خواهد شد.

بیشتر بخوانید:

کدخدایی: تحریم انتخابات خنده‌دار است