گزارش‌ها از تظاهرات سراسری مخالفان در سودان حاکی از درگیری نیروهای پلیس با ده‌ها هزار معترض سودانی و پرتاب گاز اشک‌آور به سمت تظاهرکنندگان است. در این درگیری‌ها دست‌کم ۷ نفر کشته و ۱۸۱ نفر مجروح شدند. پیش از برگزاری این تظاهرات، اپوزیسیون این کشور از حمله نیروهای مسلح به مقر انجمن شاغلان سودان و دستگیری چندتن از رهبران معترضان خبر داده بود.
به گزارش خبرگزاری فرانسه و به نقل از شاهدان محلی، بعدازظهر یکشنبه ۳۰ ژوئن/۹ تیر ده‌ها هزار نفر از مردم در خارطوم به خیابان‌ها آمده‌اند و پلیس و نیروهای امنیتی در نواحی مختلف این شهر و همچنین شهر القضارف در جنوب شرقی سودان به سمت معترضینی که شعار «حاکمیت مردم» سر می‌دادند، گاز اشک‌آور پرتاب کرده است. پیش از شروع تظاهرات، گزارش‌ها خبر از استقرار وسیع نیروهای امنیتی و پلیس در شهرهای مختلف داده بودند.
در آستانه این تظاهرات و در حالی که سودان برای برگزاری یک تظاهرات میلیونی سراسری آماده می‌شد، گروه‌های برگزارکننده تظاهرات اعلام کردند که اعضای شبه نظامی «نیروی واکنش سریع» شنبه از برگزاری کنفرانس مطبوعاتی رهبران اپوزیسیون در خارطوم جلوگیری کرده‌اند. به گزارش خبرگزاری الجزیره، انجمن شاغلان سودان که از گروه‌های اصلی جنبش و از گروه‌های دخیل در «ائتلاف آزادی و تغییر» به‌شمار می‌رود، درخواست کرده بود تا رسانه‌ها را در جریان جزئیات راهپیمایی روز یکشنبه قرار دهد اما با مقاومت شبه نظامیان روبه‌رو شد.
ائتلاف آزادی و تغییر، متشکل از گروه‌های مختلف اپوزیسیون پیشتر در یک فراخوان عمومی از مردم خواسته بود در خارطوم، پایتخت سودان و بقیه شهرها به خیابان‌ها بیایند و از شورای انتقالی ارتش بخواهند قدرت را به مردم واگذار کند.
یکی دیگر از خواسته‌های این ائتلاف، اجرای عدالت در مورد همه کسانی که توسط شبه نظامیان «نیروی واکنش سریع» جانشان را از دست دادند.
ممانعت شبه‌نظامیان از برگزاری نشست رسانه‌ای
احمد الرابی،یک از رهبران انجمن در مورد حمله به جلسه مطبوعاتی ائتلاف گفته:
«قبل از اینکه نشست مطبوعاتی را شروع کنیم، سه خودروی شبه‌نظامی پر از مردان مسلح به ساختمان ما آمدند و به ما گفتند که نشست را برگزار نکنیم. آن‌ها همچنین به همه کسانی که آنجا بودند دستور دادند تا ساختمان را ترک کنند».
به گفته سخنگوی انجمن شاغلان سودان نیروهای مسلح شبه‌نظامی، نشست را به صورت ناگهانی متوقف و پخش زنده را قطع کرده‌اند. او گفته:
«آن‌ها ساختمان انجمن را تصرف کردند و هنوز هم آنجا هستند و حتی با وجود قطع بودن اینترنت، اجازه به هیچ‌گونه فعالیتی نمی‌دهند. آن‌ها سعی کردند همه اشکال ارتباط بین انجمن، اعضای انجمن و مردم را قطع کنند. مشخص است که در مورد تظاهرات یکشنبه نگران هستند. اما ما به مردم سودان ایمان داریم».
بر اساس اظهارات یکی از روزنامه‌نگاران سودان، شبه‌نظامیان «نیروی واکنش سریع» در شهرهای دیگر نیز مانع ورود روزنامه‌نگاران به محل نشست‌های مطبوعاتی شده‌اند. او گفته قصد ورود به نشست دیگری در منطقه بوری در شرق سودان داشته اما مردان مسلح جلوی او و چند خبرنگار دیگر را گرفته و به آن‌ها اجازه داخل شدن نداده‌اند.
انجمن شاغلان سودان همچنین اعلام کرد که رئیس کمیته معلمان و یکی از اعضای ارشد ائتلاف برای آزادی و تغییر دستگیر شده‌اند و از جامعه بین‌المللی خواست تا برای آزادی فوری آن‌ها اقدام کنند. اتحادیه آفریقا و آبی احمد، نخست وزیر اتیوپی سعی دارند تا میان نظامیان سودان و معترضان میانجیگری کنند.
جمعه اتحادیه اروپا حق اعتراض و آزادی بیان برای معترضان را «کلیدی» خواند و از واسطه‌شدن اتیوپی و اتحادیه آفریقا در بحران سیاسی سودان حمایت کرد.
بیم درگیری خشونت‌آمیز نظامیان با مردم
گروه‌های مختلف بیم آن دارند که تظاهرات یکشنبه در سودان به خشونت کشیده شود. سازمان عفو بین‌الملل جمعه در بیانیه‌ای از شورای انتقالی ارتش خواسته برای جلوگیری از تکرار وقایع «هولناک و شرورانه» ۳ ژوئن، امنیت جانی معترضان را در تظاهرات روز یکشنبه تضمین کند.
۳ ژوئن نیروهای نظامی معترضان متحصن را در بیرون مقر ارتش در خارطوم به گلوله بستند و به‌گفته پزشکان نزدیک به معترضان، جان بیش از ۱۲۰ نفر را گرفتند. این حمله به شبه‌نظامیان جنداوی نسبت داده می‌شود که در کشتار دارفور در سال ۲۰۰۳ هم دست داشتند. آن‌ها برای مقابله با معترضان نیروی واکنش سریع تشکیل داده‌اند.
ژنرال محمد حمدان دقلو، نائب رئیس شورای انتقالی که به نام حمیدتی شناخته می‌شود و ریاست «نیروی واکنش سریع» را هم برعهده دارد، شنبه در مورد «خرابکاران» و یک «برنامه مخفی» که به گفته او می‌خواهد از تظاهرات روز یکشنبه سوءاستفاده کند، هشدار داد. دقلو ادعا کرد: استقرار نیروهای امنیتی و نظامی در خارطوم نه برای ترساندن و آزار بلکه برای « تامین امنیت مردم» است. یکی از معترضانی که همراه با آغازجنبش در دسامبر ۲۰۱۸ دستگیر و زندانی شده بود اما به الجزیره گفت که مردم احتمال می‌دهند نیروهای امنیتی برخورد خشونت‌آمیز داشته باشند «اما دیگر ترسی در کار نیست و همه آماده‌اند پا در آتش بگذارند».
شورای انتقالی نظامی حاکم هم در بیانیه‌ای که شنبه از طریق خبرگزاری دولتی «سونا» منتشر شد اعلام کرد: «ائتلاف آزادی و تغییر» که رهبری جنبش اعتراضی سودان را برعهده دارد «مسئول تمام و کمال هر جانی که در این راهپیمایی گرفته شده یا هر آسیب و آزاری که به شهروندان یا موسسات دولتی وارد شود، خواهد بود» و گفت: «ما نسبت به جدی بودن بحرانی که اکنون کشورمان با آن درگیر است هشدار می‌دهیم».
این گزارش با اطلاعات جدید به‌روز شده است.
بیشتر بخوانید: