فیروز گوران از اعضای شورای سردبیری روزنامه آیندگان، از بنیان‌گذاران مجله «حمل و نقل» و سردبیر مجله «جامعه سالم»، دیده از جهان فروبست. او سال‌ها از فعالیت در عرصه روزنامه‌نگاری محروم شده بود.
فیروز گوران، از روزنامه‌نگاران سرشناس ایران پنج‌شنبه ۳۰ خرداد بر اثر بیماری سرطان در سن ۷۸ سالگی در ایران درگذشت.
فیروز گوران از روزنامه‌نگاران خودساخته‌ی جامعه مطبوعاتی ایران بود که کار خود را با کارگری در یک چاپخانه آغاز کرد و تا شورای سردبیری روزنامه «آیندگان» پیش رفت.
گوران یکم فروردین ۱۳۲۰ در روستای اوریم از توابع سوادکوه استان مازندران به‌دنیا آمد. اوایل تابستان سال ۱۳۳۰ به تهران رفت و در آن‌جا آغاز به تحصیل کرد. در دوران دبیرستان دستفروشی می‌کرد و فالنامه و تصنیف می‌فروخت و سپس همزمان با تحصیل، ظهرها و شب‌ها در چاپخانه روزنامه مهر ایران، از روزنامه‌های معتبر آن دوران، پادویی کرد. او در ادامه در همین چاپخانه حروفچین و سپس مصحح شد.
کلاس دهم که رفوزه شد صبح‌ها به‌عنوان مصحح به روزنامه اطلاعات می‌رفت و شب‌ها هم به چاپخانه مهر ایران. شهریور سال ۱۳۴۲، زمانی که سرلشکر فضل‌الله زاهدی، نخست‌وزیر ایران پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، درگذشت، یک اشتباه حروفچینی موجب بازداشت و ضرب و شتم او در بازداشتگاه شد. این روزنامه در آگهی خود به جای «تسلیت» به این مناسبت، «تبریک» گفته بود.
فیروز گوران در سال ۱۳۴۴ به روزنامه کیهان پیوست. در آن‌جا از نامه‌بری و کارگری آغاز کرد و سپس مسئولیت صفحه یکی از استان‌ها به او واگذار شد و بعد به صفحه شهرستان‌ها رفت و خبرهای شهرستان‌ها را با زبانی طنز منتشر کرد.
در سال ۱۳۴۶ با انتشار مقاله‌ای از گوران درباره جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل در روزنامه کیهان، او وارد عرصه روزنامه‌نگاری جدی شد.
فیروز گوران از جمله روزنامه‌نگاران چپ بود و فعالیت‌های سیاسی هم داشت. او عضو سازمان انقلابی کمونیست‌های ایران (ساکا) بود. این حزب به اتحاد شوروی آن زمان تمایل داشت اما تلاش می‌کرد استقلال خود را حفظ کند. ساکا از جمله گروه‌هایی بود که بر جنبش‌ها و شبکه‌های خودسامانده کارگری پای می‌فشرد اما بعدها دچار اختلاف شد و در اواخر دهه ۱۳۴۰ و اوایل دهه ۱۳۵۰ فروپاشید.
۱۹ بهمن ۴۹ که واقعه سیاهکل اتفاق افتاد گوران در روزنامه کیهان کار می‌کرد. درباره نحوه پوشش این واقعه در مصاحبه‌ای گفته است:
«چند روزی اجازه نداشتیم خبر واقعه سیاهکل را منتشر کنیم. پس از آن خبری کوتاه در یکی از صفحات عمومی کیهان منتشر شد و به سرپرست کیهان در گیلان (رشت) گفتیم به منطقه عکاس بفرستد. تعدادی عکس رسید که خبرنگار روزنامه در حال گفت‌وگو با روستائیان گرفته بود که در این عکس‌ها آنها خانه و مسیر اعضای چریک‌های فدایی خلق را نشان داده بودند. ما چهار یا پنج عکس از این واقعه را در صفحات عمومی شهرستان‌ها در کیهان چاپ کردیم.»
گوران در فروردین ۱۳۵۰ به دلیل فعالیت‌هایش در دفتر روزنامه کیهان بازداشت و به زندان قزل‌قلعه تهران منتقل شد. او در زندان تحت شکنجه قرار گرفت و در دادگاه به چهار سال زندان محکوم شد. اتهام او «اقدام علیه امنیت کشور» بود. گوران مدتی را در زندان قصر گذراند و سپس به زندان عادل‌آباد شیراز تبعید شد و ۲،۵ سال زندان کشید و سپس عفو و آزاد شد. او درباره دوران زندانش در زمان پهلوی دوم گفته است:
«مرا پس از قزل قلعه به زندان عشرت آباد بردند، البته پرونده دیگری در زندان قزل قلعه مفتوح شده بود. مدتی به پادگان جمشیدیه بردند و بعد از آن به قزل حصار و زندان کمیته مشترک. پس از آن دادرسی ارتش شروع شد و در دادگاه به ۴ سال زندان محکوم شدم. پس از آن به زندان قصر شماره ۳ رفتم و سپس شماره ۴. تا اینکه به زندان عادل آباد شیراز تبعید شدم.»
گوران پس از آزادی از زندان به فعالیت روزنامه‌نگاری خود در روزنامه‌های کیهان و آیندگان ادامه داد و در سال‌های انقلاب در زمان اعتصاب روزنامه‌نگاران به‌عنوان یکی از سه عضو شورای سردبیری روزنامه آیندگان برگزیده شد.
روزنامه آیندگان پس از انقلاب گرایش آزادی‌خواهانه داشت و از روزنامه‌های پرشمارگان ایران محسوب می‌شد. این روزنامه در آن روزها خبرهای گردهمایی‌ها و فعالیت‌های گروه‌های مخالفِ اختناق و احزاب و سازمان‌های چپ را پوشش می‌داد. آیندگان ۱۶ مرداد ۱۳۵۸ به دستور آیت‌الله خمینی، رهبر انقلاب اسلامی ایران، توقیف شد.
فیروز گوران پس از توقیف آیندگان از بنیان‌گذاران مجله «حمل و نقل» شد و مدتی نیز سردبیری مجله «جامعه سالم» را برعهده گرفت اما بعد، حکومت اسلامی مانع از ادامه کار او شد.
پیکر فیروز گوران جمعه ۳۱ خرداد با حضور اعضای خانواده و دوستانش در بهشت زهرا به خاک سپرده می‌شود. انجمن پیشکسوتان مطبوعات ایران ر تلاش است تا دفن فیروز گوران، در قطعه نام‌آوران بهشت زهرا انجام شود.
بیشتر بخوانید:
روحش شاد و یادش گرامی…
reza / 22 June 2019
سانسور پیشینه چپ گوران در رسانه های داخل و خارج
فرج سرکوهی
سانسورِ پیشینه سیاسی این بار نه فقط در بی.بی.سی فارسی که در اغلب رسانه‌های داخل و خارج.
چرا سایت‌های بی.بی.سی فارسی، صدای آمریکا، دویچه وله، رادیو فردا، ایران اینترناسیونال و.. همراه و همزبان با خبرگزاری‌های دولتی و نیمه دولتی فارس، ایرنا، ایلنا، ایسنا و.. «همه با هم» پیشینه سیاسی و چپ فیروز گوران را در زندگی‌نامه او سانسور کردند؟
چرا اغلب این رسانه‌ها از اشاره به دستور آقای خمینی برای بستن روزنامه آیندگان، که همراه با حمله به دفتر کانون نویسندگان از نخستین گام‌ها در بستر سرکوب آزادی‌های برآمده از انقلاب و تحمیل استبداد اسلامی بر ایران بود نیز خودداری کردند؟.
سال گذشته که سایت بی. بی. سی فارسی به هنگام درگذشت عزت الله انتظامی پیشینه سیاسی (چپ) و کارنامه آموزشی او را به دلیل پیوند با تعلقات چپ او سانسور کرد، نوشتم:
«بی بی سی فارسی در دو متن خود نه فقط بار دیگر بی سوادی سردبیری سایت را به نمایش گذاشت که چون برخی رسانه‌های فارسی زبان داخل و خارج کشور، بخش مهمی از سوابق آموزشی و سیاسی انتظامی را، بر اساس سیاست حذف چپ از رسانه ها و تاریخ، سانسور کرد.»
رویه بی.بی.سی فارسی این بار به رویه همگانی بدل شده و انگار همه رسانه‌ها از الگوی واحدی در حذف چپ از رسانه‌ها و از تاریخ پیروی می‌کنند.
سانسور پیشینه چپ گوران در رسانه های داخل و خارج / 25 June 2019
همکارم فیروز گوران که 30 خرداد درگذشت، به دوران شاه هم روزنامه‌نویس بود و هم از فعالان چپ و عضو سازمان “ساکا”(سازمان انقلابی کمونیست‌های ایران) . در سال 1350 به همین اتهام بازداشت و در 52 آزاد شد. کوتاه زمانی در زندان قصر با او همبند بودم. از چهره‌های مقاوم زندان بود.این داده ها را حتا می توان در ویکی پدیای فارسی دید.
پس از آزادی از زندان در روزنامه های کیهان و آیندگان کار کرد.در سال‌های انقلاب بر بستر اعتصاب روزنامه‌نویسان به عنوان یکی از 3 عضو شورای سردبیری روزنامه آیندگان انتخاب شد. دستور خمینی برای بستن آیندگان و چند نشریه دیگر ،چنان که نوشتم، از نخستین گام‌ها در تحمیل استبداد اسلامی بر ایران بود.
در سال های پس از آن از بنیان‌گذاران مجله “صنعت حمل و نقل” بود و مدتی سردبیر مجله “جامعه سالم” که از بهترین مجله‌های دورانی بود که در ایران بودم. پس از آن حکومت از ادامه کار او جلوگیری کرد. این که بی. بی .سی و…نوشته اند « .. سال‌ها نتوانست در جایی بنویسد.» دروغ است. او می توانست اما نگذاشتند.
این اواخر یکی دوباره او را در نشست‌های دیدار (نشست برخی زندانی سیاسی دوره شاه در آلمان ) دیدم . یک بار که پرسیدم : « چه می کنی در ایران ؟» گفت «همه درها را بر ما چهار قفله کرده اند هم اصلاح طلبان و هم این یکی جناح».
فرج سرکوهی / 25 June 2019
سال گذشته بدین امید از برخورد بی. بی سی در سانسور پیشینه سیاسی و چپ عزت الله انتظامی انتقاد کردم که این رویه غیر حر‌فه ای تصحیح شود اما به گفته مولوی «از قضا سرکنجبین صفرا فزود / روغن بادام خشکی می فزود». الگوی برخورد بی. بی .سی فارسی با زندگی نامه عزت الله انتظامی انگار به رویه همگانی بدل شده است.
یک پرسش:
سانسور و حذف بدین روشنی برخورد تحقیرآمیز با مخاطبان نیز هست. مخاطبان این رسانه‌ها، که این برخوردها را تحمل و بدان اعتراض نمی کنند، شایسته این برخورد تحقیرآمیز نیستند؟
منبع: فیسبوک فرج سرکوهی
منبع: فیسبوک فرج سرکوهی / 25 June 2019